شماره روزنامه ۶۱۶۹
|

اصلاحات اقتصادی

    شنبه، ۱۰ آذر ۱۴۰۳
  • مچ‌اندازی با رانت‌خواران؛ آیا سیاستگذار قدرت کافی دارد؟

    دنیای اقتصاد: در میان کارشناسان، در رابطه با لزوم گام برداشتن به سوی اصلاحات ساختاری در کشور اجماع وجود دارد و سیاستگذاران نیز مدت‌ها است وعده‌هایی در رابطه با این موضوع می‌دهند. با این حال هربار که کشور به سوی اصلاحات حرکت کرده است دست‌های پنهانی در مقابل این اصلاحات ایستاده‌اند و از عملی شدن این وعده‌ها جلوگیری کرده‌اند. گروه‌های رانت‌جو که منافع خود را در اصلاحات اقتصادی از دست می‌دهند با استفاده از ابزارهای خاص در چهره کارشناس، سیاستگذار یا عامه مردم، خود را حامی اقشار فرودست جامعه نشان می‌دهند و به این…
    دوشنبه، ۰۵ آذر ۱۴۰۳
  • دولت در باشگاه فیتنس

    ترامپ سودای بازگشت به یک سنت تاریخی را دارد که بنیانگذار آن وودرو ویلسون بود.وودرو ویلسون، رئیس‌‌‌جمهور مشهور ایالات‌متحده، مقاله‌‌‌ای دارد با عنوان «مطالعه اجرا» که در قرن ۱۹، زمانی که هنوز استادی جوان و دانشگاهی بوده، نوشته شده و در آن از ضرورت تبدیل‌شدن دولت به یک نهاد تخصصی سخن گفته است. در بطن این نوشته که از نگارش آن حدود ۱۴۰سال می‌‌‌گذرد، نکته مهمی نهفته است و آن نکته این است که ساختار دولت‌‌‌ها به‌راحتی قابلیت فاسد شدن دارد؛ اگر به‌خوبی از حریم آن نگهبانی نشود. ویلسون زمانی از این…
    یکشنبه، ۰۴ آذر ۱۴۰۳
  • در خدمت و خیانت حمایت‌گرایی

    پرهام پهلوان: ثبات بخشیدن به اقتصاد کلان، یکی از مهم‌ترین موضوعات کشور است که حل آن به یک بحران اساسی تبدیل شده است. وقتی به دنبال تحقیق برای پیدا کردن ریشه خیلی از مشکلات باشید، احتمالا به بی‌ثباتی اقتصاد کلان برمی‌خورید. درخصوص کارآفرینی نیز سیاستگذار صرفا وظیفه دارد فضای مناسب را برای فعالیت کارآفرینان، استارت‌آپ‌ها و بخش خصوصی فراهم آورد.
    سه‌شنبه، ۲۹ آبان ۱۴۰۳
  • تجویز فیزیوتراپی برای اقتصاد

    دنیای اقتصاد: ادبیات جراحی اقتصادی، اشاره به اقدامات سریع و دردآور برای حصول به نتایج مطلوب در اقتصاد دارد اما این شکل از اقدامات از بدو اجرا در دهه‌۸۰ میلادی تاکنون موفقیت چندانی در کشورهای مختلف دنیا نداشته‌است. جراحی اقتصادی، بی‌توجه به پتانسیل‌های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی یک کشور فقط به دنبال از بین بردن ناترازی‏‏‏‏‌ها در یک عملیات مالی و با نگاه به متغیرهای اسمی است. در بیست‏‏‏‏‌ویکمین نشست هیات‌نمایندگان اتاق بازرگانی تهران، احمد میدری به نکوهش این سیاست پرداخت و تغییر نگاه را راهکار اصلی درمان…
  • مدل ترمیم سرمایه‌اجتماعی

    دنیای اقتصاد: دو جامعه شناس در نشست «هم‌اندیشی برای اقتصاد ایران» راهکارهای ترمیم سرمایه اجتماعی را تشریح کردند. مریم زارعیان در این نشست، بهبود سرمایه اجتماعی را از سه مجرای اقتصادی، سیاسی و اجتماعی لازم دانست. محسن گودرزی از دیگر سخنران این نشست شکاف عمیق بین دولت و ملت، کاهش سرمایه اجتماعی، افول اخلاق و گرایش‌های دینی و رشد احساس زوال اجتماعی را به‌عنوان چالش‌های بزرگ کشور مطرح کرد. او پیشنهاد کرد که بازسازی اعتماد از مجرای سیاسی شروع شود؛ زیرا نتایج آن در کوتاه‌مدت قابل مشاهده است.
    شنبه، ۲۶ آبان ۱۴۰۳
  • چهارسوی اصلاحات انرژی

    قطع برق و تبدیل زمان‌بندی آن به امری روتین، سرانجام وضعیت ناترازی را در هاله‌‌‌ای از ابهام فروبرده است. این وضعیت که در دل خود کاهش رشد اقتصادی، افزایش ریسک‌‌‌های صنعتی و گسترش نااطمینانی را به همراه می‌‌‌آورد، یکی از مسائلی است که تعجیل در حل و فصل چالش ناترازی انرژی در کشور را ضروری می‌‌‌سازد. البته در بسیاری از پیشنهادها، خواه ناخواه بحث به اصلاحات قبلی و شیوه‌‌‌های تنظیم بازار انرژی در ایران ختم می‌شود. در روزهایی که با سالگرد وقایع آبان ۹۸ و اصلاح نه‌چندان موفق قیمت بنزین مصادف است، موضوع…
    چهارشنبه، ۲۳ آبان ۱۴۰۳
  • فرمول ساده مهار تورم

    دنیای اقتصاد: نرخ تورم ماهانه آرژانتین در ماه اکتبر به سطح ۲.۷درصد رسید که کمترین میزان در سه‌سال اخیر محسوب می‌شود؛ درحالی‌که تورم ماهانه آرژانتین در زمان روی کار آمدن خاویر میلی، رئیس‌جمهور کنونی در حدود ۱۳درصد بود، اما اجرای سیاست‌های اصلاحات اقتصادی و کنترل هزینه‌ها باعث شد که نرخ تورم در این کشور روند نزولی داشته باشد. اقتصاددانان تاکید می‌کنند که دلیل اصلی بالا بودن تورم در اقتصادها کسری بودجه و تامین آن از منابع بانک مرکزی است. خاویر میلی تلاش کرده است که در ماه‌های اخیر هزینه‌های دولت را به‌شدت کاهش…
  • پوست‌اندازی سیاست پولی ویتنام

    دنیای‌اقتصاد: ویتنام در سال۲۰۲۳ با تولید ناخالص داخلی ۴۳۳.۳ میلیارد دلار به پنجمین اقتصاد بزرگ جنوب شرق آسیا تبدیل شد. براساس گزارش پژوهشکده پولی و بانکی پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهند که اقتصاد این کشور در سال‌های آینده به رشد خود ادامه خواهد داد و جایگاه خود را در سطح جهانی بهبود خواهد بخشید. این در حالی است که تا سال۱۹۸۶، تورم در کشور ویتنام به ۴۵۳.۳درصد رسید و حدود ۶۰درصد از جمعیت آن زیر خط فقر بودند. اصلاحات اقتصادی در سال۱۹۸۶ نقش مهمی در رشد اقتصادی این کشور ایفا کرده است.
    چهارشنبه، ۱۶ آبان ۱۴۰۳
  • اصلاحات اقتصادی در محاصره غرامت‌ها

    دنیای اقتصاد: آرژانتین با حجم عظیمی از احکام قضایی مواجه است که می‌تواند چالشی بزرگ در مسیر اصلاحات اقتصادی خاویر میلی، رئیس‌جمهور این کشور باشد. در حال حاضر، بسیاری از پرونده‌ها درباره سیاست‌های دولت‌های قبلی، از جمله مصادره‌ها و تغییرات بدهی‌ها، در دادگاه‌های ایالات متحده و اروپا در حال نهایی شدن هستند. حکم ۱۶میلیارد دلاری که به نفع سهامداران سابق YPF که یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های انرژی این کشور است توسط دادگاه نیویورک صادر شده، از بزرگ‌ترین موارد احکام مذکور است. علاوه بر این، پرونده‌های متعدد دیگری نیز…
  • انتظارات مردم از اقتصاددانان و مسوولیت اجتماعی آنان

    بهروز هادي‌زنوز /اقتصاددان و استاددانشگاه
    اقتصاددانان اغلب در پشت صحنه کار می‌کنند و سیاست‌هایی را شکل می‌دهند که بر زندگی میلیون‌ها نفر تاثیر می‌گذارد. با این حال، تنها در مواقع بحران، نفوذ و مسوولیت اجتماعی آنها مورد بررسی قرار می‌گیرد. در ایران امروز که با چالش‌های پیچیده اقتصادی، اجتماعی و حاکمیتی مواجه است، اقتصاددانان باید نقش خود را بازنگری کنند، از یافته‌ها و نگرش‌های دیگر علوم بهره ببرند و حدود ورود خود را به این معنا که جامعه تا چه میزان ظرفیت دریافت اصلاحات اساسی را خواهد داشت و نقطه اعتدال کجاست، درک کنند و به مجاری اصلی…
    شنبه، ۰۵ آبان ۱۴۰۳
  • توصیه‌های کلیدی برای سرمایه‌گذار ایرانی

    حسین سلاح‌ورزی / فعال اقتصادی
    در دنیای امروز، جایی‌که تغییرات اقتصادی و سیاسی با سرعت سرسام‌‌‌‌‌‌‌آوری رخ می‌دهد، سرمایه‌گذاری به یک فعالیت پیچیده و حساس تبدیل شده‌است. دیگر نمی‌توان با خرید و فروش یک دارایی یا سهم به تنهایی به موفقیت دست‌یافت. سرمایه‌گذاری در شرایط کنونی، بیشتر شبیه به بازی شطرنج است که هر حرکت اشتباه می‌تواند به شکست بزرگی منجر شود.
    جمعه، ۰۴ آبان ۱۴۰۳
  • ایران، پزشکیان و تصمیمات سخت

    محمدعلی دستمالی/ پژوهشگر حکمرانی
    اگر اتخاذ تصمیمات پیچیده کار سختی نبود، بستنی‌فروش‌ها رئیس‌جمهور، فلافل‌فروش‌ها وزیر اقتصاد و نداف‌‌‌ها دیپلمات یا ژنرال می‌‌‌شدند. این مقدمه‌‌‌ کوتاه، زمانی به ذهنم خطور کرد که متن سخنان پزشکیان در دفاع از لایحه بودجه‌‌‌ ۱۴۰۴ را مرور می‌‌‌کردم: «احتمال اختصاص ۱۳۰‌هزار میلیارد تومان به واردات بنزین در سال آینده.»
  • نهادها مقدم بر سیاست‏‏‌ها

    امیررضا انگجی/ پژوهشگر توسعه اقتصادی
    بررسی شواهدی از اصلاحات مقررات تجاری در روسیه حقایق جالبی را در مورد نقش و اثر نهادها در پیشبرد اهداف آزادسازی‌های اقتصادی و تجاری آشکار می‌سازد. با استناد به اجرای نامتوازن اصلاحات و آزادسازی مقررات تجاری در سراسر مناطق روسیه با نهادهای مختلف حاکمیتی اثرات نابرابر آزادسازی مشخص می‌شود. قوانین آزادسازی در مناطق محلی با نهادهای حاکمیتی بهتر و شفاف‌تر، جمعیت آگاه‌تر، تمرکز صنعت بالاتر و استقلال مالی قوی‌تر به‌طور موثرتر اجرا شد. در نتیجه، آزادسازی اثر مثبت قابل‌توجهی بر عملکرد شرکت‌های کوچک و…
    سه‌شنبه، ۰۱ آبان ۱۴۰۳
  • اصلاحات ارزی بودجه‏‏‏‌ای

    دنیای اقتصاد -مرضیه احقاقی: فعالان صنعتی و صادرکنندگان در طول سال‌های گذشته همواره خواستار اصلاح شرایط اقتصادی و تک‌نرخی‌شدن قیمت دلار با هدف ارتقای حضور در بازار جهانی بوده‌اند. بودجه‌ سال‌۱۴۰۴ موضوع اجرای اصلاحات تدریجی ارزی را مجددا مطرح کرده‌است. رئیس دولت چهاردهم در جریان تقدیم لایحه بودجه ‌به نمایندگان مجلس شورای‌اسلامی به موضوع اصلاح نظام ارزی کشور تاکید کرد. در کلیات مطرح‌شده بودجه ‌سال‌آتی، نرخ ارز ترجیحی برای تامین کالاهای اساسی، ثابت‌مانده اما به افزایش تدریجی نرخ تسعیر کالاهای اساسی متناسب با تورم تاکید…
    شنبه، ۲۸ مهر ۱۴۰۳
  • چین در سه دهه: از اصلاحات اقتصادی تا رهبری جهانی

    امیر گفتاری
    رشد اقتصادی و تغییرات ساختاری در ۳ دهه سرنوشت‌ساز، چین را از یک کشور فقیر به بزرگ‌ترین اقتصاد تجاری جهان تبدیل کرده است. به‌عنوان فردی فارغ‌التحصیل در رشته برنامه‌ریزی اقتصادی از دانشگاه اقتصاد پکن که از سال ۱۹۹۰ تا به امروز در جایگاه یک فعال اقتصادی و شاهد پیشرفت چشمگیر چین حضور داشته‌ام، بر خود لازم دانستم تحلیل‌های خود را با هموطنانم به اشتراک بگذارم تا رهنمودی برای شکوفایی اقتصاد کشورمان باشد.
  • رفع ناترازی‌ها از کدام مسیر؟

    دنیای اقتصاد: اقتصاد ایران در سال‌های اخیر با چالش‌های متعددی روبه‌رو بوده که از مهم‌ترین آنها می‌توان به ناترازی‌های ساختاری، کسری بودجه بالا، تورم پایدار، تحریم‌های بین‌المللی، و نوسانات بازار سرمایه اشاره کرد. عبدالناصر همتی، وزیر اقتصاد، در پستی در شبکه اجتماعی ایکس به‌صراحت به مشکلات عمده اقتصادی کشور اشاره کرد و به نقش این مشکلات در تنگنای مالی و محدودیت دولت در اقدامات اصلاحی پرداخت.
  • دستور مهم همتی درباره بازار سرمایه

    ايسنا: وزیر امور اقتصادی و دارایی گفت: باید بپذیریم، چاره اصلی در انجام اصلاحات جدی اقتصادی و تلاش برای کاهش تحریم‌ها است.
    جمعه، ۲۷ مهر ۱۴۰۳
  • نسخه اضطراری برای اقتصاد

    دنیای اقتصاد: سومین نشست از مجموعه نشست‌های «هم‌اندیشی برای اقتصاد ایران» به میزبانی گروه رسانه‌ای «دنیای‌اقتصاد» و با ارائه مسعود نیلی برگزار شد. این اقتصاددان با اشاره به چالش‌های اساسی اقتصاد، استراتژی لازم برای گام برداشتن به سوی اصلاحات اقتصادی را تشریح کرد. او در این نشست سه سوال کلیدی را در رابطه با راهکارهای اصلاحات اقتصادی مطرح کرد: اینکه در فرآیند اصلاح، کدام ناترازی اقتصادی باید در اولویت اصلاحات قرار داده شود؟ اصلاحات در چه مقیاسی انجام شود؟ و سوال آخر اینکه با توجه به باقی ماندن ناترازی مادر…
    جمعه، ۱۳ مهر ۱۴۰۳
  • رئیس‌جمهور و وعده‌های صادق اقتصادی

    دکتر موسی غنی‌نژاد
    برای پی‌بردن‌ به وضع اقتصادی کشور نیازی به تحلیل‌های پیچیده اقتصادی نیست. هر شهروند عادی با گوشت و پوست خود حس می‌کند که وضعیت معیشتی وی در سال‌های اخیر بهتر نشده و چشم‌اندازی هم برای بهبود آن با ادامه وضع موجود متصور نیست. مسوولان دولتی گرچه ممکن است آشکارا اذعان نکنند، اما به خوبی می‌دانند که مشکلات عدیده ناظر بر ناترازی‌های مالی مدت‌هاست که از آستانه بحران عبور کرده است.
    چهارشنبه، ۰۴ مهر ۱۴۰۳
  • عبور از بحران با ابزار نظری

    محمود عالی‏‌پور/رئیس گروه تحول اداری سازمان امور مالیاتی کشور
    دولت چهاردهم در شرایطی آغاز به کار کرده است که ارائه راهکارها یا بسته‌‌های سیاستی برای مدیریت اثرات بحران‌ها و ناترازی‌ها در عرصه‌‌های گوناگون، ضرورتی گریزناپذیر است. طی سال‌های گذشته، تحت‌تاثیر عوامل مختلف از جمله لزوم ارائه راهکارهای فوری برای مسائل ضروری جاری؛ بارها مشاهده شده است که سیاستگذاری از حالت فعال، منطقی و نظام‌‌مند، تبدیل به سیاستگذاری واکنشی و انفعالی شده و این امر منجر به هدررفت منابع کمیاب، تنش‌‌آفرینی، تشدید بحران و ناترازی، بروز پیامدهای ناخواسته و پیش‌بینی نشده و در نهایت…
    دوشنبه، ۰۲ مهر ۱۴۰۳
  • تصویر دوقطبی جامعه ایران

    دنیای اقتصاد: بسیاری از اقتصادانان با توصیه به آغاز هرچه سریع‏تر اصلاحات اقتصادی از جایی در «درون اقتصاد» بر این نکته پافشاری می‏کنند که می‏توان با تدارک چترهای حمایتی، این اصلاحات را با منطق معمول اقتصاد سیاسی، سازگار کرد. این توصیه‌ها اغلب یک حفره نظری جدی دارند: برای شکاف‏های‏‏ عمیق فرهنگی و اجتماعی، در قیاس با اقتصاد، وزن چندانی قائل نمی‏شوند. به‏لحاظ نظری، نقش ثانویه قائل شدن برای مسائل فرهنگی-اجتماعی با بینش متعارف اقتصاد سیاسی در شرایط نرمال سازگار است. با این حال، این بینش متعارف در جوامع قطبی‏شده…
  • صداهایی که باید شنیده شوند

    نوید رئیسی
    در ۳۱ ژانویه۱۹۹۰ رستوران زنجیره‌ای مک‌دونالد اولین شعبه خود را در مسکو افتتاح کرد. تصویر طاق طلایی در میدان پوشکین و مشتریان صف‌کشیده در برابر شعبه این رستوران آمریکایی، تصویری استثنایی از سرمایه اجتماعی ویران‌شده کمونیسم در پایان دهه۱۹۹۰ نبود. همان‌طور که ادوارد شواردنادزه در سال۱۹۸۴ به میخائیل گورباچف ​​گفته بود، به‌نظر می‌رسید که «همه چیز پوسیده است و باید تعویض ‌شود.» مساله، فقط اقتصاد نبود، اقتصاد تنها جنبه‌های مادی بحران‌ را به نمایش می‌گذاشت.
    دوشنبه، ۲۶ شهریور ۱۴۰۳
  • کدام اصلاحات اقتصادی؟

    صحبت از اصلاحات اقتصادی در ایران هر روز شدت می‌گیرد و بحث بر سر چند و چون‌ گذار و نحوه بده‌بستان دولت و جامعه در جریان اصلاحات، بخش اعظم مباحث را تشکیل می‌دهد. بخشی از موافقان اصلاحات با یادآوری ناترازی‌‌‌های گسترده اقتصادی، دور شدن دولت از رویکردهای پوپولیستی در سیاستگذاری را کلید موفقیت دولت برای گشودن قفل اقتصاد ایران می‌‌‌دانند.
  • اصلاحات سخت، اصلاحات آسان

    دکتر مهدی حیدری *
    تکرار همیشه ملال‌آور نیست. وقتی در مورد مهم‌ترین مسائل کشور صحبت می‌کنیم که سال‌هاست اصلاح آنها به تعویق افتاده، هرچه بیشتر تکرار کنیم و زوایای پیدا و پنهان مسائل را باز کنیم، امید به حل آنها بیشتر می‌شود.
  • طبابتی حکیمانه

    دکتر علی حیدری/کارشناس رفاه و تامین‌اجتماعی
    امروز بیش از هر زمان دیگری از مواجهه دولت با ناترازی‌ها سخن به میان می‌آید و متعاقب آن عده‌ای بر ضرورت انجام جراحی اقتصادی تاکید می‌کنند و عده‌ای دیگر آن را پوست خربزه‌ای زیر پای دولت جدید قلمداد می‌کنند. رئیس‌جمهور محترم، استاد و پزشک حاذقی است که با حکمت نهج‌البلاغه نیز آشناست و اخیرا در مشهد اعلام کرد که «ما مریض را بدون اخذ رضایت عمل نمی‌کنیم و اگر بخواهیم جراحی اقتصادی انجام دهیم، با رضایت مردم خواهد بود.» پرواضح است که کشور بیش از هر زمان دیگری نیازمند مداخلات توسعه‌ای و اصلاحات اقتصادی…
  • برق در انتظار جراحی اقتصادی

    دنیای اقتصاد-زینب طاری: وزارت نیروی دولت چهاردهم وارث انبوهی از مشکلات صنعت برق است که اگرچه اغلب اهداف وزیر برای اصلاح وضعیت به دولت‌‌‌های گذشته بسیار شبیه است، اما مساله مهم برنامه‌‌‌های مورد نظر برای دستیابی به این اهداف است و شاید مهم‌ترین برنامه‌ای که از سوی کارشناسان مورد تاکید قرار می‌گیرد، جذب سرمایه‌گذاری در حوزه تولید، انتقال و توزیع است که باید با ‌سازوکارهای متناسب با شرایط امروز کشور تدوین شود؛ چرا که تجربه نشان داده که طرح اعدادی غیر‌واقعی بیشتر از آنکه کارنامه بهتری رقم بزند، سرمایه‌گذار را به بیراهه می…
    شنبه، ۲۴ شهریور ۱۴۰۳
  • چهار سوی اصلاحات بزرگ در نظام بانکی

    پرهام پهلوان: یکی از چالش‌‌‌های اقتصادی مهم حل‌نشده کشور در سطح کلان، مساله نظام بانکی است که امروز، با شبکه‌‌‌ای از مشکلات در هم‌‌‌تنیده روبه‌‌‌روست. واحد‌‌‌های تولیدی و صنعتی که در سال‌ها گذشته‌‌‌ با تورم، افزایش نامرتب و دائمی هزینه‌‌‌های تولید و سرکوب قیمتی مواجه بوده‌‌‌اند، انتظار دارند شبکه بانکی سرمایه در گردش آنها را تامین کند. شبکه بانکی همیشه به‌عنوان راهکاری برای تامین مالی تولید و صنعت در کشور مورد تاکید بوده است، در حالی که تولیدکنندگان از وضعیت تسهیلات‌‌‌دهی رضایت ندارند و از شبکه بانکی انتظار…
  • چشم‏‏‌انداز بانکداری بین‌الملل ایران

    دکتر مصطفی گوهری‏‏‌فر /پژوهشگر تجارت بین‌الملل و مدرس دانشگاه
    هم‌زمان با روی کار آمدن دولت جدید، نظرات و دیدگاه‌‌‌های متعددی در خصوص ضرورت اصلاحات و اقدامات اقتصادی در ابعاد مختلف منتشر شده است.‌‌‌ این نوشتار به‌دنبال ارائه صورت‌‌‌بندی دقیقی از وضعیت فعلی بانکداری بین‌المللی ایران است تا بتواند مبنایی برای «تشخیص» و «تعریف» مسائل موجود و «تجویز» راهکارهای مناسب در چشم‌‌‌انداز آتی فراهم کند. اگرچه بانک‌های مرکزی در کشورهای مختلف طیف متنوعی از وظایف را برعهده دارند، اما در حوزه بانکداری بین‌المللی، نظام بانکی با محوریت بانک‌مرکزی همواره دو کارکرد اساسی دارد: