اختراع قطب نما

 اما بیشتر دانشمندان هم‌داستانند که قطب‌نما به وسیله ایرانیان ساخته شده ‌است. قطب‌نمای ایرانی برخلاف قطب‌نمای چینی که ۲۴ جهت داشت، دارای ۳۲ جهت بوده است. عدد ۳۲ علاوه بر نشان‌دادن دقت بیشتر قطب‌نمای ایرانی، نمایانگر آشنایی ایرانیان با اعداد در مبنای ۲ و دانش ریاضی پیشرفته آنان است. در افسانه‌های کهن ایرانی آمده ‌است که اسفندیار رویین  هنگام حرکت برای نبرد با اژدها از پیکانی آهنین سود می‌جسته که همواره جهت ثابتی را به او نشان می‌داده‌ است. در دوران نخستین اسلامی، قبله‌نما توسط ایرانیان به قطب‌نما افزوده شد تا همواره و در هر وضعیتی بتوان جهت درست قبله را پیدا کرد. ایرانیان از این اختراع استفاده کامل کرده و آن را به دیگر مسلمانان شناساندند. نام‌های فارسی اجزای قطب‌نما در زبان عربی شاهد تاریخی مسلمی است که کاربرد قطب‌نما از طریق ایرانیان به‌دست دیگر ملت‌های مسلمان رسیده ‌است.

بخشی از یک تحقیق به قلم جعفر سپهری