مصوبات اقتصادی مجلس بیست و یکم

گروه تاریخ و اقتصاد: از جمله برنامه‌های مجلس بیست و یکم تعیین تکلیف بیش از ۶۰۰ لایحه دور‌‌‌ه‌‌‌ فترت مجلس بود. از جمله مهم‌‌‌ترین مصوبات مجلس بیست و یکم، تصویب لوایح ششگانه‌‌‌ اصلاحات ارضی، ملی‌‌‌کردن جنگل‌‌‌ها، سهیم‌‌‌شدن کارگران در سود کارخانجات، فروش سهام کارخانه‌‌‌جات دولتی، اصلاح قانون انتخابات و ایجاد سپاه دانش بود که در دوره‌‌‌ فترت مجلس در رفراندوم ششم بهمن به همه‌‌‌پرسی گذاشته شدند و با دستور شاه حالت اجرایی پیدا کردند و با شکل‌‌‌گیری مجلس بیست و یکم لوایح مربوط به آن به تصویب نمایندگان مجلس رسید. در تکمیل این لوایح، سه اصل تشکیل سپاه بهداشت، تشکیل سپاه ترویج و آبادانی و لایحه شرکت بانوان در انتخابات مطرح و به تصویب رسید. از لوایح مهم این مجلس لایحه کاپیتولاسیون، حمایت از خانواده و تشکیل مجلس موسسان بود. در این مجلس لوایح دیگری نیز به تصویب رسید که در اینجا نگاهی می‌اندازیم به مصوبات اقتصادی‌اش.

۱- قانون حمایت صنعتی و جلوگیری از تعطیلی کارخانه‌‌‌های کشور ۱۹/ ۰۳/ ۱۳۴۳

۲- قانون وام شماره ۶ از سازمان عمران بین‌‌‌المللی آمریکا ۱۵/ ۱۰/ ۱۳۴۳

۳- قانون مربوط به قراردادهای وام شماره ۹۷ (الف) و ۹۷ (ب) و ۹۷ از صندوق وام‌‌‌های عمرانی آمریکا ۱۵/ ۱۰/ ۱۳۴۳

۴- موافقت‌نامه بین دولت شاهنشاهی و دولت اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی راجع به همکاری اقتصادی و فنی ۱۹/ ۰۷/ ۱۳۴۳

۵- قانون موافقت‌‌‌نامه بین دولت شاهنشاهی ایران، دولت اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی درباره همکاری اقتصادی و فنی به منظور ایجاد تاسیسات ذوب آهن و کارخانه ماشین‌‌‌سازی و نصب لوله گاز در ایران و واگذاری اعتبار برای این مقاصد ۲۴/ ۱۱/ ۱۳۴۴

۶- قرارداد بین شرکت صنایع پتروشیمی و آلاید کمیکال کورپوریشن (مصوب کمیسیون‌‌‌های مشترک اقتصاد و دارایی مجلس) ۲۵/ ۱۲/ ۱۳۴۴

۷- قرارداد بین شرکت ملی صنایع پتروشیمی و شرکت بی- اف - گودریچ (مصوب کمیسیون مشترک اقتصاد مجلسین) ۱۸/ ۰۲/ ۱۳۴۵

۸- قانون تاسیس بورس اوراق بهادار ۲۷/ ۰۲/ ۱۳۴۵

۹- قانون تشکیل مرکز توسعه صادرات ایران ۲۹/ ۰۹/ ۱۳۴۵

۱۰-قانون انتقال اداره کل غله به وزارت کشاورزی ۲۸/ ۰۴/ ۱۳۴۵

۱۱-قانون تاسیس صندوق توسعه کشاورزی ایران ۲۹/ ۱۰/ ۱۳۴۵

۱۲-قانون اساسنامه بانک کشاورزی ایران ۲۹/ ۱۰/ ۱۳۴۵

۱۳-قانون مالیات‌‌‌های مستقیم ۲۸/ ۱۲/ ۱۳۴۵

۱۴-قانون موافقت‌‌‌نامه همکاری اقتصادی فنی بین ایران و یوگسلاوی ۲۵/ ۱۱/ ۱۳۴۵

۱۵-تصمیم قانونی دایر به انتخاب اعضای دیوان محاسبات ۱۰/ ۰۲/ ۱۳۴۶

۱۶-قانون اجازه قبول عضویت و پرداخت حق عضویت کنفرانس جهانی نیرو ۰۹/ ۱۲/ ۱۳۴۵

۱۷-قانون قرارداد همکاری اقتصادی و فنی بین دولت ایران و دولت چکسلواکی ۰۹/ ۱۲/ ۱۳۴۵

۱۸-قانون موافقت‌‌‌نامه همکاری فنی و اقتصادی بین دولت ایران و دولت رومانی ۲۹/ ۰۱/ ۱۳۴۶

۱۹-قانون تشکیل شرکت ملی ذوب آهن ایران ۲۳/ ۰۳/ ۱۳۴۶

و دیگر قوانین از جمله:

۱- قانون مربوط به الحاق دولت شاهنشاهی ایران به قرارداد مربوط به منع آزمایش‌‌‌های سلاح هسته‌‌‌ای در جو و فضای ماورای جو و زیرآب ۲۲/ ۱۰/ ۱۳۴۲

۲- قانون راجع به تاسیس وزارت آبادانی و مسکن ۲۲/ ۱۲/ ۱۳۴۲

۳- قانون راجع به تاسیس وزارت آب و برق ۲۲/ ۱۲/ ۱۳۴۲

۴- قانون مربوط به تاسیس وزارت اطلاعات ۲۷/ ۱۲/ ۱۳۴۲

۵- قانون حمایت صنعتی و جلوگیری از تعطیلی کارخانه‌‌‌های کشور ۱۹/ ۰۳/ ۱۳۴۳

۶- قانون مربوط به تبدیل نام وزارت کار به وزارت کار و امور اجتماعی ۰۲/ ۰۴/ ۱۳۴۳

۷- قانون موافقت‌نامه بین ایران و جمهوری فرانسه راجع به سرویس‌‌‌های حمل و نقل بین قلمرو دو کشور ۲۸/ ۰۳/ ۱۳۴۳

۸- قانون موافقت‌نامه بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت استرالیا درخصوص سرویس‌‌‌های هواپیمایی ما بین قلمرو دو دولت ۲۸/ ۰۳/ ۱۳۴۳

۹- قانون توسعه صنایع پتروشیمی ۲۰/ ۰۴/ ۱۳۴۴

۱۰- قانون مقررات مالی سازمان اصلاحات ارضی ۲۰/ ۴/ ۱۳۴۴

۱۱- قانون تمدید مدت خدمت کارشناسان آمریکایی وزارت راه ۲۵/ ۱۰/ ۱۳۴۵

۱۲- قانون تشکیل سازمان تلویزیون ملی ایران ۰۴/ ۰۴/ ۱۳۴۶

۱۳- قانون سازمان برق ایران ۰۱/ ۰۴/ ۱۳۴۶

۱۴- قانون تاسیس سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران ۱۸/ ۰۴/ ۱۳۴۶

۱۵- قانون حفاظت و بهره‌‌‌برداری از جنگل‌‌‌ها و مراتع ۲۰/ ۰۴/ ۱۳۴۶

این مجلس نیز قبل از موعد مقرر آن که ۲۳ مهر ۱۳۴۶ بود به موجب فرمان شاه در تاریخ ۱۳ مهر ۱۳۴۶ منحل شد.

منبع: مجموعه قوانین بیست و یکمین دوره قانون‌گذاری مجلس شورای ملی، تهران: چاپخانه مجلس شورای ملی، بی‌‌‌تا.