آلفرد نوبل، شیمیدان و مخترع سوئدی در ۲۱ اکتبر ۱۸۳۳ میلادی به دنیا آمد. وی تحصیلات ابتدایى را در استکهلم و تعلیمات عالی را در سن‌پطرزبورگ گذرانید و علاوه‌بر فراگیری رشته‌های زبان و شیمی، توانست گواهینامه‌هایی در زبان سوئدی، روسی، انگلیسی، فرانسوی و آلمانی دریافت کند. وی پس از سفری به کشورهای اروپایى، در سال ۱۸۶۳میلادی به سوئد بازگشت و سال بعد از آن در پی آزمایش‌‏های مکرر موفق شد دینامیت را به‌عنوان مهیب‏‌ترین مواد منفجره اختراع کند. این ماده انفجاری گرچه انقلاب بزرگی در کارهای امر کشف معادن، راه‏سازی و حفر تونل به وجود آورد ولی به‌رغم میل نوبل، در راه تهیه سلاح‌‏های جنگی و کشتار و تخریب نیز به‌کار گرفته شد. آلفرد نوبل علاوه‌بر آن در زمینه‏‌های گوناگون موفق به ثبت ۳۵۵ امتیازنامه از اختراعات و ابتکارات خود شد و با بهره‌برداری سریع از این اختراعات به ایجاد ۹۰ کارخانه و شرکت در ۲۰ کشور جهان دست زد. کسب درآمدهای فراوان و گسترش سرمایه نوبل از یک طرف و بهره‌برداری از اختراع اصلی وی، دینامیت، در جنگ و خون‏ریزی باعث شد تا وی در وصیت‌نامه‏‌ای که به تاریخ ۲۷ نوامبر ۱۸۹۵میلادی تدوین کرد سود ناشی از سرمایه‏‌گذاری دارایى‏‌هایش را به افراد و دانشمندان رشته‏‌های فیزیک، شیمی، پزشکی، ادبیات و صلح اختصاص دهد. این وصیت‏نامه پس از مرگ وی باز شد و پس از حل اختلافات وراث و نیز کشورهای محل سرمایه‏‌گذاری نوبل، سرانجام در ۲۹ ژوئن ۱۹۰۰میلادی، پادشاه سوئد تاسیس بنیاد نوبل را اعلام کرد. در نهایت، جایزه نوبل که مبلغ آن یک میلیون دلار است، از سال ۱۹۰۵میلادی به فیزیکدانان، شیمیدانان، پزشکان، نویسندگان برجسته و ادیبان و منادیان صلح در سراسر جهان اهدا شده و از کارهای علمی، ادبی و انسان‏دوستانه آنان، به این وسیله تقدیر به عمل آمده است. هرچند جوایز نوبل طی یک‏صد سال گذشته، ازبزرگان بسیاری تجلیل به عمل آورده و کارهای علمی و خدمات آنان به عالم بشریت را ستوده است، ولی در برخی موارد، آلت دست سیاستمداران و گروه‏‌های فشار بین‏‌المللی قرارگرفته و اعتبار آن زیر سوال رفته است. جایزه نوبل همچنان سالانه توسط هیات‏‌ها و کمیته‏‌های تخصصی اهدا می‏شود.