گروه تاریخ و اقتصاد: از دیدگاه آدمیت تاریخ‏نگارى «یکى از رشته‏‌هاى دانش» است که در عصر جدید خیلى ترقى کرده. از همین روست که در دیباچه اندیشه‏‌هاى طالبوف این عبارت افضل‏‌الدین کاشى را نقل مى‏کند که «جهان دانش و خرد جهان بیدارى است که وجود هر حقیقت در خود را به خرد روشن توان یافت.» بى‏گمان هر که به نگارش تاریخ روى مى‏آورد، باید رشته تاریخ را «مثل هر رشته دیگر بیاموزد» نه اینکه «هرکس هر چه در سر دارد به قلم شلخته روان دارد.» زیرا که امروز «معیار سنجش هر کار تحقیقى، خواه در علوم انسانى و خواه علوم طبیعى این است که تا چه اندازه دانش و معرفت ما را ترقى داده و اثرى بکر و معتبر به شمار مى‏رود.» آدمیت در «پى ثبت وقایع» هم نیست، بلکه «با جریان تاریخ و تحلیل عوامل تاریخى» سروکار دارد. از همین‌رو تاریخ‌نویسى به شیوه آدمیت از وقایع‏نگارى و نقل تاریخ فاصله مى‏گیرد. درباره گذشتگان، آدمیت بر آن است که علم تاریخ‏نگارى در ایران از «دهه سوم تا هشتم هجرى جهش‏هاى بسیار مترقى داشت.» چنانکه در این دوره‏ها برخى «به تحلیل و تعلیل حوادث پرداخته‏اند» و حتى به «موضوع‏هاى اجتماعى و اقتصادى توجه داشته‏اند.» تا جایى که این دسته از تاریخ‌نگاران حتى «از همقطاران فرنگى که غرق در جهالت بودند، فرسنگ‏ها جلو بودند.» اما از سده هشتم این رشته نیز «همچون دیگر رشته‏هاى دانش و فن به پستى گرایید... و آن را باید دوره فترت نام نهاد.» از دیدگاه نگارنده، برخى از آن تاریخ‏نگاران بنام به‌ویژه بیهقى در سبک و نثر آهنگین آدمیت بى‏تاثیر نبودند، به مثل در نوشتن جمله‏هاى کوتاه، استوار و اداى مطلب بى‌کم و کاست.

- به نقل از مقاله استاد آدمیت، مندرج در مجله بخارا، خردادماه 1387