تاجر پنبه؛ سرمایه‌گذار«بخارای شریف»

 ق.ل.لیوین، بازرگان شناخته‌شده پنبه به نمایندگی روسیه تزاری در بخارا برای دریافت امتیاز نشر روزنامه مراجعه و ادعا کرد که برای آشنا ساختن مردم بخارا با سیاست روسیه و نیز افزایش محصول پنبه که صنایع بافندگی روسیه به آن نیاز جدی داشت، تاسیس یک روزنامه ضروری است. تجددخواهان بخارا برای اطمینان‌خاطر نمایندگی روسیه، حیدر خواجه میربدل، مترجم سفارت روسیه در بخارا را به‌عنوان مدیر روزنامه تعیین کردند و میرزاجلال یوسف‌زاده را که با روزنامه‌نگاری آشنایی نزدیک داشت، از قفقاز دعوت کردند.

امیر عالم‌خان، امیر بخارا براساس درخواست سفارت روسیه به ق.ل.لیوین و حیدر خواجه میر بدل اجازه نشر روزنامه را داد و به این ترتیب روزنامه بخارای شریف، نخستین نشریه بخارایی به کوشش جدیدی‌ها به زبان فارسی در ۲۰اسفند۱۲۹۰ در بخارا چاپ شد. نقش فعالان جنبش جوان‌بخاراییان (جدیدی‌ها) در نوشتن مقاله‌ها برجسته است؛ اما بنا بر جو حاکم سانسور و استبدادزدگی جامعه، تعداد زیادی از مقاله‌ها به نام مستعار نشر می‌شد. روزنامه در قطع ۲۶ در ۴۳سانتی‌متر، در چهار صفحه و در هر هفته شش شماره منتشر می‌شد. «بخارای شریف» در نخستین شماره‌اش نوشته است: «...به همت ملت‌پسندانه چند نفر معارف‌پرور و ترقی‌خواهان، روزنامه بخارای شریف به زبان رسمی بخارا که فارسی است، تاسیس شده... برای ۹-۱۰ میلیون نفر همین یک روزنامه است فقط.»

نوشته‌های‌ بخارای‌ شریف‌ معمولا اقتباس‌ یا ترجمه‌ مطالب‌ نشریه‌هایی‌ مانند حبل‌المتین‌، سراج‌الاخبار، وقت‌، شورا، ترجمان‌ و صراط‌ مستقیم‌ بود که‌ در کابل‌ و کلکته‌ منتشر می‌شدند. این‌ روزنامه که‌ به‌دلیل‌ نشر افکار آزادی‌خواهانه‌ و تجددگرایانه‌، از سویی‌ با تضییقاتی‌ از جانب‌ امیر بخارا و سنت‌گرایان‌ و از دیگر سو از ناحیه‌ روس‌ها روبه‌رو بود، سرانجام‌ پس‌ از انتشار ۱۵۳شماره‌، با تقاضای‌ نماینده‌ سیاسی‌ روسیه‌ تزاری‌ و به‌ فرمان‌ عالم‌خان‌ منغیت‌، امیر بخارا، برای‌ همیشه‌ تعطیل‌ شد.