شکست آزمایش اسپری بینی واکسن کووید آسترازنکا
سندی داگلاس، محقق ارشد موسسه جنر آکسفورد، در بیانیهای اظهار کرد: اسپری بینی در این مطالعه آنطور که ما انتظار داشتیم عمل نکرد و تا حدی امیدواریهای ما را برای ارائه یک واکسن بدون سوزن کمرنگ کرد. نتایج ضعیف کارآزمایی نسخه جدید در بریتانیا که توسط Elsevier منتشر شده است، دانشمندان را بر آن داشته که از برنامههای توسعه واکسن اسپری به شکل فعلی آن صرف نظر کنند و در عوض به فرمولهای مختلف واکسن و سایر دستگاههای اعمال دارو مانند نبولایزر، که داروهای مایع را به یک داروی تنفسی و قابل قبول تبدیل میکنند، بپردازند. نبولایزر یا ریزپاش وسیلهای برای رساندن دارو به قسمتهای مختلف دستگاه تنفسی از طریق استنشاق هستند، این درمان بهویژه در وضعیتهایی مانند برونشیت و آسم شدید بسیار موثر هستند و به دلیل سریع بودن تاثیر دارو و جلوگیری از تاثیر دارو بر بافتهای دیگر بدن بسیار مورد توجه است.
گزینه محبوب اسپری
یک اسپری بینی، سلولهای ایمنی در بینی و دهان را در جایی که ویروس SARS-CoV-۲ وارد بدن میشود تحریک میکند. محبوبیت این نوع روشهای درمانی در حال افزایش است زیرا تولیدکنندگان این داروها ادعا میکنند که محصولات آنها به سرعت ویروس را قبل از انتشار به سایر نقاط بدن متوقف میکند. این در حالی است که واکسنهای تزریقی اثربخشی قابل توجهی در برابر عواقب شدیدتر کووید ارائه میدهند، آنها فقط محافظت محدودی در برابر سرایت ایجاد میکنند و برای جلوگیری از گسترش ویروس کار چندانی انجام نمیدهند. داگلاس در ادامه خاطرنشان میکند که نتیجه ضعیف واکسن اسپری ممکن است در نتیجه بلعیده شدن و تخریب اثر اسپری در معده باشد، که میتوانست با تحویل هدفمندتر دارو به ریهها از این اتفاق جلوگیری شود. داگلاس سپس نتیجه گرفت: ارائه واکسنهای مختص بینی و ریهها همچنان یک رویکرد امیدوارکننده است، اما این مطالعه نشان میدهد که احتمالا چالشهایی در مسیر تبدیل اسپریهای بینی به یک گزینه قابل اعتماد وجود دارد.
اسپری بینی در مقابل واکسن عضلانی
سایر واکسنهای اسپری بینی به دلیل اثربخشی در مهار سرایت و سهولت انتقال دارو در مقایسه با واکسن سنتی تزریق عضلانی، در سراسر جهان مورد توجه قرار گرفتهاند. از طرف دیگر در ۵ سپتامبر، دولت چین واکسن استنشاقی خوراکی کووید-۱۹ کنساینوبایو شرکت داروسازی چینی را برای استفاده اضطراری تایید و اجازه رونمایی از این واکسن را به عنوان یک گزینه تقویتکننده در این کشور صادر کرد. کن ساینو از یک نبولایزر برای تزریق واکسن استفاده میکند. همچنین هند اخیرا یک واکسن اسپری داخل بینی ساخته شده توسط شرکت بهارات بایوتک را تایید کرده است و نخستین کشوری است که اسپری بینی کووید -۱۹ را در خارج از روسیه و ایران تایید کرده است.
داگلاس میگوید: در حالی که در ساخت واکسن بینی بهارات بایوتک از اسپری بینی مشابه واکسن کن ساینو استفاده شد، اما مطالعه آکسفورد کاملا متفاوت از دادههای اخیر در چین بود، که نشان میدهد برای رساندن واکسن مشابه به عمق ریهها میتوان با استفاده از دستگاههای پیچیده نبولایزر به نتایج خوبی دست یافت. داگلاس در ادامه افزود: چالش دیگری که محققان در این مطالعه با آن مواجه شدند این است که آنها رابطه بین قدرت واکسن و انواع پاسخهای ایمنی را که در مجاری تنفسی ایجاد میکند بهطور کامل درک نمیکنند. آکسفورد میگوید که ممکن است در آینده فرمولهایی را که برای استفاده از طریق بینی ساخته شدهاند با استفاده از غلظتهای بالاتر یا عناصری که به چسبیدن اسپری به مجاری هوایی فوقانی کمک میکنند، مورد آزمایش قرار دهد.
عقبماندگی آمریکا
در حالی که سایر کشورهای جهان در زمینه فناوری واکسن اسپری بینی پیشروی میکنند، ایالات متحده در رابطه با اقدامات و فعالیتهای تحقیقاتی این روش متحولکننده عقب مانده است. نشریه فورچون قبلا با سازندگان واکسن جانسون اند جانسون، فایزر، بیونتک، مدرنا و نوواکس درباره برنامههایشان برای دنبال کردن واکسنهای اسپری بینی یا استنشاقی خوراکی کووید-۱۹ تماس گرفته بود. یکی از سخنگویان فایزر به فورچون گفته بود که این شرکت در حال حاضر روی اسپری بینی یا واکسن استنشاقی کار نمیکند، اما افزود که شرکت ما معتقد است برای غلبه بر همهگیری کووید-۱۹ به واکسنها و درمانهای متعددی نیاز است. سایر شرکتها به درخواست فورچون برای اظهارنظر در این خصوص پاسخ ندادند. دکتر اریک توپول، بنیانگذار و مدیر موسسه تحقیقاتی اسکریپس، دولت ایالات متحده را تحت فشار قرار داده است تا یک برنامه مدون را برای تامین بودجه توسعه واکسنهای بینی اتخاذ کند، مشابه برنامه Operation Warp Speed که به تامین مالی نسل اول واکسنهای کووید -۱۹ کمک کرد. توپول قبلا در گفتوگو با فورچون گفته بود که ما منتظر ماندیم و کاری در این رابطه نکردیم و این شرایط غیر قابل قبول است.