سیم‌کشی به روش ارتودنسی

مهدیس فرقانی

ارتودنسی علم تصحیح روابط نامناسب فکی، درمان جفت شدن غلط دندان‌ها و ردیف کردن دندان‌های نامنظم است. از اصلی‌ترین وظایف ارتودنسی تشخیص، پیشگیری و درمان ناهنجاری‌های دندانی و فکی است. درمان‌های ارتودنسی از دو جهت زیبایی و اصلاح مشکلات و روابط بین فک‌ها و دندان‌ها قابل‌بررسی است.

علل ناهنجاری دندانی و فکی

عللی که ناهنجاری‌های دندانی و فکی را به دنبال خواهد داشت به سه دسته تقسیم می‌شوند:

۱ - ارثی، ۲- عوامل رشد تکاملی و ۳- عوامل محیطی مانند زودتر یا دیرتر از موعد کشیدن دندان‌های شیری، عاداتی چون مکیدن انگشت و خوردن پستانک در سنین بالاتر.

گاهی اوقات این نوع ناهنجاری‌های دندانی و فکی علاوه‌بر تاثیر بر روی زیبایی چهره، برای تکلم و حتی غذا خوردن مشکل‌ساز خواهد بود. در بعضی مواقع این مشکلات روی روح و روان فرد تاثیرات بدی به دنبال دارد. پس توصیه می‌شود که در اولین فرصت و در سنین پایین‌تر برای برطرف کردن این ناهنجاری نزد متخصص مربوطه مراجعه کرد.

ارتودنتیست

ارتودنسی به شاخه‌ای از رشته دندانپزشکی به‌نام رشته تخصصی ارتودنسی که مهم‌ترین رشته تخصصی دندانپزشکی است، اطلاق می‌شود.

ارتودنتیست، دندانپزشکی است که پس از گذراندن سه سال دوره تخصصی در دانشکده دندانپزشکی موفق به اخذ این مدرک می‌شود. گاهی اوقات برای انجام ارتودنسی دندانپزشکان عمومی نیز در این رابطه فعالیت می‌کنند؛ اما صحیح‌تر این است که این کار توسط متخصصان ارتودنسی صورت بگیرد.

دستگاه ارتودنسی

دستگاه‌های ارتودنسی دو نوع هستند: دستگاه متحرک و دستگاه ثابت.

دستگاه متحرک

ارتودنسی متحرک در سنین پایین و با انجام قالب‌گیری و ساخت پلاک ارتودنسی آکریلی صورت می‌گیرد. بیمار به تنهایی و بدون نیاز به متخصصان ارتودنسی می‌تواند دستگاه را از دهان خود خارج و دوباره آن را در دهان قرار دهد. معمولا مدت درمان برای ارتودنسی متحرک به طور تقریبی از ۶ماه تا یک سال است.

دستگاه ثابت

ارتودنسی ثابت در سنین بالاتر و برای ناهنجاری‌های پیچیده‌تر به وسیله چسباندن سیم و براکت‌های ارتودنسی به دندان‌ها صورت می‌گیرد. مدت زمان درمان به طور تقریبی از ۶ماه تا ۳سال است.

البته مدت‌زمان درمان به نوع ناهنجاری، سن بیمار و همکاری بیمار با متخصص مربوطه بستگی خواهد داشت.

سن مناسب برای ارتودنسی

جهت انجام درمان‌های ارتودنسی، محدودیت سنی وجود ندارد. در هر سنی و با هر شرایطی با تشخیص متخصص، امکان درمان‌های ارتودنسی وجود دارد به شرط آن که سلامت لثه و دندان وجود داشته باشد.

مهم‌ترین سن برای انجام ارتودنسی طبق گفته متخصصان این رشته به طور حدودی هشت تا ۱۱ سالگی است، زیرا قابلیت تغییر مکان دندان‌ها همزمان با رشد فک و صورت و رویش دندان‌های دائمی است. مسلما درمان در سنین کمتر، آسان‌تر و مدت‌زمان درمان کوتاه‌تر خواهد بود.

درد ناشی از ارتودنسی

در طول یک یا دو هفته اول پس از گذاشتن سیم‌ها، بیمار ممکن است قدری احساس درد و ناراحتی داشته باشد؛ اما با گذشت چند روز این درد و ناراحتی به خودی خود برطرف می‌شود. بعضی از مواقع به علت درد و ناراحتی بیش از حد، بیمار می‌تواند از قرص‌های مسکن ساده استفاده کند.

مراقبت‌های دندانپزشکی

هنگام فعالیت‌های شدید و ورزش‌های سنگین که با ضربه سر و صورت ممکن است همراه باشد یا هنگام شنا مراقب سیم‌های ارتودنسی ثابت خود باشید. در صورت داشتن پلاک های متحرک آن را قبل از این نوع فعالیت‌ها از دهان خارج کنید.

با مشاهده هر نوع زخم و ممانعت در غذا خوردن و صحبت کردن توسط وسایل اردتونسی هرگز آن را دستکاری نکنید و جهت رفع مشکل به دندانپزشک مراجعه کنید.

در ارتودنسی متحرک، پلاک‌های ارتودنسی فقط در هنگام خوردن غذا و آشامیدن باید از دهان خارج شود و پس از صرف غذا و تمیز کردن دندان‌ها، پلاک‌های ارتودنسی را باید دوباره در دهان گذاشت. همچنین از خوردن آدامس، شکلات کش دار، گز و ته‌دیگ پرهیز کنید.

از گاز زدن میوه، بلال، ساندویچ، پیتزا توسط دندان‌های جلو و پایین خودداری کنید.

برای خوردن میوه‌های هسته‌دار، ابتدا هسته را از میوه جدا کنید و بعد آنها را با دندان‌های عقب بجوید.

از قرار دادن مداد، خودکار و اجسام این چنینی در داخل دهان خودداری کنید.

تمیز کردن براکت‌ها و سیم‌های ثابت ارتودنسی به علت غیرمتحرک بودن، برای جلوگیری از گیر کردن غذا و پوسیدگی دندان‌ها باید توسط مسواک‌های مخصوص انجام گیرد تا از بوگرفتن و تغییر رنگ آن جلوگیری شود.

مسواک در فک بالا از بالای لثه به طرف پایین و در فک پایین به طرف بالا کشیده شود. سطوح جونده و پشت دندان‌ها فراموش نشود.

هزینه درمان

هزینه کلی درمان ارتودنسی بسته به نوع ناهنجاری‌، پیچیدگی درمان، طول درمان، سن بیمار و براساس نوع وسایل استفاده‌شده متفاوت است.

هزینه درمان ارتودنسی به صورت تقریبی به این شکل است:

هزینه ارتودنسی با دستگاه متحرک از ۳۰۰ الی ۷۰۰هزار تومان.

هزینه ارتودنسی با دستگاه ثابت از ۷۰۰هزار تومان الی ۳میلیون تومان.