روند کند خدمات IT تامین اجتماعی

حتی پس از این وعده در شهریور ۹۳ عباس کبریایی‌زاده، رئیس هیات‌مدیره سازمان تامین اجتماعی اعلام کرد: پیش‌بینی شده تا پایان ۶ ماه اول امسال امکان حذف دفترچه‌های درمانی برای بیمارانی که به مراکز ملکی تامین اجتماعی مراجعه می‌کنند فراهم شود و آنها با کارت‌های هوشمند خدمات را دریافت کنند که البته این موضوع نیز اجرایی نشد. اگرچه گلایه‌های مکرر وزارت بهداشت باعث شد سازمان تامین اجتماعی برای مسکوت نماندن پرونده حذف دفترچه‌های کاغذی از اجرای طرح الکترونیکی شدن دفترچه‌های بیمه در استان یزد برای بیماران خاص خبر دهد، اما این طرح اقدام چشمگیری برای حذف ۴۲میلیون دفترچه تامین اجتماعی به نظر نمی‌آمد.

با این حال، مزایایی مانند کنترل هزینه‌های دارویی، مشاهده سوابق بیماران، رفع مشکل ناخوانا بودن نسخه‌های پزشکی، شناسایی چند دفترچه‌ای‌ها، صرفه‌های مالی ناشی از عدم چاپ ۴۲ میلیون دفترچه کاغذی، اتلاف نشدن وقت بیمه‌شدگان برای تعویض یا تمدید اعتبار دفترچه‌ و... کافی بود تا این پروژه همچنان روی میز مدیران سازمان تامین اجتماعی بماند. به هر حال، پس از کلی وعده‌های بی‌سرانجام، در مرداد ماه سال ۱۳۹۵، رئیس سازمان تامین اجتماعی در مراسم افتتاح ساختمان جدید اداره کل و مدیریت درمان تامین اجتماعی خوزستان از آغاز طرح حذف دفترچه درمانی بعد از دو سال تلاش به‌طور آزمایشی در تهران و جایگزین کردن کارت‌ الکترونیکی به جای این دفترچه‌ها خبر داد. همچنین معاون درمان سازمان تامین اجتماعی در مراسم معارفه مدیر درمان تامین اجتماعی استان اردبیل درباره آغاز این طرح گفت: حذف دفترچه‌های درمانی ابتدا در شهرستان یزد به‌صورت پایلوت اجرا شد و پس از اینکه نقاط قوت و ضعف ناشی از حذف آن در این استان شناسایی شد، به تدریج در سایر استان‌ها از جمله تهران، ‌اردبیل، آذربایجان غربی و شرقی نیز اجرایی شده است. به گفته وی، سالانه بیش از ۶۰۰ میلیارد ریال برای چاپ دفترچه‌های کاغذی از طرف سازمان تامین اجتماعی هزینه می‌شد که با اجرای این طرح یک‌سوم از هزینه‌ها کاسته شد.

دفترچه بیمه تامین اجتماعی در مراکز ملکی این سازمان در واپسین روزهای سال ۱۳۹۵ طی مراسمی در بیمارستان شهید معیری و با حضور وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی رسما حذف شد تا بالاخره وعده‌‌های مدیران این سازمان در فاز نخست محقق شود. در این طرح، بیمه‌شوندگان می‌توانند با ارائه کد ملی و دریافت کارت هوشمند موقت از خدمات مراکز ملی سازمان تامین اجتماعی بهره‌مند شوند. درخصوص ادامه این طرح، معاون بیمه‌ای سازمان تامین اجتماعی در گفت وگو با «ایرنا» اعلام کرد: دفترچه‌های درمانی تامین اجتماعی در مراکز طرف قرارداد این سازمان نیز مانند مراکز ملکی، در آینده حذف می‌شود. نسخه آزمایشی این طرح در چهار استان گیلان، مازندران، اصفهان و یزد در حال اجرا است. در این راستا، علی معیری، مدیرکل دفتر راهبری سیستم‌های سازمان تامین اجتماعی در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» گفت: در سال ۹۵ در کلیه مراکز ملکی سازمان و مبتنی بر نرم‌افزار بیمارستان HIS، استفاده از دفترچه‌های کاغذی محدود و کارت ملی هنگام پذیرش مطالبه می‌شود.

 از سال ۹۶ توسعه پروژه در مراکز درمانی غیرملکی شروع شد و هم اکنون در چهار استان یزد، اصفهان، گیلان و مازندران نسخه‌ها از سوی پزشکان طرف قرارداد سازمان به‌صورت الکترونیکی صادر می‌شود. برنامه‌ریزی برای تعمیم پروژه به استان‌های فاز ۲ از جمله استان‌های قزوین، همدان، کهگیلویه و خراسان‌جنوبی در حال انجام است و به زودی تحت این سامانه قرار خواهند گرفت. از جمله قابلیت‌های این سامانه کنترل سرویس استحقاق درمان، از طریق سیستم است. این موضوع نیاز به داشتن دفترچه هنگام مراجعه به مراکز درمانی را حذف و سازمان را از سوءاستفاده‌های احتمالی از دفترچه بیمه‌ای مصون می‌سازد. براساس برنامه‌ریزی صورت پذیرفته با بیمه سلامت این سرویس تا شهریور ماه سال جاری در ۱۰۰۰ مرکز درمانی سراسر کشور صورت می‌پذیرد و عملا نیاز به تمدید اعتبار دفترچه از بین خواهد رفت.

راهکار استارت‌آپی برای عدم مراجعه حضوری

با وجود حذف دفترچه‌های بیمه در مراکز ملکی سازمان تامین اجتماعی در سراسر کشور و سایر مراکز درمانی طرف قرارداد سازمان در چهار استان یزد، اصفهان، گیلان و مازندران، آنچه هنوز تغییر نکرده ازدحام جمعیت و شلوغی‌های کارگزاری‌های سازمان تامین اجتماعی برای صدور، تعویض یا تمدید دفترچه است. مشکلی که انتظار می‌رود حداقل تا دو ماه دیگر همچنان حل نشود. در این خصوص، مدیر کل دفتر کارگزاری‌های سازمان تامین اجتماعی هفته گذشته در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان وعده داد: با در دست داشتن طرح جدیدی مانع به وجود آمدن شلوغی و ازدحام خواهیم شد. بیمه‌شدگان تامین اجتماعی تا کمتر از دو ماه دیگر برای تعویض و تمدید دفترچه خود، نیازی به مراجعه حضوری نخواهند داشت و افراد می‌توانند با روش‌هایی که پیش‌بینی کرده‌ایم، درخواست خود را ثبت کنند تا دفاتر درمانی تازه صادر شده یا تمدید شده، درب منازل تحویل آنها داده شود.

البته سازمان تامین اجتماعی از یک راهکار استارت‌آپی هم برای کاهش ازدحام و شلوغی در کارگزاری‌ها استفاده کرده است؛ به‌طوری که برای نخستین بار در کشور و طی یک همکاری مشترک بین یک سازمان دولتی و یک استارت‌آپ، امکان ارائه خدمات صدور و تعویض دفترچه بیمه تامین اجتماعی در بستر اینترنت فراهم شد. بیمه‌شوندگان می‌توانند از طریق سایت و به‌صورت غیرحضوری برای دفترچه بیمه خود درخواست صدور، تعویض یا تمدید اعتبار ارسال کنند. البته برای صدور دفترچه، فرد متقاضی باید در یکی از شعب ثبت نام و اولین حق بیمه را پرداخت کرده باشد. همچنین برای تعویض دفترچه، باید تنها یک برگه سفید از دفترچه باقی مانده باشد.

برای تمدید قرارداد، بیمه‌شونده می‌تواند در یک ماه پایانی اتمام اعتبار برای تمدید آن به سایت مراجعه کند. به گفته علی معیری، مدیرکل دفتر راهبری سیستم‌های سازمان تامین اجتماعی به «دنیای اقتصاد»، سرویس صدور غیرحضوری دفترچه خدمات درمانی به‌صورت کاملا متمرکز و غیرحضوری با طراحی و توسعه اکوسیستم استارت‌آپی برای اولین‌بار در سازمان اجرا و در ۱۰ کارگزاری در سطح تهران عملیاتی شده است. شهروندان کلیه مناطق ۲۲ گانه تهران می‌توانند دفترچه خود را از راه دور سفارش دهند و آن را در محل خود تحویل بگیرند. این سرویس با کنترل میزان تقاضا و مدیریت ظرفیت و تخصیص درخواست‌ها به‌صورت هوشمند به کارگزاری‌ها، نقش عمده‌ای در کاهش زمان اجرای فرآیندها، کاهش مراجعه به مراکز کارگزاری، کاهش سفرهای شهری و افزایش رفاه و رضایتمندی بیمه‌شدگان داشته است.