قرارداد ایران و آلمان برای ساخت نیروگاه بوشهر

سازمان انرژی اتمی ایران، در ۱۰ تیرماه ۱۳۵۵ ش. قراردادی به مبلغ ۸/۷ میلیارد دلار با شرکت کرافت ‌ورک یونیون آلمان برای ساخت نیروگاه بوشهر امضا کرد. این قرارداد شامل ساخت دو واحد آب سبک بود. همچنین در این راستا قراردادهایی برای تحویل ۲۰۰ هزار متر مکعب آب خالص و سوخت مورد نیاز برای نیروگاه امضا شد. نیروگاه بوشهر، اولین نیروگاه هسته‌ای ایران از نوع رآکتور آب فشرده با ظرفیت تولید ۱۰۰۰ مگاوات است. شرکت روسی اتم‌ستروی‌اکسپورت پیمانکار اصلی این نیروگاه است. مراحل ساخت این نیروگاه در فضای سیاسی منحصربه‌فردی انجام شده‌است.

در سال ۱۳۵۵ و دو سال بعد از تاسیس سازمان انرژی اتمی ایران، این سازمان با بخش تکنولوژی و تحقیقات سازمان انرژی اتمی آلمان غربی موافقت‌نامه‌ای برای همکاری‌های بلند مدت امضا کرد و در پی آن شرکت کرافت ورک یونیون، یکی از شرکت‌های وابسته به زیمنس آلمان ساخت دو واحد نیروگاه اتمی هر یک به توان اسمی ۱۲۹۳ مگاوات و توان خالص ۱۱۹۶ مگاوات در بوشهر را برعهده گرفت؛ اما در سال ۱۳۵۷ در شرایطی که حدود ۷۵ درصد از واحد اول و ۶۰ درصد واحد دوم نیروگاه ساخته شده بود با پیروزی انقلاب اسلامی ایران طرف آلمانی کار روی پروژه را متوقف کرد. دولت ایران از شرکت آلمانی در دادگاه داوری بین‌المللی شکایت کرد. براساس رای ۱۳ مارس ۱۹۸۲ دادگاه بین‌المللی، مقرر شد، همه قطعات و دستگاه‌های ساخته شده دو نیروگاه بوشهر تا آن زمان، به اضافه نیمی از سوخت هسته‌ای به مالکیت ایران درآید و پیمانکار موظف شد که این قطعات را به‌صورت تحویل در بندر بوشهر، به ایران تحویل دهد. در طول جنگ ایران و عراق تاسیسات موجود چندین بار مورد حمله هوایی عراق قرار گرفت که در اثر آن آسیب‌هایی به تجهیزات و ساختمان‌های موجود وارد شد.

در دهه ۶۰ بار دیگر کار درنیروگاه بوشهر از سر گرفته شد؛ اما همزمان با حضور کارشناسان آلمانی در نیروگاه، حمله موشکی عراق به بخشی از ساختمان نیروگاه بوشهر، آلمان را از ادامه پروژه منصرف کرد.