کودتای سیا و پینوشه علیه دولت آلنده

۱۱ سپتامبر ۱۹۷۳ ژنرال پینوشه با همکاری سازمان سیا علیه دولت انقلابی سالوادور آلنده در شیلی دست به کودتایی خونین زد. در انتخابات ریاست جمهوری ۱۹۷۰ شیلی، سالوادور آلنده با تفاوت بسیار کمی بیشترین میزان آرا را به‌دست آورد و عنوان اولین رئیس‌جمهوری مارکسیست لقب گرفت که با رای و دموکراسی به قدرت رسید. به دلیل اینکه آلنده اکثریت مطلقی به‌دست نیاورد، برای انتخاب شدنش نیاز به یک رای اضافی از طرف مجلس ملی شیلی داشت. طبق قانون اساسی شیلی، این رای باعث منصوب شدن سالوادور آلنده به پست رئیس‌جمهوری شیلی شد. بخش‌های مختلفی از جامعه شیلی و همچنین ایالات‌متحده آمریکا، به رئیس‌جمهور شدن آلنده اعتراض داشتند. آمریکا به‌همین دلیل فشار اقتصادی و دیپلماتیک زیادی به دولت شیلی آورد و سرانجام ارتش شیلی با همراهی سازمان سیا سالوادور آلنده را برکنار کرد. آلنده در این کودتا، به همراه نزدیک به سه هزار نفر از یارانش کشته شد و آگوستو پینوشه قدرت را در دست گرفت. دولت سوسیالیستی آلنده حکومتی دموکراتیک بود که به تدریج تغییر و تحولات زیادی را در این کشور رقم زد. ملی کردن برخی صنایع از جمله مس و اصلاح ساختار مدیریتی کارخانه‌های بزرگ از جمله وقایعی بود که در سه سال دولت سالوادور آلنده رقم خورد.