لزوم تشکیل شورای سیاستگذاری در رشته های پزشکی
شاید اگر اداره کل تجهیزات، مستقل از سازمان غذا و دارو بود و ارتباط مستقیمی با معاونت درمان داشت و میتوانستند سیاستها را مشخص کنند؛ در بخش تجهیزات اتفاقات خوبی رخ میداد. کمااینکه در برخی دورهها اداره کل تجهیزات، زیرمجموعه حوزه وزارتی وزارت بهداشت بود و مستقیما با این حوزه در ارتباط بود. بنابراین شاید این روند میتوانست تصمیمگیری بهتری را در بحث تامین تجهیزات ایجاد کند. دلیل ناهماهنگی بین دو ارگان مذکور، بیشتر مربوط به بحث سیاستگذاری است. یعنی هرچند هدف هر دو زیرمجموعه وزارت بهداشت، ارائه خدمات بهتر است؛ اما اولویتبندی آنها با هم متفاوت است. یعنی شاید سازمان غذا و دارو به دلیل اینکه ارز محدودی را در اختیار دارد، باید بتواند هم در بحث تامین دارو و هم در بخش تامین تجهیزات پزشکی مدیریت صحیحی اعمال کند. ضمن اینکه آن حوزه تخصصی که میتواند مشورت بدهد یا سیاستگذاری کند؛ حوزه معاونت درمان وزارت بهداشت است که آن هم باید با استفاده از نظر کارشناسان انجام شود.
در معاونت درمان ما نمیتوانیم از گروههای مختلف پزشکی یک نماینده داشته باشیم؛ ولی معاونت درمان میتواند با توجه به ظرفیتی که دارد یکسری گروههای مشورتی را در رشتههای مختلف ایجاد کند و سیاستگذاری خاص هر رشته را از کارشناسان آن رشته بگیرد. یعنی اکنون باید نیازسنجی درباره وضعیت تجهیزات پزشکی از قبیل دستگاه آندوسکوپی در کشور از ما انجام شود؛ یعنی درباره میزان نیاز به این دستگاهها و اینکه چه نوعی باید تامین شود، ما هستیم که میتوانیم بهترین مشورتها را ارائه کنیم. به طور نمونه در حال حاضر دستگاههای خوبی در برخی از مناطق تامین و به بیمارستانها ارسال شدهاند، اما متاسفانه مورد استفاده قرار نمیگیرند. در صورتی که این دستگاهها را میتوان در مراکز دیگری هم جهت آموزش و هم جهت درمان به کار برد و این گونه مسائل مربوط به بحث سیاستگذاری است.
فرضا ما در برخی از بیمارستانها پزشک فوق تخصص نداریم که آندوسکوپی و کولونوسکوپی انجام دهد؛ اما دستگاه آن در بیمارستان موجود است. یا دستگاه اندوسونوگرافی در یک بیمارستان موجود است، اما پزشکی نیست که آن را انجام دهد. در صورتی که با یک برنامهریزی میتوانند این دستگاهها را در مراکزی قرار دهند که هم مورد استفاده قرار بگیرد و هم پزشک متخصص برای انجام آنها وجود داشته باشد تا خدمات بهتری به مردم ارائه شود. این روند که بخواهیم در هر منطقهای، در هر شهرستانی، در هر بیمارستانی و در هر جمعیتی دستگاه را تامین کنیم، اما پزشک برای ارائه خدمات مربوطه آن و در واقع فرد انجام دهنده آن وجود نداشته باشد، عملا پرت سرمایه است. بنابراین باید برای همه این موارد سیاستگذاری صحیح انجام شود.
حتی دستگاههای آندوسکوپی هم با هم متفاوت هستند؛ به این معنا که شاید برای یک مرکز درمانی که قرار است صرفا کار تشخیصی انجام دهد؛ وجود یک دستگاه معمولی هم مناسب باشد، ولی برای یک مرکز درمانی دیگری که میخواهد کارهای پیشرفتهتر انجام دهد یا قرار است پزشکان فوق تخصص از طریق این دستگاهها تربیت شوند و آموزش ببینند؛ ما در این گونه مراکز نیاز به دستگاههای پیشرفته داریم.
مسوولان در معاونت درمان یا اداره تجهیزات نمیتوانند به خوبی به این نکات ریز توجه کرده و درباره آنها سیاستگذاری کنند. باید این موارد را به متخصصان رشتهها، بوردها، انجمنهای علمی و بخشهایی بسپارند که انتخاب خودشان است؛ به هر حال انجمنهای علمی هم مجوز خود را از وزارت بهداشت دریافت کردهاند؛ یا بورد هر رشتهای حکمی است که از طرف وزارت بهداشت برای اساتید مطرح آن رشته صادر میشود. درمجموع باید با مشورت و تشکیل شورای سیاستگذاری برای هر رشتهای، بتوانیم هم امکانات را برای آن رشتهها فراهم کنیم و هم دغدغههای آنها را برطرف کنیم. باید صدای رشتههای مختلف را بشنویم؛ شنیدن صدای متخصصان رشتههای مختلف و اینکه مسوولان و متولیان امر به آنها اهمیت بدهند و درسیاستگذاریها دخیلشان کنند؛ باعث میشود که پرت منابع کاهش یابد و در عین حال خدماترسانی بهتری به مردم انجام شود.