گزارش میدانی «دنیای اقتصاد» از آبمیوه‌فروشی‌های سطح شهر تهران
دلال‌های سر باغ؛ عامل اصلی گرانی آبمیوه
وقتی خرمالو سر زمین ۱۵۰۰ تومان اما در بازار ۲۰ هزار تومان است مشخص است که دلال‌ها تعیین‌کننده قیمت هستند
همین‌طور مشاهدات میدانی «دنیای اقتصاد» نشان می‌دهد به سبب تاکید پزشکان بر مصرف انواع ویتامین‌ها و بالا بردن سیستم ایمنی بدن، سلیقه مردم به سمت آبمیوه‌های حاوی ویتامین C افزایش چشمگیری داشته به گونه‌ای که بالای ۶۰ درصد از دخل فعالان این صنف را آبمیوه‌های هویج، پرتقال، کرفس، لیمو و سیب تشکیل می‌دهد. با این اوصاف به دلیل افزایش هزینهها حتی افزایش فروش ۲۰ درصدی هم کفاف هزینه‌های کاسبان این صنف را نمی‌دهد.
افزایش فروش ۳۰ درصدی
فروشنده یکی از آبمیوه‌فروشی‌های خیابان کارگر شمالی به «دنیای اقتصاد» می‌گوید فروش کلی او نسبت به پارسال حدود ۳۰ درصد افزایش داشته است: «اسفندماه پارسال و فروردین که کلا بسته بودیم و دخل کساد بود. از اردیبهشت‌ماه که مردم کم‌کم بیرون آمدند و به این شرایط عادت کردن دخل بهتر شد. میزان خرید مشتریهای قبلی بیشتر شد و مشتریهای جدیدی هم از همین محله پیدا کردم.» به گفته سلیمانی به سبب تاثیر ویتامین C روی ایمنی بدن تقاضای برخی از آبمیوه‌ها نسبت به قبل افزایش چشمگیری داشته است: «۷۰ درصد مشتری‌ها فقط آب‌پرتقال، آب‌کرفس و آب‌سیب سفارش می‌دهند.» او می‌گوید از ابتدای سال مجبور شده که سه دفعه قیمت محصولات خود را افزایش دهد: «قیمت میوه ثابت نیست. من نوعی که با میدان تره‌بار سروکار دارم می‌توانم شهادت بدهم که هیچ کمبود جنسی در بازار نیست و دلال‌ها قیمت‌ها را بالا و پایین می‌کنند. هویج را اردیبهشت ماه کیلویی ۲ هزار تومان می‌خریدم الان رسیده به ۴ هزار تومان. پرتقالی که کیلویی ۵ هزار تومان بود رسیده به ۹ هزار تومان و گاهی اوقات مجبورم ۱۰ هزار تومان هم بخرم. با این شرایط منم مجبورم نرخ آبمیوه را بالا ببرم. منتها موضوع این است که چقدر می‌توانم افزایش قیمت داشته باشم؟ مردم بابت یک لیوان آب پرتقال تا چند هزار تومان می‌توانند هزینه کنند؟ باور کنید اگر همین‌جوری پیش برود دیگر یک آبمیوه هم نمی‌توانند بخورند. زور دولت به دلال‌های بازار میوه و تره‌بار نمی‌رسد وقتی خرمالو امسال سر زمین ۱۵۰۰ تومان فروخته شده اما بازار ۲۰ هزار تومان است یا کیوی ۵ هزار تومانی را دلال‌ها ۱۷ هزار تومان می‌دهند مشخص است که دلال‌ها تعیین‌کننده قیمت هستند. مردم هم به خاطر کرونا و تقویت بدن مجبور هستند بخرند.» آبمیوه‌فروشی دیگری هم حرف‌های او را تایید می‌کند. جوادی در خیابان فاطمی آّبمیوه‌فروشی دارد. او می‌گوید: «وقتی نمی‌توانند قیمت هویج یا پرتقال را ثابت نگه دارند چگونه می‌توان اقتصاد را مدیریت کرد؟» جوادی آب‌پرتقالی را که لیوانی ۱۰ هزار تومان می‌فروخته الان ۲۰ هزار تومان می‌فروشد: «وقتی قیمت مواد اولیه من هفته‌به‌هفته تغییر می‌کند اگر خودم بخواهم هم نمی‌توانم قیمت‌ها را ثابت نگه دارم. وگرنه من بدم نمی‌آید که فروش بیشتری داشته باشم.» دخل ۶ ماه ابتدایی این فروشنده نسبت به پارسال ۲۰ درصد افزایش داشته است: «شرایط نسبت به پارسال خیلی بهتر است اما موضوع هزینه‌های بالاست. درسته که من ۲۰ درصد افزایش فروش داشته‌ام اما باید این را مدنظر داشت که هزینهها بیشتر از ۱۰۰ درصد بالاتر رفته است. هزینه برق و دستمزد شاگرد افزایش داشته و اجاره بها هم کمر ما را شکسته است. اگر این ۲۰ درصد افزایش فروش هم نبود نمی‌دانستم باید چه کار کنم.» جوادی هم می‌گوید تقاضای برخی از آبمیوه‌ها بیشتر شده: «آب‌هویج و آب‌سیب و آب پرتقال بیشترین مشتری را دارند. عملا ۷۰ درصد فروش ما از این میوه‌ها است. میوه‌هایی که ویتامین C دارند و برای سلامتی بدن در مقابل کرونا مفید است. البته بعضی هم میکس می‌برند؛ مثلا مشتری‌هایی دارم که سفارش آب چند میوه را می‌دهند.» جوادی می‌گوید ۶۰ درصد دخلش را مشتریهای ثابت تشکیل می‌دهند: «اگر مشتریهای محلی و ثابت نبودند که نمی‌توانستم مغازه را باز نگه دارم. به خاطر شیوع کرونا درصد مشتریهای گذری خیلی پایین آمده است. البته میزان خرید مشتریهای ثابت هم افزایش داشته است.» او درباره این سوال که فکر می‌کنید پس از پخش واکسن کرونا فروش ریزش داشته باشد می‌گوید: «فکر نمی‌کنم. مردم نسبت به سلامت نگه‌داشتن بدنشان آگاه‌تر شدند و بعد از کرونا هم این موضوع ادامه خواهد داشت. هیچ‌کس فکرش را نمی‌کرد که بیماری بیاید و دنیا را به این روز درآورد منتها الان مردم احتمال هر خطری را می‌دهند.»
مردم مجبور هستند
فروشنده دیگری درباره اعتراض مردم نسبت به قیمت آبمیوه‌ها می‌گوید: معمولا به اعتراض زبانی ختم می‌شود. مشتریهای ثابت که به من اعتماد دارند و در جریان گرانی‌ها هستند. مشتریهای گذری هم اعتراض چندانی نمی‌کنند. مردم مجبورند بخرند؛ کسی که در برنامه غذایی‌اش آبمیوه دارد به خاطر دو سه هزار تومان آن را حذف نمی‌کند، آن هم در شرایط کرونایی این روزها. گذری‌ها هم همین‌طور به خاطر یکی دو هزار تومان بیشتر از خرید منصرف نمی‌شوند. گرانی‌ها این‌قدر همه‌گیر شده که کسی از چیزی تعجب نمی‌کند.» مهدوی در خیابان میرزای شیرازی آبمیوه‌فروشی دارد و درباره دخل ۶ ماه ابتدای سال می‌گوید: «شرایط خیلی بهتر از ابتدای سال شد. فروش من نسبت به ۶ ماه ابتدایی پارسال هم ۲۰ درصد بیشتر شده اما روی هم رفته ریزش مشتری داشتم. یعنی مشتریهای ثابت خرید بیشتری می‌کنند و از تعداد مشتریهای گذری کاسته شده است.» به عقیده این فروشنده خرید مردم بعد از کرونا هم ادامه خواهد داشت. او نیز می‌گوید فروش آبمیوه‌های حاوی ویتامین C افزایش چشمگیری داشته: «بالای ۶۰ درصد از فروش ما را آبمیوه‌های پرتقال و هویج تشکیل می‌دهد.»
شرایط آبمیوه‌فروشی‌ها بهتر از بقیه اصناف است. به سبب شیوع کرونا فروش آنها افزایش داشته و سلیقه مردم هم به سمت آبمیوه‌های دارای ویتامین C سوق پیدا کرده است. موضوع جالب هزینهها است، فروشندگان می‌گویند با وجود افزایش حدود ۲۰ درصدی فروش از پس هزینهها برنمی‌آیند.
