افت قابل توجه شاخص‌های زیست محیطی/ بی‌توجهی به محیط زیست در لایحه برنامه هفتم

محسن پیرهادی، نایب رئیس کمیسیون تلفیق برنامه هفتم توسعه  با تاکید بر ضرورت حل معضلات زیست محیطی کلان شهرها چون آلودگی هوا، گردوغبارها ،فرسایش زمین و... در قالب برنامه ۵ ساله هفتم توسعه گفت: شاخص‍‌های زیست‍‌‌ محیطی کشورمان در سال‌های اخیر افت معناداری داشته است و جایگاه ایران از رتبه ۵۳ در بین ۱۸۰ کشورجهان در اواخر برنامه سوم به رتبه ۱۳۳ در انتهای برنامه ششم تنزل کرده است.

نماینده تهران، شمیرانات، ری، اسلامشهر و پردیس در شرح چرایی عدم تحقق اهداف مندرج در برنامه های پیشین توسعه در حوزه محیط زیست به ویژه برنامه های چهارم تا ششم یادآور شد: بخشی نگری وعدم ارتباط هماهنگ بین دستگاه‌های اجرایی،عدم تعیین دقیق منابع مورد نیاز و قابل دستیابی، نبود ضمانت اجرایی قوی و محکم برای اجرای قوانین و مقررات محیط زیستی،عدم بازدارندگی جرائم در مقابل خسارات وارده بر محیط زیست و... مواردی است که سبب سقوط ۸۰ رتبه ای ایران  طی ۱۵ سال در میان کشورهای جهان شده است .

مهجوریت مباحث زیست محیطی در لایحه برنامه هفتم

عضو هیات رئیسه مجلس با اشاره به اینکه لایحه برنامه هفتم در ۲۴ فصل تدوین شده اما متاسفانه این برنامه فاقد سرفصل مجزایی حول مباحث محیط زیست است؛ ادامه داد: در کل لایحه برنامه هفتم ۱۵ ماده مرتبط با موضوع محیط زیست تدوین شده است و متاسفانه مباحث زیست محیطی  در این لایجه مهجور واقع شده اند و حتی در برخی از احکام این برنامه عقبگرد نسبت به برنامه های توسعه اول تا ششم دیده می شود.

پیرهادی افزود: لایحه برنامه هفتم از منظر محتوایی و ساختاری با چالش های نظیر فقدان رویکرد مسئله محوری، کلی گویی ، عدم لحاظ ،کم توجهی به قوانین دائمی کشور در حوزه محیط زیست،بی توجهی به توازن و پایداری زیست بوم و فقدان ضمانت اجرایی مواجه است.

رئیس کمیسیون تلفیق برنامه هفتم توسعه با تاکید بر اینکه مقوله توسعه در جهان بدون توجه به الزامات،محدودیت‌ها و اهداف محیط زیستی امری بی معناست،ادامه داد:هدف از توسعه پایدارایجاد تعادل میان توسعه ومحیط زیست است دراین مفهوم دومقوله اقتصاد ومحیط زیست درکنارهم قرارگرفته وزیربنای راهبرد توسعه پایدار را شکل می دهد.

ضرورت توجه به مولفه های زیست محیطی برای رسیدن به توسعه پایدار

رئیس فراکسیون مدیریت شهری مجلس با بیان اینکه نهادینه کردن توسعه پایدار در کشورمستلزم تدوین،اجرای قوانین ومقررات وضوابط زیست محیطی متعدداست، افزود: استمرار معضلات زیستی محیطی چون گردوغبار، آلودگی هوای کلانشهرها، خشکی تالاب‌ها، فرونشست و فرسایش زمین، انقراض گونه‌های ارزشمند گیاهی و جانوری و... گوشه‌ای از آثار مخرب اقدامات توسعه‌ای بدون در نظر گرفتن مؤلفه‌های زیست محیطی است.

وی  در ادامه تاکید کرد: هدف گذاری و حتی اولویت دادن برای حل معضلات محیط زیستی امری ضروری است اما متاسفانه این موارد در لایحه هدف گذاری نشده اند، این اغماض در حالی است که بحث آلودگی هوا در کلانشهرها و مسئله گردو غبار برخی شهرهای مرزی و صنعتی کشور معضل ثابت و بزرگ شهرها در نیمه دوم سال است که در سال‌های اخیر منجر به اختلال در زندگی روزمره مردم شده اند.

اولویت‌های زیست محیطی مجلس  در برنامه هفتم چه باشد؟

نماینده مردم در مجلس یازدهم ادامه داد: ورود دولت به برنامه ریزی برای سامان دهی مباحث و مسائل محیط زیستی در این لایحه به صورت مستقیم یا غیر مستقیم ذیل احکامی چون اصلاح ساختار بودجه،امنیت غذایی و ارتقای تولید محصولات کشاورزی، نظام مدیریت یکپارچه منابع آب، رفع ناترازی انرژی به صورت مستقیم یاغیرمستقیم به موضوع محیط زیست صورت گرفته است.

نماینده مردم تهران گفت: در مقوله محیط زیستی که از برنامه اول تا ششم در قالب ۱۵ محور محیط زیستی مورد توجه سیاستگذاران بوده است اما در برنامه هفتم توسعه تنها در ۵ محور آلودگی آب،ارزیابی ،مدیریت زیست بومی ،احیای حفاظت از جنگل ها و ارزیابی راهبردهای محیط زیستی که بجز بحث آلودگی آب دیگر شاخص ها به صورت کلی و فاقد شاخص های قابل پیگیری و ارزیابی هستند ورود شده است.

پیرهادی در پایان خاطر نشان کرد: مدیریت آلودگی هوا درکلانشهرهای کشور، ارزش گذاری اقتصادی منابع طبیعی و محیط زیست و ارتقای ظرفیت نظارتی سازمان حفاظت محیط زیست در قالب سامانه یکپارچه دیده بان محیط زیستی و تقویت دیپلماسی آب و محیط زیست از اولویت هایی هستندکه باید در بحث ارتقای محیط زیست در لایحه دولت اعمال شود و به صورت جدی از سوی مجلس مورد توجه  و پیگیری قرار گیرد.