مشخصه عمده دوره جنبش، ائتلاف نیروها، شعارهای هیجانی و بروز احساسات، ذهنیت‌گرایی، از خودگذشتگی، آرمان‌گرایی برای آینده، اهداف مشترک و نگرش‌های متفاوت نسبت به آینده است؛ اما وقتی جنبش پیروز می‌شود گروه‌هایی که با هم ائتلاف پیدا کرده بودند، هرکدام نسبت به آینده یک ایده‌ای دارند. هنگامی که جنبش پیروز می‌شود آن را ماه عسل می‌نامیم که کوتاه‌مدت است. قسمت سوم نهادسازی است. یعنی هرکدام از ائتلاف‌های شکل گرفته یک ذهنیت از آینده داشته‌اند و دنبال پیاده کردن ذهنیت خود هستند. بنابراین سرآغاز اختلافات از مرحله نهادسازی آغاز خواهد شد؛ چون هرکدام خواهان سهم خود هستند. اینجا است که به یک فهم عقلانی نیاز است. در مرحله نهادسازی به سبب آنکه هدف مشترک از بین رفته، دیگر خبری از، از خودگذشتگی نیست و معمولا هرکس به‌دنبال منافع خود است. این موضوع در انقلاب مشروطه به‌خوبی مشهود بود.

بخشی از سخنرانی دکتر سهیلا ترابی‌فارسانی در دانشگاه مشهد، ۱۳۹۶.

اخبار مرتبط