توزیع نخستین کیسه‌های سیمان ایرانی

تنظیم و تالیف گاهشمار: حسن فرازمند

روز شانزدهم فروردین ۱۳۱۳ را می‌توان نخستین روز توزیع بسته‌ها و کیسه‌های سیمان ایرانی به بازار مصالح ساختمانی دانست، زیرا در این روز جراید اعلام کردند که «توده‌های سیاه رنگی به نام سیمان وارد بازار شده است که به زودی جای ساروج و گچ و امثالهم را خواهد گرفت.» البته مهندس جلال صفارزاده (برادر طاهره صفارزاده شاعر گرامی و فقید ایران) محقق و پژوهشگر توانای عرصه سیمان در کتابی که با عنوان «صنعت در گذر زمان» که در سال ۱۳۹۲ توسط انتشارات پارس کتاب منتشر کرد، یادآور شده است که آغاز تولید سیمان در کشور ما روز ۸/ ۱۲/ ۱۳۱۲ (یعنی حدود ۴۰ روز قبل از این تاریخ که آوردیم) بوده و بدیهی است که جراید در آن روزگار خبر توزیع سیمان در کشور را در این تاریخ ثبت کرده باشند و این دو تاریخ به هم نزدیک هستند. بنابر آنچه مهندس صفارزاده در مقدمه این کتاب آورده است: تولید سیمان برای نخستین بار در کشور در یک کارخانه صد تنی (در روز) در شهر ری آغاز شد که قرار بود در سال ۳۰ هزار تن سیمان تولید کند. او در این کتاب از منوچهر سالور قاجار به‌عنوان پیر دیر سیمان یاد کرده و نامی و تصاویری از پیشکسوتان این صنعت، از جمله مهندس احمدعلی ابتهاج (بنیان‌گذار سیمان تهران و شمال)، علی و حسین همدانیان، علی آگاه، غلامرضا لیل‌‌آبادی، امیرحسین جلالی و مهندس علی زاهدی آورده است. او البته در پژوهش خود یادآور شده است که سیمان از جمله مواردی است که بشر در ۲۰۰۶ سال پیش از تولد حضرت مسیح (ع) شناخته و به کار گرفته است.