مشاور سندیکای تولیدکنندگان ماده موثره دارو اعلام کرد
وابستگی انگشتشمار تجهیزات و ماشینآلات صنعت ماده موثره به واردات
از طرفی با کمبود نقدینگی و سیاستگذاری‌های چندسال اخیر مسوولان، داروسازان نتوانستند نقدینگی مناسبی از تولید کسب کنند تا آن را صرف به‌روز‌رسانی خطوط کنند. از این‌رو به تازگی محمد پیکان‌پور، مدیرکل داروی سازمان غذا و دارو نسبت به برنامه‌ریزی برای اختصاص ۲۰۰میلیون دلار نقدینگی برای نوسازی صنعت وعده داده است؛ وعده‌ای که به گفته فعالان این حوزه شاید تنها یک‌پنجم نیاز نوسازی صنعت برای بقای آن در سال‌های آینده باشد. فرسودگی که باید دید فقط به مرحله تولید نهایی دارو منتهی می‌شود یا کل زنجیره تولید را درگیر کرده و تولیدکنندگان ماده موثره (هر ماده یا مخلوطی از مواد است که در ساخت محصول دارویی مورد استفاده قرار می‌گیرد، این مواد به عنوان منشأ اثرات محصول دارویی در تشخیص، التیام، کاهش، درمان یا پیشگیری از بیماری یا تاثیر بر ساختار و عملکرد بدن در نظر گرفته شده‌اند) هم از آن متاثر شده‌اند؟
۹۵درصد تجهیزات تولید ماده موثره دارو داخلی است
در همین راستا میثم کریمی، مشاور سندیکای تولیدکنندگان ماده موثره دارو در پاسخ به این سوالات که صنعت تولید ماده موثره در چه وضعیتی قرار دارد؟ آیا سایه فرسودگی و عدم‌به روز‌رسانی بر سر این صنعت هم سنگینی می‌کند؟ گفت: در حوزه صنعت ماده موثره شرایط به‌روز بودن تجهیزات و زیرساخت‌ها با صنعت دارو بسیار متفاوت است.
خوشبختانه اکثر تجهیزات و ماشینآلات مورد استفاده در صنعت ماده موثره داخلی و در ایران تولید می‌شود. حتی در همین نمایشگاه اخیر یعنی فارمکس نیز از تولید داخلی رآکتورهای گلاس لایند که برای بررسی واکنش‌های شیمیایی حساس و خورنده استفاده می‌شود رونمایی کردیم که تا پیش از ورود ایران به این حوزه فقط چهار کشور دیگر دانش تولید آن را داشتند. بنابراین اکنون ایران پنجمین کشوری است که توانسته به دانش فنی این محصول دست پیدا کند. البته به گفته وی دستاوردهای این حوزه فقط به همین دستگاه محدود نمی‌شود و همان‌طور که اشاره شد بیشتر تجهیزات تولید ماده موثره کشور داخلی است و به جرات می‌توان گفت حدود ۹۵درصد نیاز تولیدکنندگان از طریق تجهیزات به‌روز و با‌کیفیت داخلی تامین می‌شود.
کریمی با بیان اینکه هم اکنون صنعت ماده موثره چندان در حوزه تجهیزات و ماشینآلات با چالشی مواجه نیست خاطرنشان کرد: هم اکنون تجهیزات و ماشینآلات این صنعت نه‌تنها فرسوده نیست بلکه بسیار جوان است و بیشتر کارخانه‌ها نو و دارای تجهیزاتی به‌روز هستند. علاوه بر این هر کدام از تجهیزات که دچار اختلالی جزئی شوند نیز با توجه به دانش فنی که درباره آنها داریم به سرعت نقص پیش آمده رفع شده و دوباره به چرخه فعالیت بر‌می‌گردد.
کمبود نقدینگی؛ معضل تولیدکنندگان ماده موثره
این فعال صنعت دارو ادامه داد: اما نبود مشکلات در حوزه تجهیزات به این منظور نیست که تولیدکنندگان ماده موثره دارویی هیچ مشکلی نداشته باشند و شرایط تولید برای آنها تمام و کمال فراهم باشد، برای مثال اکنون مهم‌ترین مشکلی که با آن دست و پنجه نرم می‌کنیم نقدینگی پایین شرکت‌هاست که در برخی از موارد حتی قدرت آنها برای بهره‌مندی از خدمات داخلی را هم کاهش می‌دهد. مشاور سندیکای تولیدکنندگان ماده موثره دارو در ادامه افزود: البته برای رفع بعضی از چالش‌ها همچون همین نقدینگی پایین در حوزه تجهیزات، طرح‌های خوبی قرار داده‌اند که برای مثال اگر شرکتی قصد تجهیز مجموعه خود را داشته باشد و از قضا دانش‌بنیان هم باشد و از یک شرکت دانش‌بنیان دیگر خرید کند، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری مبلغ دستگاه را به شرکت سازنده پرداخت می‌کند و از شرکت متقاضی به اقساط دریافت می‌کند.
کریمی در پاسخ به این سوال که اشاره کردید که صنعت ماده موثره همچون داروسازی درگیر معضل فرسودگی نیست، چه توصیه‌ای برای حرکت سریع‌تر به سمت نوسازی این صنایع دارید؟ تاکید کرد: هم‌اکنون برخی از خطوط متعلق به قبل از انقلاب و بسیار قدیمی و فرسوده است. بنابراین حتما صنعت دارو به یک نوسازی نیاز دارد و برخی از این تجهیزات هم وارداتی هستند و نیاز مبرم است که منابع ارزی برای آن در نظر گرفته شود تا این کار به خوبی و در زمان مناسب انجام شود.
مشاور سندیکای تولیدکنندگان ماده موثره دارو در پاسخ به این سوال که چالش تولیدکنندگان ماده موثره دارویی در خصوص قیمت‌های جدید برای محصولاتشان رفع شد، گفت: سندیکا شرایط به نسبت خوبی دارد و شرکت‌ها اگر نسبت به قیمت‌هایشان نظراتی دارند به سندیکا ارائه می‌دهند و سندیکا نیز در مقابل از سازمان غذا و دارو موضوع را پیگیری می‌کند. خوشبختانه روابط خیلی خوبی بین شرکت‌های تولیدکننده و سازمان غذا و دارو برقرار شده و شرکت‌ها در مسیر خوبی قرار گرفته‌اند. به گفته کریمی خوشبختانه قدری شرایط مالی بهبود یافته و با تزریق بودجه‌های بانکی شرایط صنعت نسبت به قبل اندکی بهبود یافته است. با این شرایط می‌توان گفت روزنه‌های امیدی در صنعت دیده می‌شود.
مشاور سندیکای تولیدکنندگان ماده موثره دارو در ادامه با بیان اینکه صنایع در حال حرکت به سمت تولید مواد حد واسط و عمق‌بخشی به تولید هستند گفت: هم‌اکنون شرکت‌هایی که ماده اولیه تولید می‌کنند به سمت تولید مواد حد واسط رفته‌اند که در آینده ارز‌بری را تا حد قابل‌توجهی کاهش می‌دهند. همچنین در سال‌جاری تولیدکنندگان ماده موثره بیشتر به سمت دانش فنی حرکت کرده‌اند و قراردادهای بسیار خوبی هم با شرکت‌های پتروشیمی که در این حوزه فعالیت دارند برای تولید مواد حد واسط منعقد کرده‌اند.
تلاش برای توسعه فنی در تولید مواد موثره
وی در ادامه افزود: در کنار این پیشرفت‌ها، امسال شاهد حضور ۱۶ سفیر با هیات‌های تجاری‌شان برای همکاری با تولیدکنندگان ماده موثره ایران بودیم که حضورشان خیلی به صنایع کمک کرد و قراردادهای خوبی با شرکت‌های تولیدکننده ماده اولیه که صاحب دانش و فناوری بودند منعقد شد. حتی از چین شرکتی آمده بود که N-۳ می‌فروخت که چند مرحله قبل از ماده موثره است. کریمی در نهایت گفت: همه اینها نشان می‌دهد صنعت ماده موثره به بلوغ و خودکفایی رسیده و به طور حتم برای آینده چشم‌انداز بسیار خوبی دارد. همچنین می‌توان انتظار رشد صادراتی خیلی خوبی در این حوزه داشت؛ چرا که وقتی بتوانیم حد واسط‌ها را تولید کنیم می‌توانیم از صادرات مواد پتروشیمی به صادرات مواد حد واسط حرکت کنیم که این یک جهش اقتصادی خوب برای کشور است.
