پسته آمریکایی ۱۰ دلار؛ ایرانی ۵ دلار
سرانه مصرف داخلی پسته چه میزان است؟
سرانه مصرف داخلی پسته ۲۵ تا ۳۰ هزار تن است که البته امسال با کاهش بیش از ۵۰ درصدی روبهرو شد و به ۱۰ تا ۱۵ هزار تن رسید. دلیل این کاهش مصرف گران شدن این محصول مهم کشاورزی و سقوط قدرت خرید مردم است. البته نباید از شیوع ویروس کرونا و کسادی بازار گذشت اما اگر مردم قدرت خریدش را داشتند بدون شک مصرف تا این میزان پایین نمیآمد چراکه یکی از خشکبارهای محبوب و مفید برای ایمنی بدن است. تخمین زده میشود که امسال نزدیک به ۱۸۰هزار تن پسته در کل کشور برداشت شود.
باتوجه به کاهش صادرات به سبب بسته شدن مرزها و تحریم، چقدر پسته در انبارها دپو شده است؟
از برداشت سال گذشته ۲۰۰ هزار تن پسته خشک باقیمانده که بخش عمدهای از این محصول باید در بازار داخلی فروش میرفت که متاسفانه به دلایل فوق این اتفاق نیفتاد. به همین سبب انجمن پسته صادرات دپوی سال گذشته را در دستور کار خود قرار داده است.
شرایط صادرات چگونه است؟
متاسفانه ما در حال از دست دادن جایگاه پسته در بازارهای جهانی هستیم و دلیل این موضوع هم شرایط سخت صادرات است. قوانینی که بانک مرکزی و دولت برای تامین ارز وضع کرده است باعث شده که صادرکنندگان فعالیت خود را به کمترین حد برسانند. وقتی با سیاستهای دستوری جلو میرویم و فعال اقتصادی را مجبور به اجرای این دستورالعملها میکنیم نتیجهای جز این حاصل نمیشود. پیش از اینکه بانک مرکزی صادرکنندگان را به تسلیم ارز حاصل از صادرات در سامانه نیما و سما مجبور کند، این ارز به صرافیها میرسید و اینگونه نبود که به بازار ارز وارد نشود. اگر دولت صادرکننده را مجبور به تسلیم ارز در سامانه نیما و سما نکند ارز بیشتری به بازار وارد میشود اما دولت راه خودش را میرود. با توجه به قوانینی که صادرات را سخت کردهاست پسته ایرانی در حال از دست دادن جایگاه خود در بازار جهانی است؛ جایگاهی که متاسفانه پسته آمریکایی آن را کسب کرد. اختلاف پسته ایرانی و آمریکایی تنها نیمدلار بود با این تفاوت که تقاضا برای پسته ما بیشتر بود؛ اما در حال حاضر علاوه بر اینکه تقاضا را از دست دادهایم قیمت پسته آمریکایی به ۱۰ دلار و پسته ایرانی به ۵ دلار رسیده است. متاسفانه سیاستهای کارشناسی نشده باعث شد پسته که یکی از کالاهای مهم صادرات غیرنفتی کشور است به شدت بیارزش شود. آنهم با هزینههای گزاف تولید که باعث شده قیمت تمامشده بالاتر برود.
گرانی چه موادی روی قیمت تمامشده تاثیر گذاشته است؟
موادی مثل کود و سم که پیش از این ارز دولتی دریافت میکردند و الان خیر؛ پنج برابر شده و هزینه دستمزد و حملونقل هم افزایش داشته است. دولت مواد اولیه را آزاد به ما میفروشد اما صادرات را آزاد نمیگذارد و باید طبق دستورالعمل او عمل کنیم.