کسب‌وکارها رابط بین شهروندان و دولت می‌شوند

در مراسم رونمایی از سامانه سروا و پست الکترونیکی احراز شده بومی که دیروز به صورت مجازی برگزار شد، امیر ناظمی، معاون وزیر ارتباطات گفت: در کشور ما هر کدام از دستگاه‌ها مسوولیت دارند تا سرویس‌ و خدمات دولتی خود را به خدمات الکترونیکی تبدیل کنند. تنها مسوولیت سازمان فناوری اطلاعات نیز فراهم کردن زیرساخت‌های مورد نیاز برای این کار است. رئیس سازمان فناوری اطلاعات افزود: زمانی که درباره زیرساخت صحبت می‌کنیم، مساله صرفا زیرساخت فیزیکی نیست اگرچه زیرساخت فیزیکی مانند مرکز ملی تبادل اطلاعات و مراکز داده دولت الکترونیک نیز جزو آن است. در لایه خدمات، مجموعه‌ای از خدمات به عنوان خدمات پایه‌ای از جمله خدمات احراز هویت موردنیاز است که به‌طور مثال خدمت احراز هویت شاهکار پیش از این در دسترس قرار گرفته است. ناظمی تاکید کرد: در وضعیت فعلی ما بیش از یک هزار خدمت دولتی الکترونیکی شده داریم که به صورت API (رابط نرم‌افزاری برای برنامه‌نویسی) ارائه شده و توسط دستگاه‌های دولتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. بخشی از این خدمات روی یک سکوی جداگانه به نام «سروا» به بخش‌خصوصی و کسب‌وکار نیز ارائه می‌شود.

وی با بیان اینکه دسترسی به API دو کارکرد مهم دارد، افزود: کارکرد اول این است که کسب‌وکارها به عنوان استفاده‌کنندگان خدمات بتوانند خدمات بهتری به شهروندان ارائه دهند. بسیاری از این خدمات براساس شرایط روز طراحی می‌شود مانند شناسایی افراد مبتلا به کرونا که سرویس مربوط به آن از سال گذشته روی سروا ارائه شده است. معاون وزیر ارتباطات درباره دومین کارکرد این سامانه گفت: بازارچه API سکوی سروا، اجازه می‌دهد شرکت‌ها و استارت‌آپ‌ها به عنوان میانجی بین خدمات دولتی عمل کنند و به شهروندان این امکان را بدهد که برخی از خدمات دولتی را از یک اپلیکیشن خصوصی دریافت کنند. در این شرایط شهروند مختار است از دولت به صورت مستقیم یا از اپلیکیشن واسط خدمات دریافت کند. سکوی سروا براساس این منطق ایجاد شده است. ناظمی تصریح کرد: روی سکوی سروا دو نوع خدمت ارائه می‌شود. خدماتی که استفاده‌کننده آن کسب‌وکارها هستند و خدماتی که به شهروندان ارائه می‌شود و کسب‌وکار به عنوان واسط عمل می‌کند. این سکو سال گذشته به‌دلیل شیوع کرونا با استقبال خوبی از سوی کسب‌وکارها مواجه شد. 

ناظمی افزود: برای الزام استفاده دستگاه‌ها از این زیرساخت دو راه وجود دارد. یک راه، سیاست بالا به پایین است که به مصوبات دولتی و ابلاغیه برای اجبار به استفاده مربوط می‌شود و دومین راه‌حل کمک رسانه‌ها است تا بتوانند این مساله را به یک مطالبه عمومی که از سوی شهروندان مطرح می‌شود، تبدیل کنند. به گفته معاون وزیر ارتباطات سامانه سروا دو سال قبل رونمایی شد و ماهانه ۲۰، ۳۰ میلیون تراکنش در بستر آن انجام می‌شود. سرویسی که امروز رونمایی شده بازارچه API نام دارد تا کسب‌وکارها بتوانند از آن استفاده کنند.

دیگر سرویس رونمایی شده در این مراسم «پست الکترونیک احراز هویت شده» بومی بود. یک شهروند برای دریافت اطلاعات و برقراری ارتباط با دولت نیازمند ابزار امن و تایید شده است و همین مساله نیاز به راه‌اندازی ایمیل رسمی را بیش از گذشته ضرورت بخشید. بهنام ولی‌زاده، معاون دولت الکترونیک درباره ضرورت ایجاد این ایمیل گفت: یکی از کانال‌هایی که باید برای ارتباط بین شهروندان و دولت ایجاد می‌شد، ایمیل بومی و تایید شده بود. برای این کار ایمیلی از قدیم در وزارت ارتباطات وجود داشت که افراد می‌توانستند روی آن برای خودشان یک ایمیل اختصاصی ایجاد کنند. ولی‌زاده افزود: اکنون در سازمان فناوری اطلاعات ایمیل IRAN.IR را به یک ایمیل احراز هویت شده تبدیل کرده‌ایم تا شهروندان بتوانند به صورت رایگان از طریق آن با دولت ارتباط برقرار کنند.

ولی‌زاده تاکید کرد: فرآیند کار به این صورت است که پس از ثبت‌نام کاربران در سامانه ایمیل ایران، کدملی، تلفن همراه و اطلاعات ثبت‌احوال به صورت آنلاین چک و احراز هویت می‌شوند. پس از گذر از این مراحل، ایمیلی ساخته می‌شود که صاحب آن مشخص است و اگر آن را به دستگاه دولتی ارائه دهند دستگاه او را به عنوان فرد احراز هویت شده قبول می‌کند. پشت این ایمیل، سرویس کدملی و ثبت‌احوال قرار دارد و از این جهت حائز اهمیت است. وی تاکید کرد: این ایمیل به سامانه پیام ایران (کارپوشه ملی ایرانیان که در آن هر فرد ایرانی (اشخاص حقیقی /  حقوقی) پس از احراز هویت، کارپوشه‌ای اختصاصی، یکتا، ایمن و قابل استناد دریافت می‌کند) نیز متصل است و می‌توان از آن طریق نیز یک ایمیل رسمی احراز هویت شده ساخت. این ایمیل علاوه بر افراد حقیقی برای اشخاص حقوقی هم قابل استفاده است.