زندگی موسس چای گلستان

سیدمحمد گرامی، موسس شرکت گلستان، در اوایل سلطنت رضاشاه در شهرستان یزد به دنیا آمد. دوره کودکی وی با کار در کنار مادر و جدایی از پدر-به دلیل انتخاب همسر دوم- با درس خواندن و شاگردی در مغازه سپری شد. در ۱۵ سالگی در تجارت خانه حاج علی‌اکبر ریسمانی به‌عنوان شاگرد مشغول به کار شد. وی پس از پایان جنگ جهانی دوم در ۱۹ سالگی به تهران آمد و به شغل بازاریابی پرداخت. گرامی به همراه یکی از دوستانش از سال ۱۳۲۵ کار بازاریابی برات، پارچه، برنج و... را آغاز کردند. او در سال ۱۳۲۷ ازدواج کرد.

او به دلیل رکود بازار برنج، به بازاریابی صابون و سپس چای از تجارتخانه گرجی (صاحب چای جهان) پرداخت و پس از مدتی به همراه دوست خود، کوچک زاده اقدام به فروش چای کردند. وی علاوه بر چای جهان، به بازاریابی چای عقاب نیز پرداخت. در آن زمان برخی انواع چای را با نام چای بره نشان و شترنشان عرضه می‌کردند و نیز شرکت گلستان را افتتاح کرد. او همچنین در سال ۱۳۴۵ به همراه کوچک زاده و عبدالحسین شرکا، شرکت رویال تی را در زمینه واردات چای تاسیس کرد. گرامی سپس با مشارکت چند فعال اقتصادی به سرمایه‌گذاری تازه چون خرید سهام در چند شرکت صنعتی وابسته به محمدتقی برخوردار اقدام کرد.

در سال ۱۳۵۹ مشمول قانون دولتی شدن فعالیت‌ها شد، اما پس از حل مشکلات پیش آمده بار دیگر بسته‌بندی و توزیع چای را رونق داد. وی همچنین در این دوره صادرات پسته و توزیع محصول برنج را نیز به دیگر فعالیت‌های شرکت گلستان افزود.

- سرگذشت پنجاه کنشگر اقتصادی ایران، فریدون شیرین کام، ایمان فرجام نیا، نشر فرهنگ صبا، 1393، صص535-550