در نشست خبری اولین همایش جامع گوارش و کبد مطرح شد
اتمسفر غیراقتصادی سیستم پزشکی ایران
در این ارتباط رئیس سازمان نظام پزشکی ایران که در نشست خبری همایش جامع گوارش و کبد حضور داشت به ماده ۷ قانون هدفمندی یارانه‌ها و ماده ۱۱ آیین‌نامه اجرایی این قانون اشاره کرد که طبق تبصره یک این ماده قانون، در راستای کاهش پرداخت هزینه‌های سلامت، سازمان می‌تواند نسبت به افزایش سطح تعهدات بیمه‌گران اقدام کند و بیمه هزینه‌های درمان در بخش خصوصی را متناسب با هزینه‌ها پوشش بدهند، اما در خلال سال‌های گذشته این قانون عملی نشده و نتیجه این اهمال کاری آن بوده که پرداختی مردم افزایش یافته است و در نتیجه بیمه‌ها نیز همان سطح از پوشش را که در مراکز دولتی می‌پذیرند در بخش خصوصی هم پرداخت می‌کنند.
محمد رئیس‌زاده،رئیس سازمان نظام پزشکی ایران با اشاره به اینکه مشکل نظام پرداخت در کشور باعث شده پزشکان عمومی که در کشور وجود دارند علاقه‌ای به رشتههای تخصصی و فوق تخصصی نداشته باشند و برخلاف تصور برخی که گمان می‌کنند برای رفع این مشکل باید ظرفیت پذیرش رشته پزشکی در دانشگاه‌ها افزایش یابد، معتقدم این موضوع ربطی به افزایش ظرفیت ندارد؛ بلکه در رشتههای تخصصی خاصی شرایط به گونه‌ای شده که پزشکان عمومی علاقه ندارند هزینه‌ها و مصائب تحصیل در مقاطع تخصصی و فوق تخصصی را تحمل کنند و در این رشته‌ها فعالیت کنند و در نتیجه ممکن است در برخی رشته‌ها مانند قلب اطفال ناچار شویم پزشک از خارج بیاوریم.
وی افزود: باید ریشه این مشکل را حل کنیم و لازم است شرایط برخی رشته‌ها به گونه‌ای شود که پزشکان به فعالیت در این رشته‌ها علاقه نشان بدهند و تا این مشکلات برطرف نشوند، با افزایش ظرفیت نمی‌توان به نتیجه رسید. رئیس‌زاده افزود: عدم‌تمایل پزشکان عمومی و جراحان عمومی به سمت تحصیل در برخی رشتههای تخصصی به دلیل نامتناسب بودن نظام پرداخت است و بسیاری از آنها تمایلی به گرفتن تخصص ندارند و حتی مهاجرت می‌کنند؛ البته وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در جلساتی که برگزار می‌‌‌کنیم، به شدت در تلاش است تا برای حل این مشکل تسهیلاتی فراهم شود، اما باید راهکار اساسی در این زمینه در پیش گرفته شود، زیرا دغدغه مهمی است که کشور چند سال دیگر با کمبود جراح مواجه خواهد شد.
وی گفت: در حال حاضر هزینه عمل قلب در منطقه ۱۲ برابر این عمل در ایران است و اگر مشکل جراح قلب حل نشود، یا باید بیماران را به کشورهای منطقه برد و ۱۲ برابر پرداخت یا باید پزشکانی را با چند برابر دستمزد و هزینه وارد کرد و این جراحی را با کیفیتی نامشخص در داخل انجام داد و این مسائل هشدارهای مهمی است و روندی ۱۵ تا ۲۰ ساله دارد. وی با بیان اینکه آمار مهاجرت پزشکان از کشور اولا در مقایسه با سایر گروه‌ها بالاتر نیست و به علاوه موضوع مهاجرت از گذشته نیز وجود داشته و مساله تازه‌ای نیست گفت: با این حال حتی یک مهاجرت برای ما مهم است، زیرا اولا برای رسیدن پزشکان و جراحان به این سطح علمی، هزینه‌های فراوانی صورت گرفته و به علاوه پزشک سرمایه کشور است و خروج او از کشور ضربه سنگینی محسوب می‌شود و ما به شدت به این پزشکان نیازمند هستیم؛ بنابراین مجموعه سیاستگذار در بهداشت و درمان به موضوع مهاجرت پزشکان حساس است و اگر نمودار مهاجرت کمی هم صعودی شود برای ما اهمیت دارد. بر این اساس اکنون که سیر منحنی صعودی است، باید شرایطی فراهم کرد که پزشکان در کشور باقی بمانند؛ مضاف بر اینکه کیفیت پزشکان و سیستم درمان در ایران خط قرمز ماست و حفظ جان مردم موضوع مهمی است و از این جهت روی کیفیت ارائه راهکارها برای رفع مشکلات موجود حساس هستیم.
سرفصل‌های جدید در اختیار پزشکان قرار می‌گیرد
نشست خبری اولین همایش جامع گوارش و کبد، روز شنبه ۱۲ شهریور ۱۴۰۱، با حضور مسوولان سازمان نظام پزشکی در سالن اجتماعات این سازمان برگزار شد. این همایش از روز چهارشنبه ۱۶ شهریور به مدت چهار روز در بیمارستان میلاد برگزار می‌شود. در این ارتباط محمد رئیس‌زاده رئیس کل سازمان نظام پزشکی ایران، گفت: یکی از وظایف اصلی سازمان نظام پزشکی، ارتقای سطح علمی اعضای نظام پزشکی است و بزرگ‌ترین سرمایه اعضای جامعه پزشکی اعتماد بین مردم و جامعه است که وضعیت سلامت را در کشور ارتقا می‌دهد و یکی از زیربناهای این اعتماد، کیفیت خدمات درمانی است که در گرو آموزش است و هر چقدر آموزش را جدی‌تر بگیریم، کیفیت ارائه خدمات بهتر می‌شود و سرمایه اجتماعی که همان اعتماد مردم به جامعه پزشکی است، افزایش می‌‌‌یابد. برای این منظور استفاده از آخرین دستاوردهای علمی دنیا همواره تلاش سازمان بوده تا در دوره‌های تحصیلی مختلف و بعد از فارغ‌التحصیلی توانمندی پزشکان افزایش یابد و بنابراین حفظ این توانایی از طریق برگزاری این قبیل کنگره‌‌‌ها و همایشها از اهدافی است که ما در این دوره دنبال می‌‌‌کنیم.
رئیس‌زاده با اشاره به مصوبات مجلس در حوزه ارتقای سلامت در کشور گفت: تبلیغ همه کالاهای سلامت محور باید با تایید سازمان نظام پزشکی باشد، اما این دستورالعمل به خوبی عملی نشده، ولی در یک سال گذشته جلساتی را با مسوولان برگزار کرده‌ایم و کارگروهی برای آیین‌نامه‌های اجرایی این دستورالعمل‌ها تدوین شده تا هر نوع تبلیغی در رسانهها نظام مند شود. سید امیرپاشا طبائیان، معاون آموزشی نظام پزشکی و دبیر اجرایی کنگره نیز در این نشست با اشاره به شیوع مشکلات گوارشی در کشور گفت: این کنگره با هدف رفع این مشکلات و نوآوری‌ها و درمان‌های جدید برگزار می‌شود و بیش از ۵۰۰ نفر از اعضای هیات علمی دانشگاه‌ها و پزشکان در آن حضور دارند و از تنی چند از فعالان حوزه گوارش و کبد تجلیل خواهد شد. وی با بیان اینکه کشور به سرعت به سمت درمان‌های جدید و معیارهای تشخیصی جدید در حرکت است گفت: پزشکانی که در گذشته فارغ التحصیل شده‌اند می‌توانند از تازه‌ترین اطلاعات استفاده کنند که شامل بحث‌های روز دنیاست.
طبائیان در بخش دیگری از صحبت‌های خود جذابیت کنگره‌‌‌ها را یکی از اهداف در راستای ارتقای سطح معلومات همکاران پزشک دانست و گفت: برخی تصمیمات در گذشته ناشی از تضاد منافع باعث بروز مشکلاتی در حوزه درمان شد به عنوان مثال تضاد منافع در دوره قبلی وزارت بهداشت، باعث توقف کولونوسکوپی در مطب‌‌‌ها شد و این موضوع دسترسی بیماران به این خدمت مهم که نقش مهمی روی شناسایی بیماری سرطان روده در آینده را دارد، کاهش داد. در واقع جلوگیری از کولونوسکوپی در مطب‌‌‌ها، باعث افزایش موارد سرطان در جامعه خواهد شد. البته تعلیم و آموزش نیروی کارآزموده و انجام هر اقدامی که به بیماران کمک می‌کند موضوعی است که پیگیری آن ضروری است.
یک سوم مردم ایران کبدچرب دارند
در ادامه،دکتر رایکا جمالی فوق تخصص گوارش و کبد و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران، گفت: این کنگره تلنگر و انگیزه‌‌‌ای برای شرکت‌کنندگان شده و سرانه مطالعه در این حوزه را افزایش می‌دهد؛ همچنین همکاری بین رشته‌‌‌ای از اهمیت زیادی برخوردار است که در این کنگره با دعوت از همکاران در حوزه‌های مختلف سعی کرده‌ایم این هم افزایی را ایجاد کنیم که البته فراهم کردن موضوعات تحقیقاتی مشترک برای همه گرایش‌ها کار آسانی نیست، زیرا باید مطالبی مطرح شود که در سطوح مختلف باعث ایجاد نفع برای همه شود و امیدواریم بخشی از سلایق را احصا کنیم. وی با بیان اهمیت زیادی که موضوع خطا در پزشکی دارد گفت: پزشک هم جایزالخطاست، اما پزشکان باید رضایت بیمار و همراهان را پیش از درمان جلب کنند و برای این منظور باید عواقب و خطرات ناشی از درمان را برای آنان توضیح دهند و این موضوع یکی از مواردی است که باید در همایشها و گرد‌همایی‌ها مورد تاکید قرار بگیرد.
وی در ارتباط با اولین همایش کبد و گوارش، کبد چرب غیر‌الکلی را شایع‌‌‌ترین بیماری کبد در ایران دانست و گفت: نباید بیماری به مرحله‌‌‌ای برسد که منجر به پیوند کبد شود؛ بنابراین کار پزشک است که در مقوله پیشگیری و آموزش جامعه ورود کند. وی افزود: این بیماری باعث عوارض قلبی و مشکلات حیاتی مغزی، کلیوی و... می‌شود و بر این اساس شناسایی این عوامل و انتقال عواقب بیماری‌ها به بیماران اهمیت دارد تا بتوان حساسیت جامعه را به درمان افزایش داد. جمالی افزود: در جمعیت عمومی کشور بیش از یک‌سوم مردم ما دچار کبد چرب غیر‌الکلی هستند و بیشترین عامل بروز آن، چاقی است که باعث رسوب چربی در عروق و قلب می‌شود. متاسفانه شیوع چاقی در کودکان نیز باعث شده کبد چرب غیر‌الکلی در این گروه نیز مشاهده شود که البته چالشی جهانی است و خوردن مواد غذایی با کالری بالا و تحرک پایین باعث بروز آن می‌شود.
جمالی از سرطان روده بزرگ به عنوان سومین سرطان شایع در کشور نام برد و افزود: در مورد غربالگری سرطان معده، هیچ برنامه‌‌‌ای نه در ایران و نه در منطقه وجود ندارد ولی اجتناب از مواد غذایی سرطان‌زا می‌تواند نقش زیادی در کنترل این بیماری ایفا کند. جمالی می‌گوید درباره غربالگری معده قانون مشخصی در ایران یا جهان نداریم اما برای گروههای مشخصی این اقدام صورت گرفته، اما چون هزینه‌های این نوع غربالگری بالاست بنابراین هنوز نه در دنیا و نه ایران کشورها به دنبال این نوع غربالگری به صورت عمومی نیستند.
موفقیت‌های بزرگ در حوزه درمان هپاتیت
رئیس نظام پزشکی تهران بزرگ نیز در این نشست خبری با عنوان این مطلب که هپاتیت B و C در کشور رو به افول است، گفت: از اوایل دهه هفتاد تاکنون حدود ۴۲میلیون ایرانی واکسن هپاتیت B را دریافت کرده‌اند که باعث شده بار بیماری در نقاطی که بالاتر از ۵درصد بوده به زیر ۲درصد برسد و در کنار آن تولید داروهای مناسب، پوشش بیمه برای این بیماری‌ها و... باعث شده تا امروز کمترین میزان شیوع هپاتیت این دو گروه را در منطقه داشته باشیم. سیدموید علویان میزان شیوع هپاتیت B در کشور را زیر۴/ ۱درصد اعلام کرد و افزود: در مورد هپاتیت C نیز حداقل در ۶ استان کشور یک مورد مثبت هپاتیت C وجود ندارد و در مرحله ریشه کنی هپاتیت C برای گروههای خاص هستیم که همه این موفقیت‌ها با تلاش وزارت بهداشت و NGOها امکان‌پذیر شده است.
البته در گروههای ناایمن مثل تزریقی‌ها و زندانیان، چه در ایران و چه جهان زنگ خطر هپاتیت C به صدا در آمده اما درمان قطعی برای این بیماری آمده و کنترل این بیماری بسیار با موفقیت همراه است، اما با همه این موفقیت‌ها شعار دستیابی به ریشه کنی هپاتیت C تا ۲۰۳۰ نه در ایران که در جهان هم عملی نیست، چون روش کار به شکلی نیست که این امر محقق شود. لذا، تا زمانی که واکسن هپاتیت C تولید نشود، نمی‌توان به ریشه‌کنی هپاتیت C در دنیا امیدوار بود. علویان ادامه داد: سرطان روده بزرگ یکی از بیماریهای شایع در کشور است که باید از طریق آموزش جامعه به آن توجه کنیم. همچنین، ایجاد تسهیلات بهتر برای غربالگری سرطان، یکی دیگر از اهدافی است که در این کنگره دنبال می‌‌‌کنیم. وی ادامه داد: ارائه بستههای آموزشی باید به یک مطالبه از سوی جامعه تبدیل شود و این مهم، یکی از اولویت‌‌‌های رسانهها از متولیان حوزه سلامت است.
وی با اشاره به سیمای سرطان‌‌‌ها در کشور، گفت: ما به عنوان متولیان نظام سلامت، در خصوص غربالگری و مراقبت‌‌‌ها، خیلی خوب کار نکرده‌ایم. در حالی که باید تشخیص‌ها در ابتدای پیدایش با سرعت عمل بالاتری صورت بگیرد و باید در مرحله بعد پوشش بیمه‌ای بیماران را به یک مطالبه تبدیل کنیم و برای این منظور لازم است بستههای آموزشی با سرفصل‌های مختلف تهیه کرد و از وزارت بهداشت، سازمان‌های بیمه‌ای و... مطالبه‌گری کرد. علویان معتقد است تاکنون عوامل دست اندرکار در حوزه درمان تنها ارائه خدمات مناسب را با هزینه مناسب برای بیماران به عنوان وظیفه خود می‌دانستند، اما باید این فضا تغییر کند و حفظ و ارتقای سلامت جامعه و کاهش ابتلا به بیماری‌ها به اولویت جامعه پزشکی تبدیل شود و این کنگره می‌تواند با تبدیل موضوعات مطرح شده در همایش، قدرت مطالبه‌گری را افزایش دهد.
وی گفت: پزشک باید بیماران را نسبت به خدماتی که می‌گیرد آگاه کند، بنابراین باید آیین‌نامه‌های مرتبط با این موضوعات اصلاح شود و کمیته کارشناسی درباره این مسائل تصمیم‌گیری کند. وی با اشاره به اینکه غربالگری موضوع مهمی است و باید در جامعه پزشکی به این موضوع نگاه ویژه‌ای شود گفت: غربالگری به خودی خود قوانینی دارد و می‌تواند هزینه‌های اقتصادی داشته باشد، به همین دلیل در موضوع غربالگری هم باید مراقب باشیم؛ بنابراین خواستار تغییر برخی مفاد آیین‌نامه‌ای در این حوزه هستیم.
علویان در ادامه در مورد تعداد متخصصان در کشور برای گوارش افزود: در هیچ جای دنیا این میزان ارجاع به پزشک متخصص صورت نمی‌گیرد؛ بلکه ۹۰درصد مراجعات را می‌توان به پزشک خانواده ارجاع داد، بنابراین تعداد متخصصان در کشور ۱۰ برابر هم شود تغییر جدی در میزان خدمات‌دهی برای بیماران ایجاد نمی‌شود؛ در حالی که در بسیاری موارد یک پزشک عمومی و خانواده می‌تواند بیماری را درمان کند و اگر این اتفاق بیفتد تعرفه‌ها هم اصلاح می‌شود. ما پیشنهاد دادیم پزشکان متخصص و فوق تخصص در روز بیش از یک تعداد مشخص بیمار اجازه نداشته باشند معاینه کنند؛ به شرطی که ویزیت واقعی را دریافت کنند که در این صورت بیمار بین پزشکان دیگر توزیع و چیدمان نظام سلامت اصلاح خواهد شد.
به همین دلیل باید افراد تحت نظارت پزشکان خانواده باشند و نه فقط هنگامی که بیمار می‌شوند به پزشک مراجعه کنند بنابراین باید مدل فعلی تغییر کند. علویان در ادامه در پاسخ به سوالی درباره اثرات ناشی از پاندمی کرونا روی سیستم گوارشی با بیان اینکه ورود ویروس به بدن همه ارگان‌های حیاتی را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد و گوارش نیز از این موضوع مستثنا نیست گفت: این موضوع به‌خصوص اگر افراد در گذشته علائم بیماریهای گوارشی داشته‌اند، ممکن است ویروس باعث تشدید این بیماری شود و گزارش‌هایی از این دست نیز بعد از پاندمی مشاهده شده و در سیستم‌های مختلف شاهد آن بوده‌ایم که دستگاه گوارشی بعد از کرونا دیگر مانند گذشته شرایط مطلوبی ندارد و این موضوع البته فقط در مورد گوارش نیست و در سایر موارد نیز گزارش‌هایی هست که نشان می‌دهد سیستم‌های تنفسی، عروق و... نیز درگیر شرایط جدید متاثر از این بیماری شده‌اند.
