۷/ ۱ درصد جمعیت کشور را عشایر تشکیل می‌دهند
عشایر، تکمیلکننده پازل اجتماعی کشور
به نظر می‌رسد یکی از طرح‌هایی که می‌تواند پوشش‌دهنده مشکلات عشایر باشد، طرح ارتقای سطح سواد و دانش و مهارت جامعه عشایری است تا تغییر و تحول در زندگی عشایری ایجاد کرده و بتواند کمکی به ارتقای شاخص‌های برخورداری باشد. سرانه هزینه و اعتباراتی که برای جامعه عشایری در نظر گرفته می‌شود، در مقایسه با جامعه شهری و روستایی به مراتب کمتر و سرانه تولیدات عشایر و منافعی که نسبت به میانگین شهروندان جامعه دارد، به مراتب بیشتر است.نماینده اهر و هریس در مجلس در زمینه مشکلات جامعه عشایری می‌گوید: جامعه عشایری به لحاظ سختی شرایط زندگی و کار مظلوم‌تر از روستاییان هستند؛ در حالی که بخش عمده گوشت و لبنیات کشور از سوی عشایر تولید می‌شود.بیت‌الله عبداللهی با بیان اینکه به‌طور قطع پیگیر مشکلات قشر عشایر هستم، افزود: در کشور کمترین هزینه برای جامعه عشایری است و از اینکه بتوانم گرهی از مشکلات جامعه عشایری زحمتکش و بی توقع باز کنم افتخار می‌کنم.
وی واردات گوشت را برای کشورمان عیب بزرگی دانست و اظهار کرد: عشایر غیر از تولید گوشت و لبنیات و کمک به حرکت چرخ‌های اقتصادی کشور زحمت دیگری برای نظام ندارند.وی گفت: متاسفانه برخی‌ها درک درستی از اهمیت عشایر ندارند و از سختی‌های زندگی عشایر بی‌خبر هستند.فرماندار اهر نیز جامعه عشایری را تلاشگران عرصه تولید و خودکفایی دانست و خدمت به این قشر را یک وظیفه اعلام کرد.زاهد محمودی افزود: اهر از مناطق مهم عشایری استان است که ضرورت دارد برای تقویت زیرساخت‌های عشایری تلاش مضاعف شود و فرمانداری اهر نیز تمام تلاش خود را به کار بسته تا برای تامین نیازهای عمومی آنان اقدامات موثری را با همراهی دستگاه‌های ذی‌ربط انجام دهد.
وی با اشاره به جاذبه‌های بکر مناطق عشایری، صنایع‌دستی و فرآورده‌های لبنی آنها را از جاذبه‌های ویژه عشایری برای جذب گردشگران و استفاده از امکانات و محصولات طبیعی آنها اعلام و اظهار امیدواری کرد: این ظرفیت برای جذب گردشگران مورد توجه قرار گیرد. رئیس اداره امور عشایر اهر نیز گفت: ۴۵ درصد عشایر آذربایجان شرقی را عشایر شهرستان اهر تشکیل می‌دهد.علیرضا حضوری افزود: امیدواریم با همکاری اداره‌های خدمات‌رسان در طول کوچ عشایر و همچنین مدت اقامت عشایر در ییلاقات تا حد توان در کنار عشایر این شهرستان و شهرستان‌های همجوار باشیم.وی با بیان اینکه بیش از ۸۱ هکتار از مراتع در دوره قشلاقی شهرستان اهر در اختیار عشایر قرار گرفته است، یادآوری کرد: در دوره ییلاقی میزان مراتعی که در اختیار قرار گرفته بیش از ۱۳۲ هکتار بوده که در مجموع ۲۱۳ هکتار از مراتع شهرستان اهر در اختیار عشایر است و در واقع بیشترین وابستگی عشایر از لحاظ درآمد به مراتع است.
رئیس اداره امور عشایر اهر با بیان اینکه جامعه عشایری مصداق بارز اقتصاد مقاومتی هستند، اظهار کرد: عشایر به منویات رهبر معظم انقلاب درخصوص شعار و تحقق سیاست‌های اقتصاد مقاومتی عینیت می‌بخشند و هر چادر عشایری که در کوه و دشت دیده می‌شود یک کارگاه فعال بوده که برای تمامی سنین پسر و دختر، زن و مرد اشتغال ایجاد می‌کند. حضوری ادامه داد: بخش عمده‌ای از پروتئین گوشتی و لبنیات و پشم این شهرستان را جامعه عشایری تولید و عرضه می‌کند، علاوه بر تولیدات دامی نقش بسزایی در صنایع‌دستی و مشاغل خانگی شهرستان از جمله تولید ورنی، قالی و قالیچه، فرش و سایر بافتنی‌های دستی ایفا می‌کنند. حضوری ادامه داد: اگر میزانی برای سرانه هر ایرانی را در نظر بگیریم جامعه عشایری از کمترین میزان سرانه بهره‌مند است در حالی که عشایر به دنبال مطالبه از نظر امکانات نیستند ولی از نظر تاثیرگذاری بسیار بیشتر از میانگین افراد جامعه هستند.
حضوری افزود: اداره امور عشایر اهر نیز به پشتیبانی اداره کل امور عشایر استان در سال‌های گذشته با احداث یک سد بتنی در قشلاق مغار و با تجهیز کانال‌های بتنی آببر آن تعداد ۲۷ خانوار در آن قشلاق و با احداث یک سد دیگر در چولقشلاقی و تجهیز پایاب آن با اجرای خط انتقال آب به طول ۳ هزار متر ۵۰ درصد عشایر از تعداد کل ۸۷۹ خانوار آن قشلاق را نیز با تشکیل شرکت‌های تعاونی عشایری کشاورزی اسکان اختیاری داده است. وی یادآوری کرد: امکان اسکان عشایر در شرایطی مقدور است که امکان ایجاد امکانات زیربنایی و شغل جایگزین با آموزش‌های لازم برای عشایر منطقه مقدور باشد.استاد دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران نیز می‌گوید: مطالعات نشان می‌دهد راه رستگاری و نجات این جامعه در یکجانشینی بوده است.
بهرام امیراحمدیان افزود: دولت پس از انقلاب گرچه در سازمان برنامه و بودجه سیستمی برای تبدیل کوچ‌نشینی به یکجانشینی طراحی کرد که در برنامه‌های دوم و سوم توسعه نیز دنبال و بودجه‌هایی بسیار برای آن صرف شد، اما کاری از پیش نبرد، زیرا دو جریان متضاد در کنار هم قرار می‌گرفتند. وی اظهار کرد: نگاه جامعه‌شناسانه و اقتصادی به شیوه بهره‌برداری عشایر از مراتع در گذشته سبب شد بسیاری از منابع طبیعی این سرزمین از میان برود، زیرا زمانی که عشایر سازمان اجتماعی خودشان را داشتند بهره‌برداری از مراتع به شکل بسیار سنتی انجام می‌شد و البته کاربردی بسیار خوب داشت.
استاد دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران یادآوری کرد: عشایر در آن شیوه، تا پیش از بهار و سبز شدن مراتع و گل‌دادن گیاهان مرتعی، از آنها بهره نمی‌گرفتند و بر اساس تقویم سنتی کوچ رفتار می‌کردند، اما چون اکنون جامعه بدون برنامه است آنچه در میان ایل پدید آمده مورد پذیرش نیست. امیراحمدیان افزود: این مساله موجب شده است هر کدام از ایلات و عشایر بکوشند هرچه زودتر به مراتع برسند و از آن بهره‌برداری کنند و این شیوه نابودی بسیاری از مراتع کشور را در پی دارد.اهر از شهرستان‌های عشایرخیز و عشایر پذیر استان است. جمعیت عشایر شهرستان در فصل ییلاق به دلیل حضور عشایر میهمان از شهرستان مشکین‌شهر، پارس‌آباد مغان، کلیبر و خداآفرین حدود دو برابر می‌شود.جمعیت دوره قشلاقی با ۱۳۸۵ خانوار و ۷۴۹۴نفر و جمعیت دوره ییلاقی با ۲۷۷۱ خانوار با ۱۴هزار و ۷۲۷ نفر است.
ارسال نظر