فرآیند فروش اصناف مکانیزه می‌شود

در قانون برنامه پنجم توسعه استفاده از صندوق مکانیزه فروش به‌عنوان ابزاری برای ساماندهی اخذ مالیات، شفاف‌سازی درآمدها، جلوگیری از گران‌فروشی، مشتری‌مداری در قالب صدور فاکتور فروش الکترونیک، ایجاد ثبات و نظم در کسب و کار و شفاف‌تر شدن نظام دریافت و پرداخت خرده‌فروش‌ها به‌صورت رسمی وارد ادبیات اقتصادی ایران شد. دولت این لایحه را در اوایل اسفندماه سال ۱۳۹۴ تقدیم مجلس کرد، سپس در ۲۹آبان سال‌جاری به کمیسیون اقتصادی مجلس ارجاع شد. در نهایت این لایحه روز یکشنبه به تصویب مجلس رسید تا با رفع چند ابهام در شورای‌نگهبان بررسی شود. با تصویب این لایحه، تمامی صاحبان مشاغل موضوع قانون مالیات‌های مستقیم (صنفی و غیرصنفی) و فروشگاه‌های زنجیره‌ای (اعم از حقیقی و حقوقی) مکلفند، نسبت به ثبت درخواست دریافت شناسه پایانه فروشگاهی در درگاه عملیات الکترونیکی سازمان امور مالیاتی کشور و اخذ شناسه و مجوزهای لازم جهت نصب و به‌کارگیری آن برای هر پایانه فروشگاهی اقدام کنند.

براساس ماده ۱۸ این لایحه سازمان امور مالیاتی موظف شد تا به منظور تشویق مصرف‌کنندگان نهایی (اشخاص حقیقی) که خریدهای خود را از فروشندگان مجهز به پایانه فروشگاهی و از طریق شبکه پرداخت بانکی انجام می‌دهند، از هر ۱۰ صورتحساب الکترونیکی صادرشده توسط پایانه‌های فروشگاهی یک صورتحساب را به‌صورت قرعه‌کشی برخط انتخاب کرده و دوبرابر مبلغی را که خریدار براساس آن صورتحساب به‌عنوان مالیات بر ارزش افزوده پرداخت کرده است را به حساب بانکی او برگرداند.  البته در این قانون برای آن دسته از واحدهای صنفی که از پایانه فروشگاهی استفاده نکنند یا صورتحساب الکترونیکی صادر نکنند، جرایمی تعریف شده است. براساس این لایحه، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مکلف است به منظور پوشـش مناسـب ارتبـاط سـازمان امور مالیاتی بـا مؤدیـان، نسبت به ایجاد بسترهای فنی لازم برای انتقال آنلاین اطلاعات موضوع این قـانون بـه بانک‌های اطلاعـاتی سـازمان و همچنـین نظارت آنلاین سیستم کنترل مرکزی هوشمند شبکه‌ای برای کنترل و نظارت برحسن استفاده داده، اطمینان از اتصال آنلاین صندوق‌ها به شبکه و امکان کنترل تصادفی(موردی) عملیات آنها به‌صورت آنلاین اقدام کند.

صندوق مکانیزه فروش(POS)

بنا بر آنچه در این لایحه آمده، صندوق مکانیزه فروش (POS)، پایانه‌ای شامل سخت‌افزار و نرم‎افزار با امکان اتصال به سامانه سازمان و دریافت الکترونیکی است که قابلیت ثبت اطلاعات لازم از قبیل ثبت خرید و فروش کالا و خدمات، دریافت وجه و هزینه را حسب نوع و اندازه فعالیت واحد کسب وکار دارد. در حال‌حاضر، استفاده از پایانه فروشگاهی توسط صاحبان مشاغل در بسیاری از کشورهای جهان روش مؤثری برای کنترل جریان گردش کالا در زنجیره تولید- مصرف، ثبت و مستند کردن اطلاعات بازرگانی در سطح خرد و کلان و در نهایت شفاف‌سازی مبادلات اقتصادی  است. سامانه فروشگاهی مکانیزه، یکی از روش‌های قابل‌قبول در رفع معضلات مالیاتی و ایجاد شفافیت مالی است، از این‌رو از این امکان می‌توان به‌عنوان یکی از بازوهای اجرای صحیح و دقیق قانون مالیات بر ارزش افزوده و قانون مالیات‌های مستقیم بهره‌مند شد که بررسی تجربه جهانی نیز گواه این امر است. با نصب صندوق مکانیزه فروش نه‌تنها فرارهای مالیاتی کاهش خواهد یافت، بلکه به‌تبع آن درآمدهای دولت نیز افزایش می‌یابد، تخلف دریافت سود بیشتر از مصرف‌کننده به حداقل می‌رسد و توزیع کالاهای قاچاق و فاقد مجوزی که در خرده‌فروشی‌ها دیده می‌شود نیز به حداقل می‌رسد.