میانجیگری«اورل هریمن» بین ایران و شرکت نفت انگلستان
گروه تاریخ و اقتصاد: پس از تصویب لایحه ملی شدن صنعت نفت ایران در ۲۹ اسفند ۱۳۲۹ شمسی در مجلس سنا، دکتر مصدق به عنوان نخستوزیر ایران درصدد اجرای این قانون برآمد. دولت ایران در این زمان، آمادگی داشت که خود مستقیما نفت را صادر نماید. از آن طرف با خلعید از شرکت نفت انگلستان که از سالها قبل بر چاههای نفت ایران خیمه زده بود، دولت این کشور را به عکسالعمل واداشت و کشتی جنگی به خلیجفارس اعزام کرد. درنتیجه صادرات نفت ایران نیز
متوقف شد.
در ادامه، شرکت نفت انگلیس به دیوان بینالمللی دادگستری شکایت برد، ولی دولت ایران رسیدگی به اختلاف یک شرکت با یک دولت را در صلاحیت دیوان نمیدانست چون کار اختلاف بالا گرفت، در بیست و سوم تیر ماه ۱۳۳۰شمسی، اورل هریمن مشاور مخصوص هاری ترومن رئیسجمهور وقت آمریکا برای میانجیگری بین شرکت نفت انگلیس و دولت ایران وارد تهران شد.
گروه تاریخ و اقتصاد: پس از تصویب لایحه ملی شدن صنعت نفت ایران در ۲۹ اسفند ۱۳۲۹ شمسی در مجلس سنا، دکتر مصدق به عنوان نخستوزیر ایران درصدد اجرای این قانون برآمد. دولت ایران در این زمان، آمادگی داشت که خود مستقیما نفت را صادر نماید. از آن طرف با خلعید از شرکت نفت انگلستان که از سالها قبل بر چاههای نفت ایران خیمه زده بود، دولت این کشور را به عکسالعمل واداشت و کشتی جنگی به خلیجفارس اعزام کرد. درنتیجه صادرات نفت ایران نیز
متوقف شد.
در ادامه، شرکت نفت انگلیس به دیوان بینالمللی دادگستری شکایت برد، ولی دولت ایران رسیدگی به اختلاف یک شرکت با یک دولت را در صلاحیت دیوان نمیدانست چون کار اختلاف بالا گرفت، در بیست و سوم تیر ماه ۱۳۳۰شمسی، اورل هریمن مشاور مخصوص هاری ترومن رئیسجمهور وقت آمریکا برای میانجیگری بین شرکت نفت انگلیس و دولت ایران وارد تهران شد.
به دعوت هریمن هیاتی از انگلستان به ایران آمد و مذاکراتی طولانی به مدت سه هفته بین دو طرف انجام گرفت. انگلیسیها در حقیقت خواهان سهمی برابر با ایران و به مدت ۲۵ سال بودند که بیش از پیش نفت کشور را به قیمت ارزان به یغما برند، اما هیات ایرانی مذاکرهکننده با انگلیسیها این مساله را نپذیرفت و مذاکرات دو جانبه با میانجیگری نماینده آمریکا بینتیجه ماند.
در نهایت اورل هریمن پس از شکست در ماموریتش، در اول شهریور آن سال بدون دستیابی به نتیجهای به کشورش بازگشت. مداخله آمریکا در این مساله هر چند به عنوان نقش میانجی صورت گرفت، ولی زمینهای برای حضور بیشتر آمریکاییان در ایران شد، طوری که پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ در ۲ سال بعد از آن، آمریکاییان بر تمامی منابع حیاتی کشور دست یافتند.
ارسال نظر