نیاز به تفکیک تولید و مصرف آب و نان
در حالی که تهیه آب آشامیدنی هزینههای قابل توجهی روی دست سازمان آب میگذارد و هدررفت آن بهصورت مستقیم به هزینههای شهری و نسلهای آینده اضافه میشود. برای نمونه وقتی شهروندی سیفون سرویس بهداشتی را میکشد حداقل ۱۰ لیتر آب آشامیدنی راهی فاضلاب شهری میکند که محاسبه این میزان هدررفت آب، اعداد بزرگی جلوی چشم میآورد. گرچه دولتها در همه جای دنیا موظف به تهیه آب آشامیدنی برای شهروندانشان هستند اما شیوه ساختمانسازی و تصفیه آب شهری باعث اسراف فراوانی میشود که در دین و فرهنگ ایرانی بسیار نکوهیده است. برای منطقی کردن قیمت آب و عدم تحمیل هزینههای سنگین به جامعه (دولت و شهروندان)، باید زیرساختها را بازنگری و بازسازی کرد. مصرف آب در کشور ما نیاز به الگوسازی مدرن دارد. کشاورزی و صنعت از یکسو و مصرف شهری از سوی دیگر باعث هدررفت سالانه میلیونها متر مکعب آب شیرین میشود. همین حکایت در حوزه تهیه نان به شیوهای دیگر برقرار است. با وجودی که سالها از ساخت و ورود دستگاههای نانپزی میگذرد اما همچنان تهیه نانهای تخت که زحمت بسیاری دارد در برنامههای اقتصادی جا خوش کرده و با رقمی بسیار پایینتر از زحمتش به دست مصرفکننده میرسد.نانهای سنتی در ایران سابقه طولانی دارند و البته پخت این گونه نانها در عصر صنعتی بیشتر از اینکه صنعت نان باشد، هنر نانپزی سنتی بهحساب میآید و جا دارد این شیوهها و نانها مراحل ثبت میراث ملموس فرهنگی را طی کند و در حوزه مردمشناسی یک قابلیت تماشایی گردشگری بهحساب بیاید. زحمت و مشقت پخت نان سنتی در ایران با قیمت آن همخوانی ندارد. گرچه آرد با قیمت دولتی در اختیار نانوایان قرار میگیرد اما زحمت پخت آن و ایستادن پای تنور و تنفس حرارت بالا آسیبهای جدی به ریه شاطرها میرساند. دورریز چند هزارکیلویی نیز منابع زیادی را نابود میکند. در حالی که نانهای صنعتی علاوه بر تنوع طعم و مواد، قابلیت افزودن انواع بهبوددهندهها را دارد. این نانها توسط دستگاه و با کمترین دخالت انسان پخته شده و دورریز کمتری دارد. از آنجا که خاک ایران در بعضی مناطق فاقد ید یا آهن کافی است، شهروندان زیادی از کمکاری یا پرکاری تیروئید یا فقر آهن رنج میبرند. نانهای صنعتی، قابلیت افزودن مواد مورد نیاز شهروندان هر اقلیمی را دارد و میتواند موادغذایی کاملتری به شهروندان برساند که در نتیجه آن هزینههای سلامت شهروندان و دولت کاهش مییابد. چند روز پیش اتحادیه نانوایان سنتی نسبت به قیمت آن اعتراض داشتند و میگفتند دولت صرفا آرد را در اختیار ما قرار دادهاست و بقیه هزینهها و زحماتمان جبران نمیشود. تفکیک تولید و مصرف نان سنتی و صنعتی نیاز به زیرساختهای فرهنگی و برنامهریزی اقتصادی دارد که میتواند سالانه از هدررفت منابع زیادی جلوگیری کند.