جمشید آموزگار، از اقتصاد تا سیاست

در دوران جنگ جهانی دوم تحصیل در رشته‌های حقوق و اقتصاد دانشگاه تهران را رها کرد و به آمریکا رفت. در دانشگاه کرنل کارشناسی و پی‌اچ‌دی مهندسی راه و ساختمان را به ترتیب در سال‌های ۱۳۲۴ و ۱۳۳۰ دریافت کرد. او همچنین موفق به کسب مدرک فوق‌لیسانس مهندسی هیدرولیک در ۱۳۲۶ از دانشگاه واشنگتن شد. در سال ۱۳۲۸ فعالیت‌های اجرایی خود را با سمت کارشناسی در سازمان ملل متحد آغاز کرد. در سال ۱۳۳۰ به ایران بازگشت و دو سال بعد به استخدام وزارت بهداشت درآمد و معاون آن وزارتخانه در امور مهندسی بهداشت شد. درسال ۱۳۳۷ دکتر منوچهر اقبال نخست‌وزیر وقت او را به وزارت کار برگزید که البته دوره کوتاهی را شامل می‌شد. در دوره وی نخستین قانون کار ایران از تصویب مجلسین گذشت. اقبال در آبان ماه ۱۳۳۸ در پی ترمیم کابینه خود بار دیگر آموزگار را به وزارت کشاورزی منصوب کرد.

در این دوران به تهیه اولین قانون اصلاحات کشاورزی مامور شد. جمشید آموزگار در سال ۱۳۴۲ از سوی حسنعلی منصور به وزارت بهداری منصوب شد. دولت منصور، دولتی با چهره‌های جوان متمایل به آمریکا بود که با ترور او برچیده شد و آموزگار در دولت جدید به ریاست امیرعباس هویدا در سال ۱۳۴۳ به وزارت بهداری منصوب شد. در دولت بعدی نیز هویدا از وی برای وزارت دارایی استفاده کرد. در سال ۱۳۴۶ آموزگار در مقام یک کارشناس اقتصادی ایران به مجمع سالانه بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول راه یافت و در همان‌جا به ریاست مجمع سالانه بانک مذکور انتخاب شد. آموزگار تا سال ۱۳۵۴ در این وزارت فعال بود. در این دوران، امور مربوط به قیمت‌گذاری نفت و اوپک برعهده وی نهاده شد. محمدرضا پهلوی در ۱۶ مرداد ۱۳۵۶ خورشیدی، آموزگار را به نخست‌وزیری منصوب کرد. دوران نخست‌وزیری آموزگار تا ۴ شهریور ۱۳۵۷ ادامه داشت.