بیانیه سازمان نظام صنفی رایانهای در انتقاد از طرح اینترنتی مجلس
۱– در ماده نخست این طرح، مفهومی به عنوان «خدمات پایه کاربردی» تعریف شده که طبق تعاریف این ماده تقریبا شامل همه خدماتی میشود که کاربرد اینترنت را برای کاربران معنادار میکند. طبق این طرح همه سرویسهای مهم از پیامرسان گرفته تا نقشه و از جویشگر گرفته تا میزبانی داده، اعم از داخلی و خارجی، باید مجوز فعالیت در ایران دریافت کنند (مفاد فصل سوم طرح) و متعهد به رعایت انبوهی از تکالیف و الزامات شوند (مفاد فصل پنجم طرح). سرویسدهندگانی که به این الزامات تن ندهند طبق ماده ۲۷ این طرح فیلتر و مسدود خواهند شد. بسیار بعید است شرکتهایی نظیر اینستاگرام، گوگل، لینکدین، واتساپ و بسیاری شرکتهای خارجی دیگر بپذیرند که در چارچوب این قانون عمل کنند؛ یعنی مثلا به ماده ۲۵ طرح که باید در کمتر از ۱۲ ساعت مصوبات کمیته فیلترینگ را اجرا کنند گردن نهند. نکته عجیبتر اینجاست که در صورت اجرای ماده ۲۳ این طرح تقریبا واردات همه انواع گوشیهای هوشمند، تبلت و کنسولهای بازی ممنوع خواهد شد. قطعا این شیوه قانونگذاری منطقی و واقعبینانه نیست و مغایر با راهبرد مقرراتزدایی نظام است.
۲– طبق مفاد فصل دوم این طرح، به نهادی به اسم کمیسیون عالی تنظیم مقررات اختیارات بسیار گستردهای حتی در سطح قیمتگذاری خدمات و تعیین وضعیت مالکیت و مدیریت شرکتها اعم از داخلی و خارجی داده شده است. سوال اینجاست درحالیکه سیاست راهبردی نظام مبتنی بر تسهیل کسبوکار و حذف مقررات زائد و دست و پاگیر است، چرا باید چنین سازوکار عریض و طویلی ایجاد شود؛ آن هم در حوزهای که نیازمند چابکی و سرعت عمل است؟ ۲۲ بند وظایف این کمیسیون به قدری گسترده و بعضا فنی و عملیاتی است که اجرای آنها نیازمند استخدام صدها نفر نیرو و ایجاد سازمانی بزرگ ذیل این کمیسیون است. بیهیچ تردید میتوان پیشبینی کرد این کمیسیون هم به سرنوشت برخی مجموعههای دولتی ناکارآمد دیگر دچار خواهد شد که ضمن بزرگتر کردن ساختار دولت و ایجاد هزینههای مادی و معنوی برای حاکمیت، موانع جدیدی پیش روی کسبوکارهای بخشخصوصی خواهد گذاشت.
۳– طبق ماده ۷ این طرح، مرزبانی فضای مجازی و دفاع سایبری از کشور به ستاد کل نیروهای مسلح واگذار شده است. ضمن احترام به مجاهدتها و ایثارگریهای سربازان وطن در حفاظت از تمامیت ارضی کشور، نمیتوان از بیاعتمادی نمایندگان مجلس به سربازان جبهه فناوری که در کسوت مهندسی به مرزبانی دانش در کشور همت گماردهاند متاسف نبود. این بیاعتمادی تا حدی بوده که این وظیفه به نهادی واگذار شده که فاقد نیروهای تخصصی و مهارتهای کارشناسی برای انجام این ماموریت خطیر است.
۴– در فصل چهارم این طرح تمهیداتی برای حمایت از خدمات داخلی پیشبینی شده که ناشی از انگیزه مثبت و خیرخواهانه نمایندگان محترم بوده است. اما ما نمایندگان صنف فناوری اطلاعات و ارتباطات بر این باوریم که هیچ رشدی در فضای بسته رخ نخواهد داد و ترجیح میدهیم در فضایی باز با سرویسهای خارجی رقابت کنیم و تردید نداریم که در صورت کاهش مداخلات غیرضروری دولت و ایجاد ثبات سیاسی و اقتصادی، در این رقابت به شیوهای حرفهای و پایدار، پیروز میدان خواهیم بود. همچنین نمیتوانیم تجربیات شکستخورده متعدد در حمایتهای غیرکارشناسی از خدمات داخلی که جز فساد و رانت و اتلاف بیتالمال حاصلی نداشته را از خاطر ببریم.
۵– در ماده ۲۴ تکالیفی برای حمایت از حریم خصوصی کاربران پیشبینی شده که در بسیاری موارد تکالیف بجا و شایستهای هستند. اما در بندهای ۱۰ تا ۱۳ این ماده شرکتهای خدمتدهنده اعم از داخلی یا خارجی، ملزم به ارائه نامحدود اطلاعات و دادههای کاربران به نهادهای ذیصلاح شدهاند، بیآنکه مشخص شود این نهادها کدامند و این اطلاعات طبق چه ضوابطی باید ارائه شود. طبیعی است که همواره با حکم قضایی میتوان به هر اطلاعاتی دسترسی داشت، اما شایسته نیست در طرحی که با عنوان صیانت از حقوق کاربران نامگذاری شده چنین الزام مبهم و تفسیرپذیری به قانون بدل شود.
در ادامه خطاب به نمایندگان آمده است: ضمن احترام مجدد به نقش تقنینی و نظارتی شما و قدردانی از همت شما، واقعیت این است که بدنه صنعت فناوری اطلاعات نگران تبعات تصویب چنین طرحی است. بهخصوص که ظاهرا برخی نمایندگان قصد دارند این طرح را در چارچوب اصل ۸۵ قانوناساسی، از صحن علنی مجلس دور کرده و پشت درهای بسته کمیسیون به تصویب برسانند.
این طرح هماکنون از دستور کار مجلس خارج شده است.