در این راستا عبدالرحمان اهوازیان، دبیر انجمن شاخه ورزشی انجمن فیزیوتراپی ایران به خبرگزاری مهر گفت: پوکی استخوان تحت‌تاثیر عوامل مختلفی است و این عوامل غیرقابل تغییر شامل سن، جنسیت، تاریخچه خانوادگی، قومیت و اندازه بدن است. تراکم استخوان به طور طبیعی با افزایش سن کاهش می‌‌‌یابد و زنان به‌خصوص به دلیل تغییرات هورمونی در دوران یائسگی در معرض خطر بیشتری هستند. همچنین، ژنتیک نقش مهمی ایفا می‌کند و تاریخچه خانوادگی پوکی استخوان خطر ابتلا را افزایش می‌دهد.

دبیر سابق انجمن علمی فیزیوتراپی ایران اظهار کرد: عوامل قابل تغییر در ایجاد پوکی استخوان؛ شامل سطوح هورمونی، عادات غذایی، استفاده از داروها، انتخاب‌‌‌های سبک زندگی و برخی شرایط پزشکی است. کاهش استروژن در زنان و کاهش تستوسترون در مردان خطر ابتلا به پوکی استخوان را افزایش می‌دهد، همان‌طور که عدم‌تعادل تیروئید نیز می‌تواند تاثیرگذار باشد. مصرف ناکافی کلسیم و ویتامین D، اختلالات خوردن و استفاده طولانی‌مدت از کورتیکواستروئیدها باعث ضعیف شدن استخوان‌‌‌ها می‌شود. عوامل سبک زندگی مانند عدم‌فعالیت فیزیکی، سیگار کشیدن و مصرف بیش از حد الکل نیز به شکنندگی استخوان‌‌‌ها کمک می‌کند. سوء تغذیه و مصرف زیاد نمک و کافئین نیز بر تراکم استخوان تاثیر منفی دارد.

اهوازیان عنوان کرد: پوکی استخوان به عنوان «بیماری خاموش» نیز شناخته می‌شود، معمولا بدون علائم پیش می‌رود تا اینکه یک شکستگی رخ دهد. علائم اولیه شامل تحلیل لثه، کاهش قدرت دست و شکنندگی ناخن‌‌‌هاست که می‌تواند نشان‌‌‌دهنده کاهش کلی توده استخوانی باشد. این علائم خفیف ممکن است به راحتی نادیده گرفته شوند، اما نشانه‌‌‌های مهمی از مشکلات بالقوه در سلامت استخوان هستند. وی افزود: با پیشرفت پوکی استخوان، نشانه‌‌‌های واضح‌‌‌تری ظاهر می‌شود. درد مزمن در ناحیه کمر، کاهش قد و حالت خمیده از علائم رایج هستند که به دلیل شکستگی یا افتادگی مهره‌‌‌ها به وجود می‌‌‌آیند. شکستگی‌‌‌ها به دلیل سقوط از ارتفاع‌‌‌های کم یا فعالیت‌‌‌های ساده، به‌ویژه در نواحی لگن، ستون فقرات و مچ دست، نشانه‌‌‌های مهمی از پوکی استخوان پیشرفته هستند. شکستگی‌‌‌های مکرر یا چندگانه در مدت زمان کوتاه، به‌‌‌ویژه شکستگی‌‌‌های لگن، به شدت نشان‌‌‌دهنده از دست رفتن توده استخوانی شدید است.

اهوازیان ادامه داد: شناسایی این نشانه‌‌‌ها بسیار مهم است، به‌ویژه افرادی که در معرض خطر بیشتری هستند، مانند زنان و افراد مسن  و توصیه می‌شود در صورت مشاهده این علائم مراجعه به پزشک برای تست تراکم استخوان و ارزیابی بیشتر ضروری است و با تشخیص زودهنگام و مداخله می‌توان به مدیریت موثر پوکی استخوان و جلوگیری از شکستگی‌‌‌های جدی کمک کرد.

وی گزینه‌‌‌های درمانی رایج برای پوکی استخوان را درمان پوکی استخوان با هدف کاهش یا توقف از دست دادن استخوان، افزایش تراکم استخوان و پیشگیری از شکستگی‌‌‌ها از طریق ترکیبی از تغییرات سبک زندگی، داروها و مداخلات جراحی برشمرد و گفت‌: تغییر سبک زندگی نقش مهمی در این زمینه دارد، از جمله رژیم غذایی برای افزایش مصرف کلسیم و ویتامین D. انجام تمرینات ورزشی و مقاومتی به تقویت استخوان‌‌‌ها و بهبود تعادل کمک می‌کند و به طرز قابل‌توجهی خطر افتادن و شکستگی را کاهش می‌دهد. علاوه بر این، ترک سیگار و محدود کردن مصرف الکل برای حفظ سلامت استخوان ضروری است.

اهوازیان اظهار کرد: در موارد شدیدتر، مداخلات جراحی ممکن است لازم باشد، در موارد شکستگی‌‌‌های جدی، مانند شکستگی‌‌‌هایی که در لگن یا مچ دست رخ می‌دهد، جراحی ممکن است برای بازیابی عملکرد و تحرک ضروری باشد. وی توصیه کرد: ویزیت‌‌‌های منظم برای مدیریت موثر پوکی استخوان بسیار مهم است. این ارزیابی‌‌‌ها معمولا شامل تکرار آزمایش‌های سنجش تراکم استخوان، معمولا هر یک یا دو سال یک‌‌‌بار برای پیگیری پیشرفت و ارزیابی اثربخشی درمان و مدیریت پوکی استخوان و کاهش خطر شکستگی‌‌‌ها ضروری است.

اهوازیان نقش فیزیوتراپی در درمان پوکی استخوان را بسیار مهم و کلیدی عنوان کرد و گفت: در حالی که داروها برای مدیریت پوکی استخوان اهمیت دارند، اما فیزیوتراپی نقش حیاتی در درمان و توانبخشی ایفا می‌کند و بر بهبود سلامت استخوان، پیشگیری از شکستگی‌‌‌ها و افزایش کیفیت کلی زندگی افراد مبتلا به این بیماری تمرکز دارد.

دبیر شاخه ورزشی انجمن فیزیوتراپی ایران ادامه داد: یکی از اجزای کلیدی فیزیوتراپی در مدیریت پوکی استخوان، برنامه‌‌‌های ورزشی مناسب است. این برنامه‌‌‌ها معمولا شامل تمرینات وزن‌اندازی مانند پیاده‌‌‌روی هستند که به تحریک تشکیل استخوان و حفظ تراکم استخوان کمک می‌کنند. تمرینات مقاومتی با استفاده از وزنه‌‌‌ها یا نوارهای مقاومتی، عضلات اطراف استخوان‌‌‌ها را تقویت کرده و خطر شکستگی را کاهش می‌دهند. همچنین، تمرینات انعطاف‌‌‌پذیری و کششی دامنه حرکتی را بهبود می‌‌‌بخشند و سفتی عضلات را کاهش می‌دهند و به ارتقای سلامت عمومی بدن کمک می‌کنند.

اهوازیان گفت: آموزش تعادل و هماهنگی، جنبه‌‌‌های اساسی فیزیوتراپی است که بر پیشگیری از افتادن تمرکز دارد و یکی از عوامل خطر مهم برای شکستگی‌‌‌ها در افراد مبتلا به پوکی استخوان است. فیزیوتراپیست‌‌‌ها تمریناتی را برای بهبود ثبات و بهبود الگوی راه رفتن وارد برنامه‌‌‌های درمانی می‌کنند و به بیماران کمک می‌کنند تا در حرکات خود اعتماد به نفس پیدا کنند.

وی افزود: آموزش در مورد وضعیت بدن و مکانیک‌‌‌های حرکتی صحیح نیز یکی از حوزه‌‌‌های مهم در فیزیوتراپی برای بیماران مبتلا به پوکی استخوان است. فیزیوتراپیست‌‌‌ها به بیماران می‌‌‌آموزند که چگونه وضعیت بدن خود را به درستی حفظ کنند و از تکنیک‌‌‌های حرکتی ایمن در فعالیت‌‌‌های روزمره استفاده کنند تا استرس را روی ستون فقرات کاهش دهند و احتمال آسیب را کم کنند. این آموزش به افراد این امکان را می‌دهد که وظایف روزمره خود را به‌‌‌طور ایمن انجام دهند و در عین حال سلامت استخوان‌‌‌های خود را حفظ کنند.

اخبار مرتبط