تشکیل کابینه محمدعلی فروغی

۵ شهریور ۱۳۲۰ محمدعلی فروغی کابینه خود را تشکیل داد. فروغی، نقش خود را درباره جلوگیری از خطر تغییر رژیم ایران در شهریور ۱۳۲۰ به‌خوبی ایفا کرد.

شوروی و انگلیس در پی تغییر سلطنت پهلوی بودند. فروغی و اعضای کابینه‌اش همچون سهیلی (وزیر امورخارجه)، خواستار گزینه‌های دیگر برای جایگزینی سلطنت پهلوی بودند. محمدعلی مجد، استاندار وقت گیلان در این‌باره می‌نویسد: «... در جلسه‌ای که در سرکنسولگری پهلوی تشکیل شد، بر من مسلم گردید که روس‌ها با رضا شاه جدا نظر مخالف دارند و آنها مصمم بودند، سلطنت ایران را تبدیل به جمهوری کنند، من به آنها صمیمانه گفتم: شما می‌گویید با ایران جنگ ندارید و ورود قشون شما به ایران به‌صورت اشغال این مملکت نیست، بلکه از نظر تحکیم پشت جبهه جنگ می‌باشد و چون ۲۰ میلیون نفوس این مملکت، علیه روس و انگلیس هستند و تمام مردم طرفدار آلمان می‌باشند، فقط قدرت سلطنت است که این احساسات علیه روس و انگلیس و بر له آلمان را جلوگیری می‌کند، من آن روز در جلسه تاریخی مزبور صریحا اعلام کردم که اگر ایران جمهوری شود، وضع این کشور آشفته و مردم علیه روس و انگلیس قیام خواهند کرد و این کار به ضرر شما و نفع آلمان‌ها است، پس از ۴ ساعت مذاکره، آنها متقاعد شدند و اظهار داشتند: ما نظریه شما را با دلایلی که گفته‌اید، به مقامات مربوطه اطلاع خواهیم داد که از این‌کار صرف‌نظر کنند، من همان روز تا ساعت ۱۱ شب، یقین حاصل کردم که ادامه سلطنت برای رضا شاه در ایران غیرممکن است، من مراتب را در مذاکرات حضوری به آقای فروغی عرض کردم.» به این ترتیب با تلاش‌های فروغی، رضاشاه استعفا داد و سلطنت پهلوی به پسرش محمدرضا رسید.