واکاوی یک طرح نیمه تمام
پروژه ناکام یکسان‌سازی کدهای مخابراتی
بازار دیجیتال- گمان می‌رفت آغازسال ۸۷ سال خوبی برای طرح‌های نیمه‌تمام حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات باشد، چراکه اکثر مسوولان و مدیران این حوزه پیش از آغاز این سال وعده این را داده بودند که با آغاز سال ۸۷ بسیاری از طرح‌های نیمه تمام اجرا خواهند شد. اما با شروع سال جدید هم مشخص شد که این گفته‌ها وعده‌ای بیش نبوده‌اند. چرا که در اولین اقدام شرکت مخابرات ایران اعلام کرد که طرح یکسان سازی کدهای مخابراتی تلفن ثابت که قراربود سال گذشته به اجرا گذشته شود، امسال نیز پیاده‌سازی نخواهد شد. طرحی که براساس آن کدهای شهری و بین شهری در استان‌ها حذف و تمام استان‌ها دارای یک کد خاص می‌شدند.
طرح یکسان‌سازی و افزایش تعرفه
یکسان‌سازی کدهای مخابراتی درزمان تصویب بودجه ۸۶ در مجلس هفتم مطرح شد. در آن زمان، نمایندگان مجلس بدون انجام دادن کار کارشناسی، این طرح را در وظایف وزارت ICT در سال ۸۶ قرار دادند. طبق مصوبه مجلس، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مکلف شده بود که پیش شماره‌های بین شهری تلفن هر استان را حذف کند. در این حالت هر استان و تمامی‌شهرها و روستاهای تابعه آن، تنها دارای یک کد خواهند بود و تمامی‌تماس‌های درون استان با یک نرخ شهری برای مشترکان محاسبه خواهد شد. با این حال، این طرح با ابهامات بسیار در سرفصل‌های کاری شرکت مخابرات ایران قرار گرفت. گفتنی است حذف این کدها در نظام نامبرینگ ایران، مطابق با توصیه‌های اتحادیه جهانی مخابرات (ITU) انجام می‌شود. براساس توصیه‌های ITU کدهای منطقه‌ای (۲area code) رقمی‌می‌شود و شماره تلفن نیز ۸ رقم که جمعا شماره تلفن‌های کل کشور ۱۰ رقمی‌و با صفر، ۱۱ رقمی‌خواهند شد.
در حـــال حاضر کدهای منطقه‌ای (۳area code) رقمی‌است که با حذف کدهای داخل استان عملا کدهای منطقه‌ای دو رقمی‌و شماره تلفن‌های همه شهرها و روستاها ۸ رقمی‌خواهد شد؛ قطعا در پی این تغییر و تحولات ، شماره تلفن‌های مشترکان نیز تغییر خواهد کرد. به گفته مسوولان مخابراتی حذف کدهای بین شهری در هر استان قرار بود در فازهای مختلفی آغاز به کارکند که در فاز اول کد برخی از شهرک‌ها و روستاهای کوچک با کد بخش همسان می‌شد و در فاز دوم کد تمامی‌روستاها و شهرها با شهرستان‌های استان یکی شده و در نهایت با کد مرکز استان یکسان می‌شدند. در صورت وقوع این اتفاق، مشترکان تلفن ثابت در استان تهران یا استان‌های دیگر، هزینه شهری بابت تماس داخل استان خواهند پرداخت. زارعیان، مدیر روابط عمومی‌شرکت مخابرات ایران در این باره می‌گوید: «فازهای اولیه این طرح سال‌ها پیش اجرا شده است که براساس آن کد روستاهای شهرها که تعداد آن بسیار زیاد بود، حدف شد و در حال حاضر هم در حال بررسی فازهای بعدی هستیم.»
اما با بررسی‌های اولیه این طرح توسط متخصصان مخابراتی این مساله روشن شد که اعمال این طرح بدون افزایش تعرفه‌ها درآمد شرکت مخابرات را به شدت کاهش خواهد داد. تا جایی که محمد سلیمانی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در مورد تغییر تعرفه مکالمات گفته بود: (در اجرای این طرح باید دو مساله اقتصادی و فنی را مورد توجه قرار داد که مسائل فنی این طرح بسیار پیچیده و گسترده است، از این رو اگر این طرح هزینه بسیاری را به شرکت‌های مخابراتی تحمیل کند و نیاز به تغییر مراکز سوئیچ چند هزار مرکز مخابراتی باشد و با توجه به اینکه بیش از ۱۱هزار مرکز مخابراتی در کشور فعالیت می‌کنند، ممکن است ایجاد این تغییرات هزینه‌ای در حدود صد تا دویست‌میلیارد تومانی به شرکت‌های مخابراتی تحمیل کند که نتیجه منفی در بر خواهد داشت.) محمود خسروی، رییس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی هم درباره بحث یکسان‌سازی و در واقع کدینگ تلفن ثابت گفته بود: اگر قرار است در داخل یک استان کدها یکسان شود، افزایشی را در پالس شهری شاهد خواهیم بود و اگر این امر اتفاق بیفتد به طور قطع تغییری در تعرفه‌ها به وجود می‌آید، اما این به معنای افزایش نیست، زیرا تبدیل ترافیک بین شهری به شهری تغییراتی را در تعرفه‌ها به وجود خواهد آورد و برای ارتباطات شهری رقمی پیشنهادی حدود هفت درصد است. زارعیان همه در مورد این افزایش تعرفه می‌گوید: ( درحال حاضر ما از کدهای بین شهری هم درآمد کسب می‌کنیم که اگر قرار باشد این کدها حذف شوند درآمد مخابرات به شدت کاهش پیدا می‌کند و برای این کار ما باید تعرفه مکالمات را افزایش دهیم، البته این افزایش تعرفه نباید به گونه‌ای باشد که به کاربران ضرری وارد شود.)
گفته می‌شد که با اجرای طرح یکسان‌سازی کدهای مخابراتی تعرفه تلفن ثابت با افزایش ۱۶درصدی مواجه می‌شده است.
مطرح شدن این افزایش قیمت مخالفان و موافقان زیادی را به دنبال خود داشت تا جایی که یکی از کارشناسان این حوزه معتقد است که این تصمیم و افزایش تعرفه‌ها ممکن است برای کسانی که کارهای اداری دارند و با شهرهای مختلفی تماس برقرار می‌کنند خوب و رضایت بخش باشد، اما این افزایش برای مصرف‌کننده‌های عادی و خانواده‌هایی که تماس‌های داخلی می‌گیرند، تبعات منفی اقتصادی را به دنبال خواهد داشت. چرا که ممکن است این نوع مصرف‌کنندگان با شهرستان‌های اطراف کار زیادی نداشته باشند.
به اعتقاد این کارشناسان این افزایش نرخ راهکاری برای فرار از تثبیت قیمت‌ها است زیرا به نظر می‌رسد در حال حاضر سیاست تثبیت قیمت‌ها که توسط مجلس به تصویب رسیده، به نتیجه مطلوب خود نرسیده است؛ بنابراین این افزایش قیمت راهی است برای فرار از مشکلاتی که پیش آمده است.
وی در ادامه می‌افزاید: این افزایش قیمت و تعرفه‌ها برای افرادی که استفاده‌های تجاری از تلفن ثابت می‌کنند، نگران کننده نخواهد بود، اما برای کسانی که از تلفن برای کار خدماتی استفاده می‌کنند فشارهای اقتصادی زیادی را وارد می‌کند. اما احمد معتمدی، وزیر پیشین ارتباطات و فناوری اطلاعات در گفت‌وگو با یکی از خبرگزاری‌ها درباره این طرح اظهار کرده بود که حذف کد بین شهری و یکسان کردن تعرفه‌های مکالمات در سطح استان‌ها و در نهایت در کل کشور، در مجموع به نفع مخابرات و مشترکان تمام خواهد شد. به عقیده وی افزایش ۱۶درصدی نرخ مکالمات به طور ملموس روی تعرفه مکالمات شهری اثری نخواهد داشت به ویژه آن که این تعرفه مکالمات تلفن ثابت در حدود پنج تا شش سال است که ثابت باقی مانده است.
طرح جایگزین
به دلیل نگرانی‌های پیش آمده پس از افزایش تعرفه تلفن ثابت این طرح از طرف شورای عالی اقتصاد رد و همچنین به دنبال بروز تبعات اجتماعی آن رییس‌جمهور نیز خواستار بررسی بیشتر روی این طرح شد. پس از اینکه مخابرات نتوانست از این طریق دست به افزایش تعرفه تلفن ثابت بزند و همچنین به دلیل ابهاماتی که درباره نحوه اجرای طرح حذف کد بین شهری وجود داشت، مشخص شد که اجرای این طرح به گفته مسوولان مخابرات، هزینه بسیار گزافی به همراه داشته و در واقع، خسارات میلیاردی به مخابرات وارد می‌آورد و از سویی، این تغییر شماره‌ها و ۸ رقمی‌شدن آن بسیار زمان‌بر بوده و مشکلاتی را در پی دارد. بنابراین اجرای طرح شارژینگ به جای این طرح مطرح و عنوان شد که با انجام آن، مردم می‌توانند با شهرهای هر استان تماس گرفته، اما هزینه مکالمات شهری را پرداخت کنند.
به گفته مسوولان با یکسان شدن شارژینگ در سطح استان، بحث دسترسی به شبکه‌های اطلاع رسانی راحت تر شده و بسیاری از مشکلات نیز حل خواهد شد، زیرا بحث به هم ریختن شماره‌ها، مشکلات زیادی در پی خواهد داشت. با اجرایی شدن سیستم شارژینگ، مشترکان هر استان، با وجود شماره‌گیری کد شهرستان، هزینه مکالمات درون شهری را خواهند پرداخت. محمود خسروی رییس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی هم در نشست خبری در این باره گفته بود: یکسان‌سازی کدها به دلیل لزوم تغییر شماره بسیاری از مشترکان کاری پیچیده است، اما این موضوع و چگونگی عملی کردن این تکلیف قانون بودجه در کمیته‌ای با حضور وزیر ارتباطات و سایر کمیته‌ها به طور جدی در حال بررسی است. خسروی، در رابطه با زمان اجرایی شدن این موضوع تصریح کرده بود: یکسان‌سازی شارژینگ از جمله راهکارهایی است که وجود دارد و در این روش می‌توان به جای به هم ریختن نامبرینگ، شارژینگ را در سطح استان‌ها یکسان کرد.
وی، انجام این روش را بسیار سهل و سریع عنوان کرد و افزود: با این کار، مشکل بسیاری از شهرهای کوچک در زمینه دستیابی به شبکه اینترنت نیز رفع خواهد شد. خسروی، در پاسخ به سوالی مبنی بر احتمال منتفی شدن همسان‌سازی کدها گفت: این احتمال وجود دارد؛ چرا که به هم ریختن نامبرینگ مشکلات زیادی به همراه دارد. همچنین شروع این موضوع با همسان‌سازی و سپس هم‌کدسازی در مناطقی که تغییرات نامبرینگ کمتری به وجود می‌آید نیز امکان‌پذیر است. این درحالی است که مدیر روابط عمومی‌ایران اجرای این طرح را هم غیرممکن می‌داند.
این طرح نیز همانند دیگر طرح‌ها همچنان در حال بررسی است و می‌رود تا سال‌ها را یکی پس از دیگری طی کند تا بلکه با انجام اصلاحات دیگر به تصویب برسد. البته زارعیان معتقد است با بررسی‌های بیشتر این طرح با یکسال دیگر اجرا خواهد شد! به اعتقاد بسیاری از کارشناسان این حوزه، علت عدم اجرای اکثر طرح‌های حوزه ای تی شاید به دلیل نبود نگاه کارشناسانه و کمبود برنامه‌ریزی‌های صحیح است که مجموعه این عوامل دست به دست هم می‌هند تا بیشتر طرح‌ها به سرنوشتی نامعلوم دچارشوند.
ارسال نظر