جراحی بحران آب

گروه صنعت و معدن: با بحرانی شدن وضعیت تامین آب به خصوص در پایتخت، برنامه کاری امروز (شنبه) معاون اول رئیس‌جمهور و اعضای شورای عالی آب، به بازدید از تاسیسات تامین و تصفیه آب تهران و طرح‌های در دست اجرای تامین آب پایتخت اختصاص یافته است. بازدید از سدهای لار، لتیان و ماملو (به‌عنوان سه سد از پنج سد تامین‌کننده آب پایتخت) که با افت ذخایر آبی از ابتدای سال آبی جاری (۹۳-۹۲) روبه‌رو شده‌اند در حالی از جمله برنامه‌های امروز است که به گفته وزیر نیرو مشترکان آب در از بین بردن منابع آب در همه بخش‌ها با یکدیگر مسابقه گذاشته‌اند. حمید چیت‌چیان در نشست شورای آب استان کرمان با بیان اینکه حیات کشور بستگی به یک جراحی در مساله آب دارد، جزئیات بیشتری از مصوبات شورای عالی آب را برای عبور از وضعیت بحران فعلی آب تشریح کرد. وی از ایجاد بازار آب در ۶۰۹ دشت کشور خبر داد و گفت: باید آب قیمت اقتصادی پیدا کند و بی‌رویه مصرف نشود. وی در نشست شورای آب استان کرمان همچنین از لزوم کاهش ۲۵ درصدی استفاده از منابع آب زیرزمینی نیز خبر داد. چیت‌چیان تصریح کرد: سالانه هفت تا هشت میلیارد مترمکعب آب بیشتر از ظرفیت دینامیک منابع آب زیرزمینی برداشت می‌شود و این کاهش مصرف ضروری است؛ اگرچه برخی از این منابع به‌دلیل فشرده‌ شدن لایه‌های زمینی دیگر قابل احیا نیستند.

وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اهمیت حضور بخش خصوصی در بخش آب گفت: منابع دولتی برای اجرای طرح‌ها محدود است، اما مجلس در تبصره ۱۱ قانون بودجه، تدبیری به خرج داده تا بر اساس آن، امکان حضور بهتر بخش خصوصی فراهم شود.

این اقدامات در حالی برای عبور از وضعیت بحران آب در دستور کار قرار گرفته که پیش از این مسوولان وزارت نیرو از جریمه نقدی مشترکان پرمصرف، قطعی ۷ ساعته آب برای این گروه از مشترکان، انتقال فوری آب از سد ماملو و حفر ۷۰ حلقه چاه نیز خبر داده بودند.

جزئیات تعرفه آب بخش خانگی

در حال حاضر تعرفه آب برای مشترکان خانگی در ۱۰ طبقه مصرفی تقسیم‌بندی شده که در صورت عدم رعایت مشترکان به خصوص در استان تهران، قرار است به زودی جدول جدیدی از نرخ آب در پایتخت نیز اعلام شود. در حال حاضر متوسط قیمت هر مترمکعب آب برای مشترکان خانگی ۲۵۰۰ ریال است. طبق طبقات تعرفه‌ای قیمت آب برای مصرف تا ۵ مترمکعب ۱۲۹۰ ریال، بین ۵ تا ۱۰ مترمکعب ۱۹۳۰ ریال، بین ۱۰ تا ۱۵ مترمکعب ۲۵۷۰ ریال، بین ۱۵ تا ۲۰ مترمکعب ۳۲۲۰ ریال، بین ۲۰ تا ۲۵ مترمکعب ۴۵۰۰ ریال، بین ۲۵ تا ۳۰ مترمکعب ۷۰۸۰ ریال، بین ۳۰ تا ۳۵ مترمکعب ۹۶۵۰ ریال، بین ۳۵ تا ۴۰ مترمکعب ۱۲۸۷۰ ریال، بین ۴۰ تا ۵۰ مترمکعب ۲۵۷۴۰ ریال و بالاتر از ۵۰ مترمکعب مصرف ۵۱۴۸۰ ریال محاسبه می‌شود.

هشدار جدی در بخش آب

در این میان، وزیر نیرو با بیان اینکه در سال‌های اخیر متوسط میزان بارش در کشور از ۲۵۰ میلی‌متر به ۲۴۲ میلی‌متر کاهش یافته که این یک هشدار جدی در بخش آب است، اعلام کرد: پیش از این ما در کشور ۱۳۰ میلیارد مترمکعب منابع آب تجدیدشونده داشتیم که این رقم هم‌اکنون به ۱۲۰ میلیارد مترمکعب کاهش یافته است، اما در مقابل جمعیت و مصارف ما افزایش داشته و بخش کشاورزی و صنعت نیز در حال توسعه است. چیت‌چیان با بیان اینکه به‌ازای هر فرد ایرانی در سال ۱۵۵۰ مترمکعب آب تجدیدشونده وجود دارد، گفت: این سرانه در جهان به‌طور متوسط ۶۴۰۰ مترمکعب است و اگر در منطقه‌ای سرانه آب تجدیدشونده کمتر از ۱۷۰۰ مترمکعب باشد، آن منطقه با بحران آب مواجه است. وزیر نیرو تصریح کرد: ما از بیان مشکل کم‌آبی اکراه نداریم، چراکه برای حل مشکل یاری و همراهی همه اقشار جامعه نیاز است. وی در ادامه گفت: اگر یک منطقه از مجموع منابع تجدیدشونده خود ۲۰ تا ۳۰ درصد برداشت کند، در آن منطقه ناپایداری منابع آب وجود دارد و ما اکنون از مجموع ۱۲۰ میلیارد مترمکعب منابع آبی، از ۹۶ میلیارد مترمکعب استفاده می‌کنیم که معادل ۸۰ درصد منابع آب تجدیدشونده است.

تجدیدنظر در مصرف آب

وی با انتقاد از پایین بودن تعرفه و قیمت غیراقتصادی آب، گفت: ما در از بین بردن منابع آب در همه بخش‌ها با یکدیگر مسابقه گذاشته‌ایم و روز به روز در بدتر شدن وضعیت گام برمی‌داریم؛ بنابراین باید تجدیدنظر جدی در نحوه مصرف منابع آب داشته باشیم.

وی درباره بحران آب استان تهران نیز گفت: در سدهایی که در سمت شرق تهران قرار دارند، وضعیت بحرانی است و از طرفی بارش در تهران ۳۵ درصد کاهش یافته است. گفته می‌شود مخزن ۹۶۰ میلیون مترمکعبی سد لار که در سال ۷۱ به میزان ۴۳۰ میلیون مترمکعب آب داشته در حال حاضر به ۳۰ میلیون مترمکعب رسیده که این میزان در سال گذشته ۶۶ میلیون مترمکعب بوده است. از ۳۰ میلیون مترمکعب آبی که در مخزن سد لار در شرق تهران وجود دارد تنها ۱۸ میلیون مترمکعب قابل استفاده خواهد بود. از سوی دیگر، با توجه به اظهارات مقامات وزارت نیرو درباره ادامه روند خشکسالی تهران در پاییز امسال و برقرار بودن وضعیت نامناسب آبرسانی به این کلان‌شهر، حالا تکمیل پروژه آبرسانی از سد ماملو به تهران جدی‌تر شده و در این‌باره حتی دولت اقدام به اختصاص ۱۰۰ میلیاردتومان برای تکمیل فوری این پروژه کرده است. سد ماملو در ۳۰ کیلومتری جنوب شرقی تهران روی رودخانه جاجرود و رودخانه فصلی دماوند ساخته شده و طرح اولیه آن از سال ۷۶ دنبال می‌شود. این سد توان ذخیره ۲۵۰ میلیون مترمکعب آب را دارد که انتقال آن به تهران می‌تواند دست‌کم خطر قطعی آب در سامانه شرق و جنوب تهران را حل کند. وزیر نیرو همچنین ادامه داد: بیشتر همت مدیران بخش آب در سال‌های گذشته در بخش آب سطحی صرف شده و آب‌های زیرزمینی مورد غفلت قرار گرفته است؛ درحالی که منابع زیرزمینی ۵۴ درصد آب کشور را تامین می‌کنند که باید دست‌کم نیمی از اقدام‌ها و اعتبارها به این بخش اختصاص یابد. وی همچنین خطاب به کشاورزان گفت: کشاورزان در تمامی استان‌ها باید استفاده صحیح از منابع را جدی بگیرند؛ البته کاهش مصرف آب به معنای کاهش تولید در کشاورزی نیست، چراکه با بالا بردن بازده آب می‌توان محصول بیشتری برداشت کرد.

جراحی بحران آب