ساخت آرامگاه فردوسی

۱۲ شهریور ۱۳۰۷ کار نوسازی آرامگاه فردوسی در توس خراسان آغاز شد. این بنا به‌دست هوشنگ سیحون برپایه طرح پیشین کریم طاهرزاده بهزاد، با اندکی تغییر در اندازه و تزئینات، طراحی و بازسازی شد. معمار مجری ساختمان حسین لرزاده بود و حسین حجارباشی زنجانی و تقی درودیان مباشر ساخت این بنا بودند. فریزر، مامور کمپانی هند شرقی، در سال ۱۲۳۶ ه‍.ق به دیدار آرامگاه فردوسی رفته و در گزارش خود آن را مدفنی محقر با گنبدی کوچک توصیف کرده بود. پس از آن، خانیکوف، پژوهشگر و کنسول روس و رئیس هیات اعزامی به خراسان، نشانی از آرامگاه ندید. اما با توجه به گزارش لرد کرزن انگلیسی، آرامگاه فردوسی همان‌گونه که فریزر گزارش کرده ‌بود، تا حدود سال ۱۲۵۴ ه‍.ش آشکار بوده‌ است، اما پس از آن، گندمزار آن را پوشانده بود. ژوکوفسکی هم در سال ۱۸۹۰ م آن را در زیر تپه‌ای پوشیده با آجر و قطعه‌های کاشی گزارش کرده‌ است. بعدها هنگامی ‌که عبدالوهاب آصف‌الدوله والی خراسان بود، از سوی ناصرالدین‌شاه مامور جست و جوی آرامگاه شد و با راهنمایی چند فرانسوی که از توس دیدن کرده ‌بودند، موفق به یافتن آرامگاه شد و با نگرش به ساخت بنایی شایسته در آینده، به‌طور موقت دو اتاق روی آن ساخت. محمدتقی بهار در ۱۳۱۸ ه‍.ق از آن بازدید کرده و آن را «زمینه آماده‌ای برای بنا» یافته ‌بود. او در سال ۱۳۰۲ ه‍.ش در مقاله‌ای آرامگاه را سکویی بی‌سقف و محصور توصیف کرده‌ بود.