گزارش «دنیای‌اقتصاد» از برپایی نمایشگاه‌های مختلف در رقابت با اصناف
برگزاری نمایشگاه مصلحت نیست
نزدیک به یک‌سال از ورود ویروس کرونا می‌گذرد. در حالی که تحریم‌های آمریکا فشار اقتصادی را بر مردم بیشتر کرده بود این بیماری کسب و کارهای زیادی را به ورطه ورشکستگی کشاند. شرایطی که اصناف طی یک‌سال گذشته متحمل شدند نشان از همدلی آنها با شهروندان و همسایگانشان دارد. بسیاری از آنها فصل به فصل بازارهایشان را ترک کردند و از رونق هرساله چشم‌پوشی کردند تا بتوانیم از گردنه دشوار پاندمی گذر کنیم. گرچه دولت طی برنامه‌هایی وعده‌هایی مبنی بر حمایت از کسبه و بازاریان اعلام کرد اما خیلی از اصناف از تسهیلات دولتی استفاده نکردند که سود بانکی و میزان اندک پرداخت نسبت به هزینه‌های واحدهای تولیدی، توزیعی و خدماتی موجب شد اصناف خرد زیادی مغازه‌ها را بسته و حتی در شهرهای زیادی پروانه‌های کسب به اتحادیه‌ها برگردانده شده تا شر مالیات و عوارض پسماند و پرداختی‌های دیگر دامانشان را نگیرد.
دستگاه‌های غیراقتصادی در نمایشگاه اقتصادی
دلیل صدور مجوز برگزاری نمایشگاه در سال 1395 برای این بود که برخی دستگاه‌ها و نهادهای غیرمرتبط با بخش اقتصاد، بدون مجوز اقدام به برگزاری نمایشگاه‌های فصلی می‌کردند در حالی که برگزاری نمایشگاه حتما باید با مجوز اتاق‌های اصناف و سازمان‌های صنعت، معدن و تجارت باشد.
مسوولان اتاق‌های اصناف در حمایت از همکارانشان پیگیر تصویب قانونی شدند تا از منافع مشترک کسبه و مصرف‌کننده دفاع کنند. نگاهشان این بود؛ چنانچه ضرورتی به عرضه بیشتر محصول در زمان‌های خاص احساس شود، اتاق‌های اصناف با همکاری اتحادیه‌های صنفی، مجوزهای لازم را برای فروش فوق‌العاده به واحدهای صنفی خواهند داد که در صورت نیاز، ظرفیت‌های لازم هم در این خصوص پیش‌بینی می‌شود.
نمایشگاه‌هایی که به‌صورت قانونی و با مجوز اتاق اصناف برگزار می‌شود، زیر نظر اتحادیه‌های صنفی ذی‌ربط و همچنین بازرسی و نظارت کامل بر کیفیت و قیمت کالاها خواهد بود؛ در حالی که نمایشگاه‌های فعلی غیرمجاز و بدون مجوز از اتاق هیچ یک از مشخصه‌های مذکور را ندارند و تحت نظارت و بازرسی نخواهند بود.
اتاق اصناف ایران تاکید داشت نمایشگاه‌ها تخصصی و در چارچوب مشخص و استاندارد برگزار شود. همان زمان علاوه بر شهرداری که به یک رقیب جدی برای فشار به اصناف مختلف تبدیل شده بود، نهادهایی به‌عنوان خیریه نیز هر از گاهی در منطقه و شهری نمایشگاه‌هایی با عناوین کارآفرینی و دفاع از قشر خاصی برگزار می‌کردند. اعتراض بازاریان به این شیوه فروش کالا بدون هیچ نشان و خدمات پس از فروش موجب شد قانون، امکان صدور مجوز را صرفا به اتاق‌های اصناف بسپارد و با نظارت سازمان‌های معدن، صنعت و تجارت و تایید فرمانداری‌ها، نمایشگاه‌ها برگزار شود.
قانون تاکید داشته که مجوز برگزاری این نمایشگاه‌ها باید از سوی اتاق اصناف صادر شود در حالی‌که اتاق از بسیاری نمایشگاه‌های در حال برگزاری خبر نداشت. چندی پیش رئیس اتحادیه صباغان و گلزنان پارچه در گفت‌وگو با «ایلنا» با انتقاد از گسترش دستفروشان گفته بود: من به این افراد احترام می‌گذارم و آنها را جزئی از همین جامعه می‌دانم اما این وسط گناه اصناف چیست که باید مالیات بپردازند، اجاره دارند، پول کارمند و آب و برق می‌دهند و دخل و خرج‌شان نیز متعادل نیست؟ امروز دیگر دستفروشان غیر قابل کنترل شده‌اند و بدون هیچ نگرانی از برخورد عوامل شهرداری یا نیروی انتظامی اقدام به فعالیت می‌کنند و از قطارهای مترو و اتوبوس گرفته تا مقابل مراکز تجاری به کار و کسب خود مشغول هستند. حتی دیگر اقدام به فروش غذای گرم نیز می‌کنند. وی با انتقاد از برگزاری نمایشگاه‌ها در سطح شهر گفت: امسال چندین نمایشگاه با اسامی و عناوین مختلف برگزار شده به‌طوری‌که برخی از این نمایشگاه‌ها در مصلی بوده است. سوال ما این است شهرداری بر چه اساسی مجوز برگزاری چنین نمایشگاه‌هایی را صادر می‌کند؟ قانون تاکید داشته که مجوز برگزاری این نمایشگاه‌ها باید از سوی اتاق اصناف صادر شود در حالی که اتاق اصناف هیچ خبری از وجود چنین نمایشگاه‌هایی ندارد.
عزم جدی برای حمایت قانونی
اصناف نیاز به حمایت دولت دارند اما موازی‌کاری نهادهای متعدد در تصمیم‌گیری‌ها باعث خسارت بیشتر به آنها می‌شود. اگر مسوولان دولتی در شهرهای مختلف عزمی جدی برای حمایت از اصناف و بازاریان داشته باشند تحمل شرایط دشوار فعلی آسان‌تر می‌شود. سعید ممبینی رئیس اتاق اصناف ایران درخصوص طرح‌های جایگزین نمایشگاه‌های بهاره در صورت لغو مجدد به دلیل شیوع کرونا گفت: نشستی درخصوص برنامه‌ریزی ثبات قیمت کالاهای مصرفی شب عید برگزار شد. همزمان به‌طور موازی تمهیدی برای جایگزینی نمایشگاه‌های بهاره و نیز پیشگیری از برگزاری این نمایشگاه‌ها اندیشیده شد. ما معتقدیم این نمایشگاه‌ها به کسبه و بازار آسیب می‌زنند. ضمن اینکه در نهایت تضمینی نسبت به ارائه کالای مرغوب و با قیمت مناسب به مصرف‌کننده در این نمایشگاه‌ها وجود ندارد. لذا با توجه به آسیب‌های جدی یک‌سال گذشته به بیشتر صنوف به دلیل شیوع بیماری کرونا و تعطیلات اجباری، تورم، رکود و... حتی با رفع شرایط کرونایی، برپایی نمایشگاه‌های عرضه مستقیم کالا را به مصلحت نمی‌دانیم. این در حالی است که نمایشگاه بین‌المللی تبریز هفدهمین دوره نمایشگاه مبلمان و دکوراسیون خود را هفته گذشته از دوم تا امروز ششم دی‌ماه برگزار کرد و صدا و سیمای مرکز استان آذربایجان شرقی چند رپرتاژ از این نمایشگاه ارائه کرد.
