تاریخ پول در ایران

من پیش از این نیز موقعیت پولی ایران را در مقالات مختلف و حتی یک کتاب دیگر بررسی کرده بودم. در عین حال کتابی هم با عنوان «اقتصاد در ایران عهد صفوی» منتشر کرده‌ام که تحلیلی از نظام صفوی ارائه می‌دهد؛ به علاوه مقاله‌ای که به همراه پت کلاوسن با عنوان «جست‌وجوی صفویان برای طلا و نقره» نوشته‌ام. گذشته از اینها، مقاله‌ای دارم در رابطه با نظام پولی عهد صفوی که مبتنی بر سه‌گونه فلز بود. این مقاله را در میزگرد «صفویان» که سال ۱۹۹۹ در ادینبورگ برگزار شد، ارائه کردم. همین‌طور نیز مقاله‌ای تحلیلی درباره نظام پولی قاجار داشته‌ام که سال ۱۹۹۸ در انجمن مطالعات خاورمیانه (مسا) ارائه شد.

از این‌رو با توجه به کار ریشه‌ای که در این نوشته‌های مختلف انجام داده‌ام، تصمیم گرفتم که همه آنها را در قالب یک کتاب بیاورم. در عین حال سابقه همکاری قدیمی نیز با پت کلاوسن داشته‌ام که این مساله در کنار دو، سه مقاله‌ای که رودی متی در رابطه با موضوعات پولی نوشته بود، باعث شد به صرافت این بیفتم که دانسته‌های خودمان را یکجا بیاوریم. حاصل آن نیز کتابی است که از آنچه پیش از این به تنهایی نوشته بودم، بهتر است. اما دلیل آنکه خودمان را محدود به بازه زمانی ۱۵۰۰ تا ۱۹۲۵ میلادی کردیم، به قول معروف، سلیقه‌ای نبود. هر کسی که نسبت به کار من شناخت داشته باشد، می‌داند مقالات و کتاب‌هایی که من نوشته‌ام تاریخ ۲۵۰۰ ساله ایران را شامل می‌شود، مانند تاریخ تئاتر در ایران و بازی‌های ایرانی. مقاله‌ای هم با همکاری دیگران در دایره‌المعارف ایرانیکا با موضوع «سکه‌ها» نوشته‌ام که در آن به سکه‌های ایران از ۵۳۰ سال قبل از میلاد مسیح تا دوران مدرن پرداخته می‌شود. دلیل اصلی برای انتخاب چنین بازه زمانی این بود که هنوز منابع مناسبی موجود نیست تا بتوان با استناد به آنها تحلیل دقیق‌تری به نسبت مقاله‌ای که به آن اشاره کردم، درباره تاریخ پولی ایران در سال‌های پیش از ۱۵۰۰ میلادی نوشت. هر زمان که پژوهش‌ها ما را به درک بهتری از دوره‌های قدیمی‌تر برساند، آن وقت می‌توانیم اثری تحقیقی درباره آن بنویسیم، چنان‌چه در رابطه با بازه زمانی ۱۵۰۰ تا ۱۹۲۵ این کتاب را نوشته‌ایم.

- از یک گفت‌وگو با ویلم فلور، ایران‌شناس