آرشیو اخبار : %D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE %D9%88 %D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF
-
دو روایت از فتح اصفهان
در مورد فتح شهر اصفهان در منابع تاریخی با دو روایت اصلی روبهرو هستیم که به طرز عجیبی هم در مورد تاریخ و هم در مورد اسامی فاتحان با هم اختلاف دارند و همینطور در مورد مساله ادامه فتوحات اعراب در ولایت جبال بعد از پیروزی در نهاوند؛ موردی که چنانکه خواهیم دید در ارتباط با مساله مورد بررسی در بخش اول اهمیتی بیمانند دارد. در اینجا منبع اصلی برای روایت اول که ظاهرا مبتنی بر «روایات اهل کوفه در این مورد» است، تاریخ طبری و برای روایت دوم کتاب فتوحالبلدان بلاذری است که نسبت به دیگر منابع همزمان خود با تفصیل بیشتری به این موضوع پرداختهاند و روایاتشان از دقت و اعتبار بیشتری برخوردار است چنانکه تقریبا همه منابع بعدی روایت خود را از یکی از ایندو گرفتهاند. از دیگر معاصران اینها، بعضی مانند دینوری در مورد موضوع… -
مهاجرت اعراب و تغییر تختگاه اصفهان
علیرضا شرافت/ زهره زرشناسبا فتح اصفهان، اعراب بهجای جای آن پای نهادند و عدهای از ایشان در نقاط مختلف آن رحل اقامت افکندند. فرودآمدن نخست اعراب در اصفهان از آن رو بود که حکومت خویش را برپا سازند و پیش زمینه فتوحات بعدی را فراهم کنند. حاکمان اصفهان که از این پس از سوی خلفای عرب گماشته میشدند، بیشتر کاربه دستان و فرودستانشان را از میان هموطنان خویش برمیگزیدند و به یاری آنان فرمان میراندند. بنابراین، گماشته شدن حاکمان عرب، مهاجرت خویشاوندانشان را در پی داشت؛ بهعنوان مثال، هنگامی که هذیل بن قیس عنبری در زمان خلافت مروان اموی به حکومت اصفهان منصوب شد، عنبریان نیز به اصفهان کوچیدند. اینگونه بود که شمار مهاجران عرب به تدریج افزایش مییافت. -
تسخیر اصفهان
31 اکتبر سال 641 میلادی سپاه اعراب پس از چند سال محاصره شهر اصفهان را فتح کرد. حاکم اصفهان در آن زمان کسی به نام فادوسفان بود. ابناعثم، مورخ، میگوید «فادوسفان... چون خبر آمدن لشکر اسلام را واقف شد با 30هزار از شهر بیرون آمده، بگریخت و روی به فارس آورد.» ابن بدیل، فرمانده سپاه اعراب او و لشکریانش را تعقیب میکند اما به او نمیرسد. ابوموسی، فرمانده یکی دیگر از سپاهیان عرب پیشنهاد صلح مردم اصفهان را به شرط پرداخت صدهزار درم نقد و جزیه میپذیرد و به این ترتیب «ابوموسی بیآنکه جنگ کند و خون کسی بریزد به آسانی اصفهان بگرفت و داخل شهر شد.» اصفهان در آن زمان دارای دو محله معروف بود؛ یکی یهودیه و دیگری «جی» بزرگترین پادگان نظامی ایران در دوران ساسانیان در اصفهان قرار داشت، زیرا که از لحاظ موقعیت جغرافیایی، اصفهان… -
اعلام بیطرفی در جنگ جهانی اول
9 آبان 1293 دولت وقت ایران در قبال جنگ قدرتهای اروپایی کتبا «بیطرفی» خود را اعلام کرد. در اعلامیه بیطرفی ایران که از سوی احمدشاه قاجار و نیز رئیسالوزراء وقت، مستوفیالممالک امضا و ابلاغ شده بود چنین آمده بود: از آنجا که ایران با همه ممالک متخاصمه دوستی دارد؛ در قبال منازعات آنها بیطرف خواهد ماند. -
دولتی شدن دانشگاهها
از نهم آبان 1354 مدارس تعلیمات عالی (دانشگاهها) دولتی شدند و دانشجویان به شرط سپردن تعهد خدمت به کشور، نه تنها از پرداخت شهریه معاف شدند بلکه امکان گرفتن کمک مالی بلاعوض دولتی را هم بهدست آوردند. پروانه مدارس عالی غیردولتی که تعداد آنها 29 واحد بود هفتم آبان (دو روز پیش از آن) لغو شده بود. -
زاها حدید، معمار برج فرشته
زاها حدید، معمار برجسته و نخستین زن برنده جایزه پریتزکر 31 اکتبر سال ۱۹۵۰ در بغداد در خانوادهای روشنفکر و مسلمان متولد شد. او تحصیلات دوران ابتدایی را در یکی از دیرهای کاتولیک فرانسویزبان بغداد سپری کرد. پس از آن، به سبب فضای فرهنگی خانواده، با حمایت والدینش و روابط گستردهشان به آرزوی ایام کودکیاش تحقق بخشید و بعد از گذراندن دوره ریاضیات در دانشگاه آمریکایی بیروت (۱۹71ـ۱۹68) به مدرسه معماری AA لندن رفت و به این ترتیب وارد دنیای زیبای معماری شد. -
رسم تقسیم غنایم بین پادشاه و سپاه
تفصیل تاریخنامه طبری در این باب، حاکی از آن است که در ادوار باستان، غنایم ارزشمندی چون تاج و تخت که متعلق به شاه شکستخورده بود، از آن صاحب حکومت پیروز میشده است؛ سپس، بقیه اموال را بین سپاهیان تقسیم میکردهاند. بلعمی در این رابطه میآورد: «بهرام به لشکرگاه ترکان اندر آمد و آن مال و غنیمت ایشان فرمود تا همه را برگرفتند و تخت زرین و تاج وی برگرفت و مقدار آن مال خدای تعالی دانست... پس بهرام یک ماه به بلخ ببود و آن غنیمتهای ترکان که یافته بود، گرد کرد آن چیز که به ملک هرمز خواست فرستادن بفرستاد و آنچه بر سپاه خویش قسمت بایست کردن، جد ا بنهاد تا ببخشد برایشان.» -
معماری ایستگاههای راهآهن
در آغاز ترمینالهای قطار شهرهای بزرگ در حوالی مراکز تجاری شهرها ساخته میشدند، اما ورودیهای ایستگاه معمولا مستقیم به مراکز پرجمعیت شهر بازنمیشد، چون دود و آلودگی حاصل از سوخت لکوموتیوهایی که با زغالسنگ کار میکردند و اثرات مخرب آنها بر سلامت عمومی مانع از ترکیب چنین فضاهایی با محیطهای شهری پرجمعیت میشد. از طرفی، محل و موقعیت ساخت ایستگاههای قطار تاثیرات دیگری نیز در بافت شهری داشت و آن پاک کردن سیمای شهر از محلات کثیف و زاغهنشین بود، چون ایستگاههای قطار به زمین زیادی برای ساختوساز احتیاج داشتند و مسوولان شهر، با رضایت زمینهای این محلات را در اختیار راهآهن قرار میدادند. -
گفتهها
شهر اصفهان در مرکز فلات ایران، اقلیم مناسب و شرایط اقتصادی و راهبردی قابل اعتنایی دارد. این شرایط ضمن تاثیرگذاری بر ساختار حیات جمعی ساکنان شهر، در سیر تحول تاریخی آن نیز موثر بوده است.