ویندوز۱۱ چه امکانات و قابلیتهایی دارد؟
پوستاندازی سیستمعامل محبوب
همین شد که با وجود اعلام مایکروسافت برای عرضه ویندوز۱۱ در بیست و چهارمین روز ماه ژوئن، این طرفداران یک روز قبل به نسخه غیررسمی آن دست پیدا کردند. هرچه باشد ۶سال از آخرین بهروزرسانی این سیستمعامل محبوب گذشته است و شاید اگر بدانید که ویندوز جدید چه ویژگیها و قابلیتهای تازهای دارد، به آنها برای این عجله و کمطاقتی حق بدهید. تغییرات ویندوز جدید به قدری محسوس و قابلتوجه هستند که نمیتوان به راحتی از آنها گذشت؛ از تغییرات ظاهری متنوع گرفته تا اضافه شدن امکاناتی که مدتها کاربران این سیستمعامل منتظر آنها بودند.
رابط کاربری جدید
ظاهرا ویندوز جدید مجهز به یک منوی استارت و دکمه استارت تازه است که درست در بخش میانی تسکبار قرار گرفتهاند. به عقیده بسیاری، ویندوز جدید شباهت زیادی با نسخه قبلی خود یعنی ویندوز۱۰ایکس دارد و در تایید این موضوع به لغو پروژه ویندوز۱۰ایکس اشاره میکنند که در نهایت باعث شده است که بسیاری از تغییراتی که مهندسان مایکروسافت برای آن سیستمعامل در نظر داشته و طراحی کرده بودند، حالا به ویندوز۱۱ برسد. به این ترتیب بهتر است دیگر در منوی استارت ویندوز جدید منتظر کاشیهای زنده نباشید. لایو تایلها که برای اولینبار در ویندوز ۸ معرفی شدند، دیگر قرار نیست در نسخه جدید جایی داشته باشند. در عوض در این طراحی جدید، اپلیکیشنها، فایلهای اسناد اخیر و رابط جستوجوی مستقلی وجود دارند.
وجود منوی استارت در قسمت میانی تسکبار، ویندوز۱۱ را از لحاظ ظاهری بسیار به پلتفرمهای مکاواس و کروماواس شبیه کرده است. ویندوز که سالها بعضی الگوهای سنتی خودش را حفظ کرده بود، اکنون در حال پوستاندازی است و به همین خاطر در ویندوز جدید شاهد طراحیهای مدرنتر و نرمتری هستیم. در همین راستا در ویندوز۱۱ طراحی - درست مثل سیستمعاملهای اندروید و آیاواس- گرد شدهاند. از دیگر قابلیتهای ویندوز۱۱ میتوان به بهبود حالتهای تاریک و روشن اشاره کرد که باعث شده است این سیستمعامل جدید، جذابیت بیشتری نسبت به نسخههای پیشین خودش داشته باشد.
چینش به سبک اسنپ
مایکروسافت در نسخه جدید سیستمعامل محبوبش همچنین امکان چینش به سبکی تازه را در اختیار کاربرانش قرار میدهد که انتخابهای مختلفی را پیش روی آنها میگذارد. در این چینش تازه که به آن اسنپ گفته میشود، کاربران میتوانند در کمترین و سریعترین زمان ممکن اپلیکیشنهایشان را در مدلها و حالتهایی که ویندوز۱۱ از آنها پشتیبانی میکند، در کنار هم بچینند و قرار بدهند. به این ترتیب سرعت دسترسی کاربران به این اپلیکیشنها بیشتر میشود. در این مدل، کاربران میتوانند بهطور همزمان دو یا حتی چهار اپلیکیشن باز را در کنار هم روی صفحه نمایش داشته باشند و به راحتی کارهایشان را روی همه آنها به شکل همزمان انجام بدهند. آنها میتوانند پنجرههای باز را بکشند و در فضاهای مختلف جابهجا کنند و به راحتی اندازه هر چیزی را تغییر بدهند.
Snap Group قابلیت جدید دیگر ویندوز۱۱ است که به کمک آن میتوان محل ذخیره اپلیکیشنها را بهخاطر سپرد. در حقیقت این قابلیت میتواند برای کاربرانی که از چند مانیتور به صورت همزمان استفاده میکنند، بسیار مفید و کاربردی باشد. این ویژگی ظاهری لایهلایه و در عین حال ساده با دسترسی راحتتر را پیش چشم کاربران ویندوز جدید میگذارد که شاید کمی یادآور لایههای شفاف در ویندوز ویستا باشد.
بازطراحی ویجتها و حضور Teams روی تسکبار
مدیران مایکروسافت تاکید زیادی روی تلاش طراحان برای تغییرات جزئیات کردهاند و در همین راستا «پانوس پانای»، مدیرعامل بخش ویندوز مایکروسافت اعلام کرده است که تیمش توجه ویژهای را به جزئیات این نسخه جدید از پلتفرم ویندوز معطوف کردهاند. بهترین نمود این کار تیمی روی ویجتها مشخص است که در ویندوز جدید و به کمک هوش مصنوعی بازآرایی شدهاند و کاربران امکان شخصیسازی بیشتری روی آنها دارند. البته این قابلیت چندان جدید نیست و تنها در نسخه جدید بهبود یافته است. ویجتهای ویندوز و ژستهای لمسی در واقع بخش مهمی از ویندوز۱۱ به حساب میآیند. بخش ویجتها یک فید شخصیسازی شده است که از هوش مصنوعی بهره میبرد و کاربردهای متنوعی دارد. این ویجتها در سمت چپ ویندوز۱۱ جای گرفته و قابل دسترسی هستند و کاربران میتوانند آن را به حالت فولاسکرین یا تمام صفحه هم دربیاورند. ویجتهای تعبیهشده در این نسخه از ویندوز شامل ویجت فیدخبر، آبوهوا و نقشه میشوند.
با تمام تغییراتی که در ظاهر نسخه جدید ویندوز اعمال شده است، اما مهندسان غول نرمافزاری جهان بهبود عملکرد ویندوز تازه را از یاد نبردهاند. درست به همین دلیل هم هست که حجم آپدیتهای ویندوز تا ۴۰درصد کاهش یافته و از آنجا که بهروزرسانیها در پسزمینه صورت میگیرند، کارآیی بهتری هم خواهند داشت تا دیگر پیامهای بهروزرسانی در حین کار با ویندوز، مزاحم کاربر نشوند.
یکی از تغییرات مهم دیگری که در ویندوز۱۱ اعمال شده است و میتواند در این روزهای کوویدی که همچنان ویروس کرونا قربانی میگیرد و بسیاری را خانهنشین کرده است به آن اشاره کرد، اضافه شدن اپلیکیشن مایکروسافت تیمز به این نسخه است که در دو حالت مصرفکننده و تجاری عرضه شده است. به گفته مایکروسافت، تیمز حالا به منوی تسکبار اضافه شده و کاربران ویندوز۱۱ میتوانند به کمک آن، با دوستان، خانواده یا همکاران خود تماس بگیرند. قطعا این ویژگی به نسبت اضافه و ادغام شدن اسکایپ در ویندوز۱۰، با استقبال بیشتری مواجه خواهد شد. این اقدام مایکروسافت بهخصوص در روزهایی که زندگی دیجیتالی و دورکاری اهمیت زیادی در زندگی روزمره افراد پیدا کردهاند، بسیار بجا بوده است. در واقع حالا کاربران میتوانند از هر جایی با هر کسی و روی هر پلتفرمی، از طریق تیمز تماس صوتی یا تصویری بگیرند.
ویندوزی بدون کیبورد و مطابق سلیقه گیمرها
مایکروسافت همچنین در نسخه جدید ویندوز تغییراتی را اعمال کرده است که باعث بهبود قابلیت ژستهای حرکتی میشوند و درواقع هدف آنها کاربران ویندوز در تبلتها هستند. علاوه بر اینها، مایکروسافت ایکسباکس و کاربران این کنسول را نیز فراموش نکرده است. در همین راستا «سارا باند» مدیر بخش ایکسباکس، اعلام کرده است که ویندوز۱۱ قابلیت پشتیبانی از Auto HDR را که در ایکسباکس سری ایکس و سری اس وجود دارد، در اختیار کاربرانش قرار میدهد. به گفته مایکروسافت، فعال کردن این قابلیت میتواند دامنه دینامیکی بالایی را به تعداد زیادی از بازیهای مبتنی بر DirectX۱۱ و DirectX۱۲ اضافه کند؛ البته به این شرط که مانیتور کاربر از قابلیت HDR پشتیبانی کند.
مایکروسافت در این مراسم اعلام کرد که ویندوز۱۱ از عملکرد و سرعت بالایی برخوردار خواهد بود. به گفته این شرکت، قابلیت جدید DirectStorage در نسخه جدید ویندوز -که قبلا در کنسولهای ایکسباکس سری ایکس و سری اس تعبیه شده بود- با کمک درایوهای NVMe، میتواند سرعت بار لود شدن بازیها در ویندوز۱۱ را بهطور محسوسی افزایش دهد. البته تولیدکنندگان بازیها هم باید این تکنولوژی را در بازیهایشان فعال کنند. به لطف اپلیکیشن جدید ایکسباکس که مایکروسافت چند ماه روی آن کار کرده بود، حالا ابزار ایکسباکس Game Pass هم به ویندوز۱۱ اضافه شده است. همچنین ایکسکلاد نیز به اپلیکیشن ایکسباکس اضافه شده است که امکان استریم بازیها از سرویس کلاد مایکروسافت را برای کاربران فراهم میکند.
ورود اپلیکیشنهای اندرویدی به مایکروسافت استور
ویندوز جدید، مایکروسافت استور جدیدی را هم با خودش آورده است که امکان دسترسی کاربران به طیف وسیعی از اپلیکیشنها را میدهد. اما شاید اتفاقی که از همه اینها مهمتر و مبارکتر است، ورود اپلیکیشنهای اندرویدی و اپلیکیشنهایی از آمازون اپاستور به مایکروسافت استور جدید باشد. این همان اتفاقی است که بسیاری از کاربران ویندوز سالها منتظر وقوع آن بودند تا به کمک آن بتوانند روی کامپیوتر شخصیشان به تمام اپلیکیشنهای اندرویدی دسترسی داشته باشند.
یکی از مهمترین نکات و قابلیتهایی که مایکروسافت استور جدید دارد و میتواند واکنشی به درگیریهای حقوقی اخیر اپل با توسعهدهندگان اپلیکیشن هم باشد، امکان ایجاد سیستم پرداخت توسط توسعهدهندگان برای اپلیکیشنهای خودشان است؛ آن هم بدون آنکه مایکروسافت هیچ سودی از آن را برای خودش بخواهد. پانای در این مورد گفته است: «ما میخواهیم مایکروسافت استور میزبان اپلیکیشنهای بیشتر و توسعهدهندگان بیشتری باشد. به همین دلیل سعی کردهایم بستری مناسب و راحت برای کار در اختیار آنها قرار بدهیم.»
ملزومات ویندوز جدید
تغییر از ویندوز۱۰ به ۱۱ دیگر چندان انقلابی و پیچیده نیست؛ چون درحالحاضر بیش از ۳/ ۱میلیارد نفر از کاربران سراسر دنیا از ویندوز۱۰ استفاده میکنند و با ساختار مدرن این سیستمعامل آشنایی نسبی دارند. با این حال اما از آنجا که میزان استفاده کاربران از کامپیوترهای شخصی و دیگر ابزارهای دیجیتالی در یکسال گذشته و بهخاطر پاندمی افزایش چشمگیری داشته است، لازم بود بهبود جدی در تجربه کاربری آنها از سیستمعامل محبوبشان اعمال شود. در تایید این موضوع همین بس که طبق بررسیهای انجامشده توسط موسسه تحقیقاتی IDC، میزان صادرات جهانی کامپیوترهای شخصی تا پایان سال ۲۰۲۰ رشد سالانه ۱۳ درصدی داشته است که این بیشترین میزان رشد در یک دهه گذشته به حساب میآید.
به هر حال رونمایی از ویندوز۱۱، این سوال را در ذهن طرفداران ویندوز مطرح میکند که چه دستگاههایی و با چه مشخصاتی میتوانند این بهروزرسانی جدید را دریافت کنند. در جدیدترین نسخه از سیستمعامل ویندوز، تغییرات زیادی اعمال شده است و به گفته مایکروسافت میتواند تجربه کاربری بهتر و لذتبخشتری را برای کاربران به همراه داشته باشد. این شرکت اعلام کرده است که حداقل مشخصات مورد نیاز برای اجرای این نسخه عبارتند از: پردازنده دو هستهای ۶۴بیتی با فرکانس یک گیگاهرتزی، رم ۴گیگابایتی، حافظه ذخیرهسازی ۶۴گیگابایتی، نمایشگر ۹اینچی، نمایشگری با حداقل وضوح تصویر ۸۶۷ در ۱۳۶۶ پیکسل و کارت گرافیک سازگار با DirectX ۱۲. جالب اینکه وقتی مایکروسافت در سال ۲۰۱۵ ویندوز۱۰ را عرضه کرد، تغییر چندانی در حداقل مشخصات فنی مورد نیاز برای دریافت این بهروزرسانی نسبت به نسخه ویندوز۸ اعمال نکرد. حالا اما در ویندوز۱۱، این روند تکرار نشده و اندک تغییراتی را در حداقل مشخصات موردنیاز برای دانلود و نصب این نسخه وجود دارد. شاید تغییر مهم و قابلتامل، عرضه ویندوز۱۱ تنها در نسخه ۶۴بیتی است و این یعنی دیگر خبری از نسخه ۳۲بیتی نخواهد بود. با این حال، پشتیبانی از اپلیکیشنهای ۳۲بیتی همچنان ادامه خواهد داشت.
با تمام اینها اما هنوز معلوم نیست ویندوز۱۱ دقیقا چه زمانی عرضه میشود، اما شرکت مایکروسافت اعلام کرده است که این نسخه را در قالب یک بهروزرسانی رایگان برای کاربران ویندوز۱۰ عرضه خواهد کرد. بسیاری از فعالان بازار نرمافزار پیشبینی میکنند که ویندوز جدید در ماه اکتبر به صورت رسمی عرضه شود.