گروه خبر- آمارهای ۴ ماه اخیر حاکی از آن است که نمایندگان مجلس حدود ۱۸۰ سوال از وزیر را در دستور کار خود قرار داده‌اند که تنها دو سوال به صحن علنی رسیده و باقی سوال‌ها نیز یا در کمیسیون در حال رسیدگی است یا به صحن رفته یا اینکه پرونده سوال بسته شده است. این در حالی است که محاسبات نشان می‌دهد هر سوال نمایندگان مجلس از وزرا، بالغ بر یک میلیارد و ۵۰ میلیون تومان هزینه دارد. طرح سوال نمایندگان از هر یک از وزرا زمانی از فعالیت مجلس را در صحن و کمیسیون‌های تخصصی به خود اختصاص می‌دهد و بسیاری از منتقدان بر این باورند که نمایندگان می‌توانند به جای پرداختن به سوالات مکرر از وزرا زمان مجلس را صرف رسیدگی به طرح‌ها و لوایحی کنند که ماه‌ها است در مجلس قرار دارد. در همین رابطه، عبدالرضا مصری سخنگوی هیات رئیسه مجلس در گفت و گو با خبرآنلاین می‌گوید: «بر اساس آیین‌نامه سوال نماینده به هیات رئیسه ارجاع می‌شود و هیات رئیسه نیز سوال را در دستور کار قرار داده و از وزیر برای پاسخگویی دعوت می‌کند.»

او می‌افزاید: «پس از طرح این روند که هزینه زمانی آنچنانی هم در بر ندارد وزیر به کمیسیون رفته و در کمیسیون حداکثر ۳۰ دقیقه زمان برای توضیح دادن دارد و در صورتی که نماینده سوال‌کننده قانع نشود سوال ملی شناخته شده و در صحن مجلس مطرح می‌شود.»

ایده جدید مجلس برای کاهش طرح سوالات از وزرا

سخنگوی هیات رئیسه مجلس همچنین درباره ایده جدید مجلس برای کاهش طرح سوالات از وزرا نیز گفت: «اخیرا هیات رئیسه تصمیمی گرفته و پیش از مطرح شدن سوال در کمیسیون از وزیر و نماینده سوال‌کننده دعوت می‌کند و جلسه دوستانه‌ای برگزار می‌کنند و خیلی از سوالات در آن جلسه حل و فصل می‌شود.»

بر اساس ماده ۲۰۹ آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی هر نماینده می‌تواند راجع به مسائل داخلی و خارجی کشور از وزیر مسوول درباره وظایف او سوال کند. سوال باید کتبی و صریح بوده و در فرم مخصوص که هیات رئیسه تهیه می‌کند از سوی نماینده تنظیم و به هیات رئیسه تسلیم شود و هیات رئیسه موظف است سوال را فوری به کمیسیون تخصصی ذی‌ربط ارسال کند. همچنین کمیسیون نیز موظف است حداکثر ظرف پانزده ‌روز پس از وصول سوال، جلسه‌ای با حضور وزیر و سوال‌کننده تشکیل دهد و با استماع نظرات سوال‌کننده و وزیر و بررسی‌های لازم، به موضوع رسیدگی کند.

برای بررسی سوال از وزیران چقدر زمان لازم است؟

مصری درباره زمان لازم برای بررسی سوال از وزیران می‌گوید: «وزرا در کمیسیون حداکثر برای هر سوال ۳۰ دقیقه زمان در اختیار دارند و در صورتی که نماینده از اظهارات وزیر قانع نشود سوال در صحن علنی بر اساس دستور کار مطرح می‌شود.»

او همچنین درباره زمان لازم برای پاسخگویی وزیر در صحن نیز می‌گوید: «در جلسه علنی ابتدا گزارش کمیسیون متضمن طرح سوال و بررسی‌های انجام شده از سخنگوی کمیسیون به مدت حداکثر پنج‌ دقیقه مطرح می‌شود سپس وزیر و نماینده سوال‌کننده به ترتیب و هرکدام حداکثر به مدت پانزده‌ دقیقه توضیحات خود را ارائه می‌دهند. همچنین زمان رای‌گیری نیز حدود ۵ دقیقه به طول می‌انجامد.»

هر دقیقه مجلس ۱۵ میلیون تومان

بر همین اساس طرح سوال از وزرا در کمیسیون و صحن علنی مجلس حدود ۷۰ دقیقه زمان لازم دارد. اما در پاسخ به اینکه این زمان چقدر هزینه مالی در بردارد، مصطفی کواکبیان در مجلس هشتم پاسخ داده بود که «هر دقیقه مجلس ۱۵ میلیون تومان هزینه در بر دارد. بر اساس آن محاسبه می‌توان گفت که طرح سوال از هر وزیر در صحن علنی مجلس یک میلیارد و ۵۰ میلیون تومان هزینه دارد.»

هزینه طرح سوال از وزرا

زمان ۳۰ دقیقه‌ای وزیر برای پاسخ به سوال در کمیسیون ۴۵۰ میلیون تومان، زمان ۵ دقیقه‌ای سخنگوی کمیسیون برای توضیح سوال در صحن ۷۵ میلیون تومان، زمان ۱۵ دقیقه‌ای وزیر برای پاسخ به سوال در صحن ۲۲۵ میلیون تومان، زمان ۱۵ دقیقه‌ای نماینده سوال‌کننده در صحن ۲۲۵ میلیون تومان، زمان ۵ دقیقه‌ای برای رای‌گیری ۷۵ میلیون تومان محاسبه شده است. این در شرایطی است که سوال‌های متعدد از وزرا، رئیس‌جمهور را هم به واکنش واداشت و چند روز پیش عنوان کرد: «سوال حق نمایندگان است، اما چنین حجمی از سوال از وزرا با حجم کاری بالای آنها تناسب ندارد و بعضا برخی از تقاضاها و درخواست‌ها نیز منطبق با قانون نیست.»

برخی نماینده‌ها گروکشی می‌کنند

در همین زمینه احمد توکلی، نماینده تهران در مجلس در مورد افزایش حجم سوال نمایندگان از وزرا می‌گوید: «کثرت سوالات سه دلیل دارد که یکی از آنها افزایش نابهنجاری در دستگاه اجرایی است که در نتیجه سوالات را هم افزایش می‌دهد و علت دیگر استفاده نکردن نمایندگان از روش‌های دیگر برای طرح سوال خود است که می‌توانند سوال خود را به مرکز پژوهش‌های مجلس ارجاع دهند. علت دیگر هم این است که متاسفانه برخی نمایندگان گروکشی می‌کنند. البته این یک عیب دو طرفه است؛ چرا که اگر وزرا اهل باج دادن نباشند باج خواهی هم صورت نمی‌گیرد.»