بهینه‌‌سازی مصرف آب در حوزه کشاورزی مزایای متعددی دارد. از مزایای مهم کنترل مصرف آب، می‌توان به تضمین کشاورزی برای نسل‌‌های آینده اشاره کرد. دومین مزیت این امر، کشت محصولات در حجم بیشتر و با مصرف آب بسیار کمتر است. سومین مزیت نیز تغییر رویکرد کشاورزی از سنتی به روش‌های مدرن و به‌‌روز دنیاست.

روش‌های بسیاری برای کنترل مصرف آب در حوزه کشاورزی وجود دارد که کارشناسان بر بهره‌‌گیری از آنها تاکید دارند. یکی از مواردی که کارشناسان مختلف در مورد آن اشتراک نظر دارند، فرهنگ‌‌سازی در زمینه استفاده از روش‌های مدرن و آموزش سالانه مصرف بهینه آب به کشاورزان و حتی در هر فصل زراعی است. هدف رسانه «دنیای‌اقتصاد» تغییر رویکرد صنعت کشاورزی کشور از روش‌های سنتی و کهنه به کشاورزی مکانیزه و مدرن است؛ روش‌هایی که امروزه در تمام کشورهای توسعه‌‌یافته مورد استفاده قرار می‌گیرد. بنابراین با به‌‌کارگیری نظرات کارشناسان خبره، سعی در رسیدن به این هدف دارد؛ هدفی که آینده صنعت کشاورزی در گرو آن است؛ یعنی فرهنگ‌‌سازی استفاده از روش‌های مطلوب آبیاری.

یکی از روش‌های بهینه آبیاری استفاده از نوار تیپ به صورت خطی و روش دیگر استفاده از منبع ذخیره یا همان استخر قبل از استخراج آب از چاه به داخل زمین زراعی است که استفاده از این دو روش در کنار هم باعث کاهش چشمگیری در مصرف آب در بخش کشاورزی می‌شود؛ یعنی پس از اینکه آب از چاه توسط پمپ بالا می‌‌آید وارد استخر منبع ذخیره شود، سپس توسط پمپ آب دیگری که به فشارسنج کنترل میزان آب‌‌دهی مجهز است به داخل شاه لوله‌‌ انتقال داده شود و سپس توسط شبکه‌‌هایی که به لوله‌‌های مادر وصل می‌‌شوند و سپس به نوار تیپ‌‌ها انتقال داده شود. آبیاری قطره‌‌ای مزایای فراوانی دارد؛ ازجمله: کنترل میزان آب‌‌دهی در ساعت و هکتار، یکنواختی آبیاری هر نوع کشت، آب‌‌دهی خطی، کنترل علف‌‌های هرز و کنترل دمای مناسب زمین برای تقویت محصول.

در‌‌ کشت تمام محصولات کشاورزی، از غلات گرفته تا انواع علوفه و صیفی‌‌ها و حتی در باغ‌‌ها می‌توان از آبیاری قطره‌‌ای بهره گرفت. مثلا اگر در کشت ذرت دانه‌‌ای و علوفه‌‌ای که یکی از نهاده‌‌های اصلی پرورش دام محسوب می‌شود و تقریبا محصولی آب‌‌دوست به شمار می‌رود، نحوه آبیاری را هوشمندانه کنترل کنیم و از منابع ذخیره آب و نوار تیپ برای آبیاری این محصولات استفاده کنیم، می‌توانیم با میزان آب‌‌دهی کمتر، سطح زیر کشت بیشتر و برداشت بهینه‌‌تری داشته باشیم.

شاید این شبهه ایجاد شود که استفاده از نوار تیپ در زمین‌‌های با متراژ بالا زمان‌بر است یا هزینه کشت محصول را افزایش می‌دهد. باید گفت که این موضوع دقیقا برعکس است؛ در مورد زمان‌‌بری باید گفت، ادواتی وجود دارند که عملیات نوارکشی و کاشتن خطی بذر و کود را به صورت منظم، همزمان و با سرعت بسیار بالاتری نسبت به روش‌های دیگر انجام می‌دهند و حتی کاشت بذر و آب‌‌دهی اولیه را که از اهمیت خاصی برخوردارند با سرعت عمل بیشتر و دقیق‌‌تر انجام می‌دهند. در مورد هزینه‌‌های جانبی هم قطعا با بررسی و تحلیل کوچک می‌توان متوجه شد که هزینه آبیاری بارانی یا غرقابی در هر هکتار بیشتر از روش آبیاری قطره‌‌ای است.

روش آبیاری بارانی برای هر هکتار لوله‌کشی توسط لوله‌های پلی اتیلن استاندارد میزان ۳۰‌‌ تا ۳۵ میلیون تومان هزینه در برخواهد داشت، این درصورتی است که آبیاری همین متراژ زمین زراعی را به روش قطره‌ای تقریبا با ۱۵ میلیون تومان می‌توان انجام داد.

در قدم اول می‌توان گفت که استفاده از نوار تیپ برای آبیاری، کاشت هر‌‌ نوع بذری، در‌‌ هر‌‌ نوع زمینی و با هر نوع شیبی را برای کشاورزان امکان‌‌پذیر می‌کند.

از دیگر‌‌ مزایای استفاده از این روش، می‌توان به کنترل رطوبت زمین از زمان کاشت اولیه تا زمان رشد و به تکامل رسیدن محصول به صورت دقیق اشاره کرد. یکی دیگر از مزایای مهم بهره‌‌گیری از این روش، کنترل علف هرز است؛ زیرا آب به‌‌جز پرورش بذر هدررفتی نخواهد داشت که بخواهد بستر رشد علف هرز را فراهم کند. از دیگر فواید روش آبیاری خطی یا قطره‌‌ای، کنترل دقیق کوددهی و سم‌‌دهی در تمام مراحل رشد و تکامل و یکنواختی مصرف برای تمام محصول است. زمان آب‌‌دهی در مواقعی که دمای هوا در بیشترین حد باشد یا وزش باد شدید وجود داشته باشد، بر کیفیت آبیاری تاثیر مستقیم دارد و گاهی باعث افت کیفیت محصول می‌شود و حتی ممکن است باعث شود محصول رشد یکنواختی نداشته باشد؛ ولی در روش آبیاری قطره‌‌ای کاملا این موضوع کنترل ‌‌شده است و به هیچ وجه مشکلی ایجاد نمی‌‌کند و نگرانی کشاورزان را در این زمینه از بین می‌‌برد.

اگر نکاتی که گفته شد رعایت شوند، می‌توان با هزینه و مصرف آب کمتر، محصولاتی با میزان باردهی بیشتر و یکنواخت‌‌تر و با کیفیت بیشتر نسبت به روش‌های دیگر تولید کرد.

 

اخبار مرتبط