آرشیو اخبار : تاریخ اقتصاد
-
اصناف شرقی در قرن هفتم
گروه تاریخ اقتصاد- روسای اصناف به نمایندگی از طرف حکومت شهری دارای وظایف اداری و مالی بودند و سمت مباشر مالی حاکم شهر را داشتند، حال آنکه روسای گیلدها دارای چنین وظایفی نبودند. روسای گیلدها را اعضای انجمن انتخاب میکردند در حالیکه روسای اصناف با توافق اعضا پیشنهاد میشد و حاکم شهر وی را رسما منصوب میکرد. به این ترتیب، روسا یا کدخدایان اصناف در برابر حاکم شهر مسوول وصول مالیات و اداره امور صنف خود بودند. اصناف شرقی هم از نظر ریختشناسی شهرها و قرار داشتن بازارها در جوار مسجد جامع و مساجد دیگر و هم به سبب اوضاع و احوال اجتماعی دارای ارتباط نزدیکی با جامعه روحانیت بودند، در حالیکه گیلدها چنین خصیصهای نداشتند. -
واردات پارچه با نصف قیمت اصلی
غلامعلی رجائی- در سال 1758 دربار لویی پانزدهم، دکتر پیرو را به عنوان نماینده کنسولی نیمهتعطیل فرانسه به بغداد فرستاد. وی از همان آغاز نشان داد که به مساله گسترش منافع تجاری فرانسه از راه بصره علاقهمند است و طرحی را هم در این زمینه تهیه کرد. در این زمان پردیو از سوی فرانسه در بصره اقامت داشت و میان این دو اختلاف ایجاد شد. با رفتن پردیو به هند، دکتر پیرو امور بازرگانی کمپانی را در بصره برعهده گرفت. در این زمان که کریمخان از انگلیسیها رنجیده خاطر بود و هنری مور، نماینده کمپانی در بصره را مقصر میدانست و او نیز در روزنامهنگاریهایش از بصره به بمبئی و لندن، کریمخان را فردی فاسد، جاهطلب، غارتگر و ضدمنافع بریتانیا معرفی میکرد؛ دکتر پیرو با هوشمندی خاصی و با آگاهی از نیاز سپاه زند و بازار ایران به پارچه پشمی… -
تاکید مصدق بر مالکیت منابع عمومی
لوی هندرسون، سفیر وقت آمریکا در ایران 25 دی ماه 1331 (15 ژانویه 1953) پیشنهاد تازه مورد موافقت انگلستان برای حل مساله نفت ایران را به دکتر مصدق رئیس دولت تسلیم کرد و این دو در این زمینه هفت ساعت باهم گفت و گو کردند. این مذاکرات در خانه دکتر مصدق در خیابان کاخ (خیابان فلسطین امروز) انجام شد، زیرا که رهبر وقت ایران هنوز از بستر بیماری برنخاسته بود. در این مذاکرات دکتر مصدق پیشنهاد تازه را مغایر حاکمیت ملی و اصل کنترل ثروت عمومی هر کشور مستقل خواند و نظر خود را اعلام کرد. سی و پنج روز بعد (یکم اسفندماه) هندرسون پیشنهاد تازه انگلستان را که مورد تایید آمریکا هم قرار گرفته بود به دکتر مصدق تسلیم کرد که ضمن آن ملی شدن صنعت نفت ایران و مالکیت دولت ایران بر آن به رسمیت شناخته شده بود، اما قیمت گذاری و فروش در دست… -
مشارکت نیروی هوایی ایران در تامین یکپارچگی کنگو
26 دیماه 1341 (16 ژانویه 1963 و درست دو سال پس از قتل پاتریس لومومبا قهرمان استقلال طلبی آفریقائیان به درخواست دبیرکل وقت سازمان ملل، ارتش ایران یک اسکادران از شکاری ــ بمبافکنهای خود مرکب از شش جت را برای پایان دادن به تجزیه طلبی موسی چومبه و تامین یکپارچگی کنگو به این کشور فرستاد. پس از دو قرن، این نخستین بار بود که نیروهای مسلح ایران در خارج از مرزهای کشور وارد عملیات نظامی میشدند. به تصمیم سازمان ملل، فرودگاه «کل وزی» در ایالت جدا شده کاتانگا بمباران و غیرقابل استفاده شد و محل استقرار نیروهای چومبه و مرسنرهای اروپایی به فرماندهی «مایک دیوانه ـ سرهنگ سابق» در الیزابت ویل و جادوت ویل بمباران و راه برای ورود واحدهای زمینی سازمان ملل هموار شد، چومبه به خارج فرار کرد و تجزیه کنگو که به خاطر معادن الماس آن… -
خلقیات حاکم تهران
گروه تاریخ اقتصاد- علاءالدوله، حاکم تهران در سال 1283 - در ماموریتهایی که داشت، به سستی و ضعف معتقد نبود و نه تنها اهل مماشات و سهل انگاری نبود و چشمپوشی از هیچ امر جزئی نمیکرد، بلکه برعکس در برابر کمترین لغزش و انحرافی، بیملاحظه و سختگیر و بیگذشت بود. عدم ملاحظه و سختگیری علاءالدوله در امور دولتی، او را متهم به صفات و خلقیاتی کرده بود که مطلقا در وجودش یافت نمیشد؛ پس از اینکه علاءالدوله به حکومت تهران منصوب شد، با اقتدار مشغول کار شد و ابدا به این واقعیت توجه نداشت که حاکم تهران در حقیقت، مدیر و رئیس انتظامات پادشاه و صدراعظم است و باید تمنیات اعیان و وزرا و شاهزادگان را برآورده کند، سهل است، بلکه او امور حکومتی را فارغ از مداخله و اجرای توقعات مقامات مذکور، اداره مینمود و همین بیملاحظگیها، اسباب… -
برگی از تاریخ - ۲۸ دی ۹۲
مجامع و جلسات و میهمانیها دایر میشد و افراد مذکور، [عدهای از رجال و صاحبان القاب و شاهزادگان بیکار و. . . ] گروه گروه در آن جلسات حضور مییافتند. بنده در یکی از این جلسات که عده نسبتا زیادی از سرجنبانان طبقات مختلف از علما و اعیان و وعاظ و بازاریان حضور داشتند، گفتم: به فرض که دولت، امروز بر حسب میل اهالی، عدلیه را که توقع دارید، تشکیل داده و ده روز دیگر از قوای عدلیه و اجرای احکام آن جلوگیری نمود، به طوری که عدلیه مطلوب آقایان، صورت تحقق و اجرا پیدا نکرد، چه کسی و با کدام قدرت مطمئن میتواند، از عدلیه حمایت کند؟ عدلیه بدون داشتن مرجعی که حمایت از او بکند، غیرممکن است و قدرتی که میتواند از عدلیه حمایت نماید و مانع ملاحظات عمرو و زید در صدور یا اجرای احکام کیفی بشود، مجلس شورای ملی است و لاغیر، مجلسی که… -
تشکیل قشون جدید نظامی مستلزم تدوین نظامنامه
گروه تاریخ اقتصاد- خلاصهای از مذاکرات نمایندگان مجلس شورای ملی در روز شنبه، 21 آذرماه 1286 شمسی را میخوانید: رئیس: قرار شد فردا سه ساعت به غروب مانده حاضر شده از بابت قشون مذاکره شود و وزیر جنگ هم خواهند آمد. مخبرالملک: اگر قرار است که فردا درباب ترتیبات قشون جدید مذاکره شود، باید کلیاتى نوشته شده روى کاغذ بیاید. صحیح است که نباید تمام نظامنامههاى ممالک متمدنه در مجلس خوانده شود، ولى باز باید کلیات آن روى کاغذ بیاید فقط قبول کردن نظام آلمان که خوب است، نمیشود. اگر این کلیات نوشته نشده مشکل است، فردا در این خصوص مذاکره بشود ثانیا ما شروع میخواهیم بکنیم به کارى که خیلى بزرگ است و حال آنکه ما باید خیلى کارهاى مهم را از پیش برده و اصلاح کرده آن وقت شروع به این مساله کنیم. -
زمانسنج - ۲۸ دی ۹۲
گروه تاریخ اقتصاد- در سال 1771 ریچارد آرک رایت ( 1792 - 1732 ) ، نخستین کارخانه نخ ریسی را که با قدرت آب کار می کرد در منطقه کرامفورد و دربی شایر در انگلستان راه اندازی کرد. در این کارخانه بیش از 200 نفر کار میکردند. از آرک رایت بهعنوان یکی از مهمترین چهرههای انقلاب صنعتی و پیشگام صنعت مدرن نساجی در اروپا یاد میشود. بنای اصلی کارخانه کرامفورد اکنون بهعنوان میراث فرهنگی نگهداری میشود.
.