پیامد انقلاب اتوماسیون برای زنان کارمند

آی‎تی ایران : با گسترش تکنولوژی‌هایی مانند هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی و افزایش تاثیرگذاری آنها در صنعت، شغل‌ها‌ بیشتر از گذشته در معرض جایگزین شدن توسط ماشین‌ها قرار گرفته‌اند. در این میان، شغل‌های مختص به زنان، بیش از دیگر اقشار در معرض تغییر قرار دارند.

براساس گزارش موسسه McKinsey Global (به نام زنان در جامعه کاری: فرآیند انتقال در عصر  اتوماسیون)، در ۱۰ قطب اصلی اقتصاد در دنیا(یعنی کشورهای کانادا، فرانسه، آلمان، ژاپن، انگلستان، چین، آمریکا، هند، مکزیک و آمریکای‌جنوبی) که مجموعا ۶۰  درصد تولید ناخالص دنیا را در اختیار دارند، شغل ۲۰ درصد زنان کارمند تا سال ۲۰۳۰، جایگزین خواهد شد.Mekala Krishnan، یکی از مسوولان ارشد موسسه تحقیقاتی McKinsey، درباره این تحقیق در کنفرانس  EmTech MIT توضیح داد. کریشنان اشاره کرد که فعالیت‌های یکنواخت و تکرار شونده، برای صنعت اتوماسیون انتخاب‌های خوبی هستند. وی معتقد است که در ۱۰ درصد شغل‌های مختلف، بیش از ۹۰ درصد وظایف و فعالیت‌ها می‌تواند توسط اتوماسیون جایگزین شود. حوزه‌هایی از شغل‌ها که می‌تواند بیشتر از بقیه تحت‌تاثیر انقلاب اتوماسیون قرار گیرد، عبارت است از شغل‌های مرتبط با ساخت‌و‌ساز و ساختمانی و همینطور بخش سلامت و آموزش که دو مورد آخر، بیشتر با قشر زنان کارمند سر و کار دارد.

در گزارشی که ماه مارس امسال توسط U.K.’s Office  منتشر شد، اعلام شده که ۱۰ درصد نیروی شغلی این کشور (تقریبا ۵/ ۱ میلیون کارگر) در وضعیت «ریسک بالا» برای جایگزینی توسط اتوماسیون قرار دارند.از جمله مشاغلی که می‌تواند سریع‌تر از دیگر شغل‌ها توسط اتوماسیون جایگزین شود، می‌توان  به پیش‌خدمت‌ها، انباردارها و فروشنده‌های خرده‌پا اشاره کرد. همچنین شغل‌های مرتبط به بخش کشاورزی، اتوموبیل‌سازی و صنعت خدمات‌رسانی نیز در معرض خطر هستند. این دپارتمان انگلیسی پیش‌بینی کرده زنان – که در سال ۲۰۱۷، صاحب بیش از ۷۲ درصد مشاغل پرخطر بوده‌اند – بیشترین آسیب را از این تغییر تجربه خواهند کرد.کریشنان خبر خوب هم دارد. وی پیش‌بینی کرده که در آینده نوع جدیدی از مشاغل به‌وجود خواهد آمد که در حال‌حاضر وجود ندارد و همین می‌تواند فرصت‌های شغلی بیشتری مهیا کند. این اتفاق در گذشته نیز روی داده است. مثلا تا یک دهه پیش، عنوان شغلی به نام «مدیر شبکه‌های اجتماعی» و «محقق داده‌ها» وجود نداشت که حالا شاهد حضور آنها هستیم. کریشنان همچنین پیش‌بینی می‌کند که ده‌ها میلیون کارگر و کارمند مرد و زن، تا سال ۲۰۳۰ با نوعی از تغییر در ماهیت شغلی خود مواجه خواهند شد. این عنوان‌های شغلی جدید، پردرآمدتر و به گفته کریشنان، زحمت کمتری خواهند داشت. کریشنان معتقد است که مشاغل آینده، دانش ارتباطی و فعالیت‌‌های ذهنی بیشتری می‌طلبد.

اما این تغییر در هر صورت آثار نامطلوبی خواهد داشت که متوجه کارمندان و کارگران هر دو جنس خواهد بود. اما چیزی که بدیهی است، این است که افرادی که تحصیلات بالاتر آموزشی دارند، در بازار شغل‌های آینده بیشتر مورد تقاضا خواهند بود. کریشنان پیش‌بینی می‌کند که طی یک دهه آینده، مشاغلی که به نوعی با مهارت‌های تکنولوژیک، کامپیوتر و نرم‌افزاری سر و کار دارند، بیشتر در معرض تقاضا از سوی بازار قرار خواهند گرفت. این حوزه از دانش، در  کشورهای در حال توسعه، مردم را با چالش بیشتر مواجه خواهد کرد زیرا میزان تحصیلات در جامعه کمتر است.البته جای امیدواری است که با گذار موفقیت‌آمیز از این انقلاب شغلی، منفعت‌های خیلی بیشتری متوجه بازار کار شود. در تحقیق دیگری از McKinsey، پیش‌بینی شده است که میزان تولید ناخالص در سطح جهانی، طی یک دهه ‌آینده به میزان ۲/ ۱ درصد افزایش پیدا می‌کند که می‌تواند به افزایش ۲۰ الی ۲۵ درصدی  میزان سود خالص اقتصادی منجر شود. کریشنان می‌گوید: «این مساله، تنها چالش مرتبط با شرکت‌ها و ارگان‌ها نیست و دغدغه دولت‌ها نیز خواهد بود که باید راهی برای گذار موفقیت‌آمیز از این مرحله پیدا کنند. باید استراتژی‌هایی اتخاذ شود که علاوه‌بر آموزش مهارت‌های جدید به کارمندان، به وضعیت کارگران زن هم همزمان توجه شود زیرا جامعه زنان با مشکلات و چالش‌های بیشتری روبه‌رو است که نباید از نظر خارج شود.»