روز تاریخی کانال سوئز

عملیات حفاری کانال سوئز ۱۷ دسامبر سال ۱۹۶۹ به پایان رسید. کانال سوئز با طولی بالغ بر ۱۹۲ کیلومتر ارتباط بین دریای مدیترانه و دریای سرخ را فراهم می‌کند. ساخت این کانال یک دهه به درازا کشید. نشانه‌هایی وجود دارد که قدمت اندیشه احداث چنین کانالی را به زمان‌های دورتر و دوره هخامنشی می‌رساند. طبق الواح به دست آمده، داریوش بزرگ هخامنشی قصد داشت بخش‌های شرقی و غربی امپراتوری عظیمش را از طریق یک آبراه به هم پیوند دهد. وی بدین منظور در اواخر قرن ششم پیش از میلاد و پس از تحقیقات فراوان دستور احداث کانالی در منطقه سوئز را صادر کرد که پس از حدود ۱۰ سال به سرانجام رسید. البته کانال امروزی تفاوت‌هایی با کانال زمان داریوش دارد. به‌طور مثال برخلاف کانال امروزی که به‌طور مستقیم دریای مدیترانه را به دریای سرخ متصل می‌کند، کانال قدیمی از شهر «زقازیق» (بوباستیس قدیم) و رود نیل آغاز و به دریای سرخ منتهی می‌شد. در لوح گلی به دست آمده سخنان داریوش شاه به شرح زیر آمده است: داریوش شاه گوید من پارسی هستم. مصر را از پارس گرفتم. این جوی (کانال) را دادم، از رودی به نام نیل که در مصر جاری است تا دریایی که از پارس می‌رود. پس از آنکه این جوی به همان‌گونه‌ای که فرمان داده بودم کنده شد، کشتی‌ها از مصر از میان این جوی به‌سوی پارس می‌رفتند. همان‌گونه که مرا میل و کام بود.

در قرن نوزدهم مهندسی فرانسوی به نام «فردینان دولسپس» پس از مذاکراتی با «سعید پاشا» والی کشور مصر اقدام به احداث کانال امروزی و متصل کردن دو دریای مدیترانه و سرخ کرد. قرارداد بهره‌برداری از کانال به مدت ۹۹ سال به شرکت فرانسوی احداث‌کننده کانال واگذار شد و خود مصر تقریبا هیچ‌گونه بهره مالی از کانال نداشت. همین مورد باعث اتفاقاتی شد که این کشور را چند دهه مستعمره انگلستان کرد. سرانجام اما با کودتای مصر، در سال ۱۹۵۶ کانال سوئز ملی شد و از آن زمان تاکنون سودهای کلانی را روانه خزانه این کشور کرده است، به‌گونه‌ای که پس از گردشگری، دومین منبع اصلی درآمد مصری‌ها به‌شمار می‌رود. همچنین دولت مصر تصمیم گرفت کانال دومی را جهت گسترش حمل و نقل کشتی‌ها تاسیس کند. ساخت این کانال با بودجه ۵/ ۸ میلیارد دلاری در سال ۲۰۱۴ شروع و در سال ۲۰۱۵ میلادی به پایان رسید. کانال مذکور در برخی نقاط کانال سوئز را دو طرفه کرده و همین ویژگی امکان عبور کشتی‌های بیشتری را فراهم می‌کند. در مجموع کانال سوئز اجازه عبور کشتی‌هایی با حداکثر عرض ۲۰ متر و ارتفاع ۶۸ متر را می‌دهد. این کانال نسبت به کانال پاناما ترافیک بیشتری را تجربه می‌کند و همچنین کشتی‌های بزرگ‌تری را عبور می‌دهد.

- محبوبه رستمی