ناآرامی مراکز تجاری عثمانی‌ها در بوشهر
گروه تاریخ و اقتصاد: جنگ تازه آغاز شده اروپا، وضع بندر بوشهر را تغییر داده است.
تغییر وضع بوشهر حاصل تغییراتی است که در خلیج‌فارس پیش‌آمده. جنگ به نوعی کانال سوئز را بسته و کشتی‌های تجاری حرکت مرتب و همیشگی‌شان قطع شده است. خبرها حاکی از خلوت شدن مسیر اقیانوس هند است و حتی کشتی‌های بازرگانان آسیای شرقی نیز از تعدادشان کاسته شده و در این هفته تنها یک کشتی چینی در آب‌های ساحلی بوشهر لنگر انداخته است.
هنوز اسکله خلوت نشده و کار برای تخلیه کشتی‌هایی که از پیش در نوبت ایستاده بودند ادامه دارد، ولی همه می‌دانند که چنین حجم کاری در ماه آینده وجود نخواهد داشت.
گروه تاریخ و اقتصاد: جنگ تازه آغاز شده اروپا، وضع بندر بوشهر را تغییر داده است.
تغییر وضع بوشهر حاصل تغییراتی است که در خلیج‌فارس پیش‌آمده. جنگ به نوعی کانال سوئز را بسته و کشتی‌های تجاری حرکت مرتب و همیشگی‌شان قطع شده است. خبرها حاکی از خلوت شدن مسیر اقیانوس هند است و حتی کشتی‌های بازرگانان آسیای شرقی نیز از تعدادشان کاسته شده و در این هفته تنها یک کشتی چینی در آب‌های ساحلی بوشهر لنگر انداخته است.
هنوز اسکله خلوت نشده و کار برای تخلیه کشتی‌هایی که از پیش در نوبت ایستاده بودند ادامه دارد، ولی همه می‌دانند که چنین حجم کاری در ماه آینده وجود نخواهد داشت.
بازرگانان کم شمار آلمانی و یکی دو بازرگان اتریشی فعال در بوشهر خیلی مراقب داشته‌های خود هستند و خبر می‌رسد که در ملاقاتی با موقرالدوله، فرمانروای بوشهر از او خواسته‌اند که حافظ دارایی‌های آنها باشد. خبر رسیده که آنها چند تنی را برای محافظت از انبارهایشان استخدام کرده‌اند و باز هم خبر رسیده که موجی در میان مردم برای حفاظت از انبارهای آن بازرگانان در مواقع خطر در حال شکل گیری است. رضی خان، خبرآور من در بازار بوشهر و مامور تماس برای ایجاد بحران می‌گوید که بسیاری از کسانی که پیشتر با گرفتن اندک پولی آماده آشوب بودند، خود را از معرکه کنار کشیده‌اند.
مراکز تجاری عثمانی‌ها در بوشهر ناآرامتر است. آنان جدا از هراس‌شان از نتیجه هر آشوبی در بوشهر، نگران ناآرامی‌های راه همیشگی تجاری شان از بوشهر به بهبهان هستند. آنها هنوز راه بوشهر به بهبهان، رو به ناصریه را امن می‌دانند. سال هاست که عثمانی‌ها با آنکه بندرهایی چون فاو و بصره را در اختیار دارند و از آنها به راحتی دست به‌کار تجارت دریایی می‌زنند، از راه بوشهر به بهبهان برای داد و ستد و تجارت دست نمی‌کشند و درواقع آنها در این راه بستری برای حضور و نفوذشان در کرانه‌های ایرانی خلیج‌فارس را جست و جو می‌کنند.
عاصم ربیع، بازرگان و خبرآور ما در میان تشکیلات تجاری عثمانی‌ها، خبرهایی از نگرانی آنها در زمینه امکان اقدام ما در بستن راه دریایی تجاری شان در خلیج‌فارس دارد. وی از تلاش بی وقفه دولت استانبول در برانگیختن روحانیون سنی برای اعلام جهاد و روحانیون شیعه برای هم‌آهنگی با آنها دارد. نگاه متفاوت روحانیون بوشهر و فارس در این زمینه در حال رد و بدل شدن است و باید مواظب آن بود.
دیروز جلسه ویژه‌ای میان فرستاده مفاخرالسلطنه و موقرالدوله، فرمانروای بوشهر برپا شد. گویا تصمیماتی درباره موضع گیری آنان برای انتقال به تهران اخذ شده است. به سفیرمان در تهران هشدارهای لازم برای حضور همه سویه‌اش در این ماجرا داده شود.
پنج‌شنبه 6 اکتبر 1914
گزارش کنسول انگلیس در جنوب از اوضاع ایران در جنگ جهانی اول، ترجمه دکتر افشین پرتو، به نقل از پژوهشنامه خلیج‌فارس (دفتر ششم)
ارسال نظر