برکنار شدن سیدضیاءالدین طباطبایی از نخست‌وزیری
چهارم خرداد سال ۱۳۰۰ هجری شمسی سیدضیاءالدین طباطبایی به دنبال یک مشاجره لفظی کوتاه با احمد شاه قاجار از نخست‌وزیری برکنار شد. سیدضیاء با حمایت انگلستان و کودتای تیپ قزاق در اسفند ۱۲۹۹ بر سر کار آمده بود.
دولت تهران پس از برکناری سیدضیاء، ۲۵ هزار تومان هزینه سفر به او داد تا کشور را داوطلبانه ترک کند و سید ضیاء از ایران رفت. او سال‌ها در فلسطین که توسط انگلستان اداره می‌شد اقامت داشت که پس از اشغال نظامی ایران در شهریور ۱۳۲۰ به کشور بازگشت و از شهر یزد ـ زادگاه خود ـ به نمایندگی مجلس انتخاب شد و اعتبارنامه وی به‌رغم مخالفت شدید دکتر مصدق که او را عامل یک دولت خارجی (انگلستان) اعلام کرده بود، تصویب شد.
چهارم خرداد سال ۱۳۰۰ هجری شمسی سیدضیاءالدین طباطبایی به دنبال یک مشاجره لفظی کوتاه با احمد شاه قاجار از نخست‌وزیری برکنار شد. سیدضیاء با حمایت انگلستان و کودتای تیپ قزاق در اسفند ۱۲۹۹ بر سر کار آمده بود.
دولت تهران پس از برکناری سیدضیاء، ۲۵ هزار تومان هزینه سفر به او داد تا کشور را داوطلبانه ترک کند و سید ضیاء از ایران رفت. او سال‌ها در فلسطین که توسط انگلستان اداره می‌شد اقامت داشت که پس از اشغال نظامی ایران در شهریور ۱۳۲۰ به کشور بازگشت و از شهر یزد ـ زادگاه خود ـ به نمایندگی مجلس انتخاب شد و اعتبارنامه وی به‌رغم مخالفت شدید دکتر مصدق که او را عامل یک دولت خارجی (انگلستان) اعلام کرده بود، تصویب شد.
نویسندگی و روزنامه‌نگاری تخصص سیدضیاء بود و همین امر موجب شد که مورد توجه انگلستان قرار بگیرد. انتشار روزنامه‌های متعدد کاری بود که سیدضیاء به خوبی آن را فرا گرفت. وی به نمایندگی از مطبوعات ایران، در جشن تاجگذاری پادشاه انگلیس (جورج پنجم) شرکت کرد و پس از بازگشت به ایران، معروف‌ترین روزنامه خود یعنی روزنامه «رعد» را منتشر کرد. سیدضیاء در این روزنامه آشکارا از منافع انگلیس سخن می‌گفت و به دشمنان بریتانیای کبیر می‌تاخت. روزنامه رعد از تشکیل پلیس جنوب توسط انگلیس و همچنین انعقاد قرارداد ۱۹۱۹ حمایت کرد.
انگلیسیها پس از جنگ جهانی اول به این نتیجه رسیدند که برای دستیابی بیشتر به منابع ایران، به ناچار باید کودتایی در ایران انجام دهند و در این راستا آنان به دو مهره وابسته سیاسی و نظامی نیاز داشتند که از این میان سیدضیاءالدین طباطبایی را به‌عنوان چهره سیاسی و رضاخان پهلوی را به‌عنوان چهره نظامی برگزیدند. قبل از کودتا، رضاخان توافق کرد که پس از فتح تهران توسط نیروهای قزاق، مقام نخست‌وزیری به سیدضیاءالدین سپرده شود. همین‌طور هم شد چرا که در اوایل اسفند ۱۲۹۹ هجری شمسی، قوای قزاق به فرماندهی رضاخان از قزوین به سوی تهران حرکت کردند و بدون هیچ‌گونه مشکل جدی، در سوم اسفند، تهران را تصرف کردند. احمدشاه قاجار از روی ترس و ناچاری، بدون هیچ واکنش جدی، رضاخان را به‌عنوان فرمانده کل قوا و سیدضیاءالدین طباطبایی را به سمت نخست‌وزیری منصوب کرد.
ارسال نظر