شکوه شهر صفوی
در حقیقت شاه‌عباس سعی کرد تا با استفاده از زیبایی، رونق و آبادانی پایتخت جدید خود، تصویری متفاوت از اقتدار حکومت مرکزی در ایران ارائه دهد. این تلاش را می‌توان از دو جنبه مورد بررسی قرار داد. اول آنکه اگر چه مشروعیت معطوف به مقوله‌ای ارزشی و هنجاری و کارآمدی معطوف به مقوله‌ای ابزاری است، ولی اگر جامعه‌ای، نسبت به کارآیی حکومت در سطوح مختلف احساس رضایت کند بحران مشروعیت به‌وجود نخواهد آمد. در چنین شرایطی نمایش کارآیی از طریق تلاش برای آبادان جلوه دادن شهرها، به‌خصوص پایتخت، می‌تواند در چارچوب افزایش مشروعیت و در نتیجه اقتدار حکومت مرکزی مورد بررسی قرار گیرد. همچنین چنین تلاشی را می‌توان در قالب علاقه شاه به ارتباط با سایر دول نیز دنبال کرد. دلاواله می‌نویسد: «شاه بسیار مشتاق است... تا حد امکان با تعداد بیشتری از دول غرب رابطه برقرار سازد و با آنها به تجارت پردازد و به سکونت در خاک ایران تشویقشان کند. در این شرایط پایتختی باشکوه و آبادان می‌تواند نمایش مناسبی از اقتدار حکومت مرکزی در صحنه بین‌الملل ارائه دهد. همانطور که ابن خلدون معتقد است: «شهرهای بزرگ و بناهای بلند و باشکوه را پادشاهان بزرگ بنیان می‌نهند.»
ارسال نظر