توسط یک کارشناس صنفی صورت گرفت
آسیب‌شناسی زنجیره توزیع روغن
زنجیره توزیع روغن در کماست. روغنی به بوشهر نمی‌رسد تا توزیع‌کنندگان بتوانند به‌صورت مویرگی در واحدهای صنفی توزیع کنند. مراکز توزیع از این شرایط ناراضی هستند. ادعاهای بسیار زیادی در این رابطه مطرح می‌شود. مدیران دولتی می‌گویند در این مدت بیش از ۱۳۰۰ تن روغن در واحدهای صنفی توزیع کرده‌اند. آنها می‌گویند از این مقدار حتی یک لیتر هم به زنجیره‌ای‌ها نداده‌اند. مراکز توزیع و عمده‌فروشان بوشهری این حرف را قبول ندارند و می‌گویند این ادعاها کذب است زیرا به جز یک بار ۱۰ تن و یک بار ۷ تن که به‌دست یکی از توزیع‌کنندگان رسیده هیچ‌یک از مراکز توزیع چیزی دریافت نکرده‌اند. بازاریان می‌گویند با توجه به افزایش چندبرابری نرخ ارز و تفاوت قیمت ارز دولتی با ارز نیمایی و آزاد و با توجه به تجربه‌ای که از برخورد و رویکردهای دولت در ایران در سال‌های گذشته سراغ داریم و تجربه کرده‌ایم این کمبودها در زمانی رخ می‌دهد که دولت به هر دلیلی می‌خواهد یک کالا را گران کند. یکی از بازاریان به روابط‌عمومی اتاق اصناف بوشهر گفت: در یک سال اخیر تنها سه چیز افزایش قیمت چندانی نداشت یکی نان دیگری روغن خوراکی و سوم جرایم راهنمایی و رانندگی! که بدون شک در این ایام باید شاهد افزایش قیمت نان و روغن باشیم.
در این بین توزیع‌کننده حرف نهادهای بالادستی را قبول ندارد. مردم حرف توزیع‌کننده را نمی‌پذیرند. کمبود روغن الان به نایابی روغن رسیده و اعتماد مردم به هم بابت یک کالای خاص فروریخته است. معاون سازمان صمت بوشهر در رابطه با کمبود روغن در بازار مشکل را از مردم می‌داند. او معتقد است که مردم باعث کمبود روغن هستند و دولت کار خودش را به خوبی انجام داده است. محمدزاده در همین رابطه به رسانه‌ها گفت: در دو ماه اخیر روغن بیش از سرانه مصرف در استان توزیع شده، اما مصرف‌کنندگان باید خرید خود را تنظیم کنند و آن را کاهش دهند.
ابوالقاسم محمدزاده معاون امور بازرگانی و توسعه صادرات سازمان صنعت، معدن و تجارت استان عنوان می‌کند: روغن بیش از مصرف سرانه و حتی مدت زمان مشابه پارسال وارد استان شده است.
به گفته او، در دو ماه گذشته هزار و ۲۳۲ تن روغن در استان بوشهر جذب شده و این میزان غیر از مواردی است که فروشگاه‌های زنجیره‌ای از مرکز یا شرکت‌های پخش مواد غذایی وارد استان می‌کنند.
توزیع‌کنندگان برآورد می‌کنند که براساس سخنان محمدزاده، بوشهر اینک باید شاهد یک دریا روغن باشد اما واقعیت‌ها چیز دیگری است. آنها می‌گویند از حدود 1300 تن روغنی که معاون سازمان صمت مدعی توزیع آن است کمتر از 20 تن در مرکز استان به مراکز توزیع داده شده است و روند توزیع این میزان روغن غیرشفاف بوده است.
یکی از مراکز توزیع‌کننده روغن به اتاق اصناف می‌گوید: سازمان صمت لیست کامل 1300 تن روغن توزیع شده در بوشهر را به‌طور شفاف منتشر کند. طبق برآورد و تحقیق جامعی که مراکز توزیع صنفی(عمده فروشان) شهر بوشهر انجام داده‌ایم نهایتا 17 تن روغن به یکی از عمده‌فروشی‌ها تحویل داده شده است. بقیه این روغن‌ها کجاست؟ چرا کسی این کالا را در واحدهای صنفی ندیده است؟
یکی دیگر از توزیع‌کنندگان عمده روغن در بوشهر به اتاق اصناف گفت: در حالی که مردم بوشهر برای خرید یک بطری روغن التماس می‌کنند، طبق فاکتورهای تهیه شده از یکی از فروشگاه‌های زنجیره‌ای، می‌توانید هر تعداد روغن را خریداری کنید. تنها اتفاقی که در آنجا می‌افتد این است که این فروشگاه فاکتورهای روغن را به چند فاکتور چهار تایی خرد می‌کند. خودم به یکی از این فروشگاه‌ها رفتم و 24 بطری روغن خریداری کردم و دیدم این مقدار کالا را در 6 فاکتور به من ارائه دادند(فاکتورها در اتاق اصناف محفوظ است).
یکی از عمده‌فروشان بوشهری می‌گوید: چرا به این راحتی با یک سیاست‌گذاری غلط می‌توان بازار را خالی کرد و فروشگاه‌های زنجیره‌ای را رونق داد؟ رونق این فروشگاه‌ها به چه قیمتی صورت می‌گیرد؟ به قیمت التماس مردم برای یک بطری روغن؟
برزگر یکی از توزیع‌کنندگان روغن در بوشهر می‌گوید: مالک شرکت تولیدکننده روغن در هرمزگان یکی از افراد خوشنام بوشهری است که دغدغه مردم بوشهر را دارد. او با من تماس گرفت و گفت چون از زمان بحران روغن، بازرسی سازمان صمت در واحد تولیدی من مستقر است نمی‌توانم برای استان بوشهر کالا ارسال کنم، اما اگر شما نامه‌ای از سازمان صمت استان بوشهر تهیه کنید و به من برسانید می‌توانم روغن استان را تامین کنم. این فرد می‌گفت وقتی روغن واحد تولیدی حیات هرمزگان به استان‌های دیگر می‌رود چرا نباید در شهر و استان خودم توزیع شود. من برای اخذ این نامه به سازمان صمت بوشهر مراجعه کردم، اما تا الان نتوانسته‌ام این نامه را اخذ کنم. عمده‌فروشان می‌گویند دولت قطعا می‌خواهد روغن را گران کند. با این هدف توزیع روغن در بازار به هم ریخته است والا علتی ندارد که با غیب شدن این کالا در استان مواجه شویم. قاسمی‌زاده دیگر توزیع‌کننده روغن به ما می‌گوید: عمده فروش‌ها برای خرید 5 کارتن روغن مجبورند از شرکت‌های پخش اقلامی مثل اسکاچ، تن ماهی، کیسه فریزری، شامپو، رب گوجه‌فرنگی و باتری و... خریداری کند. چون 6 ماه است که عرضه روغن با مشکل مواجه است مجبوریم این کالاها را بخریم تا بتوانیم مشتری‌های خود را حفظ کنیم.
عباس نامدارزاده، معاون اتاق اصناف و رئیس اتحادیه خواربار و لبنیات شهرستان بوشهر گفت: کمبودها در تامین کالا معمولا برای مردم هزینه ایجاد می‌کند عوامل تاثیرگذار در افزایش قیمت روغن عمدتا به وابستگی شرکت‌های تولیدکننده به تامین‌کنندگان مواد اولیه بازمی‌گردد.
وی افزود: تامین‌کنندگان مواد اولیه با ایجاد انحصار باعث شده‌اند که روغن افزایش قیمت پیدا کند. به همین دلیل در حالی که روغن‌های با قیمت دولتی در بازار نایاب است مارک‌های دیگر که به‌صورت آزاد عرضه می‌شوند با افزایش قیمت دو برابری در بازار یافت می‌شوند.
رئیس اتحادیه خواربار و لبنیات شهرستان بوشهر خاطرنشان کرد: در سنوات گذشته ستاد تنظیم بازار تعدادی عامل توزیع در محلات و مناطق شهری مشخص می‌کرد و مقدار قابل‌توجهی از روغن مورد نیاز شهر را به این افراد می‌داد اینک ستاد تنظیم بازار این افراد را هم بازی نمی‌دهد در نتیجه الان توزیع‌ها در فروشگاه‌های دولتی(زنجیره‌ای) صورت می‌گیرد. دولت با سیاست حمایت از زنجیره‌ای‌ها باعث کاهش عرضه روغن در سطح شهر و مغازه‌ها شده است.
نایب رئیس اتاق اصناف مرکز استان بوشهر تاکید کرد: گمان می‌کردیم شرکت‌های پخش مقصرند اما در جلسه مشترک با این شرکت‌ها متوجه شدیم که سهمیه این شرکت‌ها به حدود 30 درصد کاهش یافته است و عملا روغن در بازار نیست که توزیع شود.
باید دید که توزیع روغن به کجا خواهد رسید. آیا حرف عمده‌فروشان درست است که ادارات دولتی برای افزایش قیمت این کالا اقدام به بازی با توزیع روغن کرده است یا اینکه هک شدن چندماه قبل سیستم گمرک یکی از استان‌ها، باعث این خسران در بازار شده و به مرور رفع خواهد شد.
