سرویس‌های همکاری آنلاین؛ عرصه رقابتی جدید

با این اوصاف چندان عجیب نیست که شرکت Salesforce هم به دنبال کسب سهم خود از این بازار پرسود باشد. در همین راستا این شرکت روز گذشته از خرید قطعی پلت‌فرم معروف همکاری تیمی Slack خبر داد. بر این اساس، Salesforce پلت‌فرم Slack را با قیمت نهایی ۷/ ۷ میلیارد دلار خریده است تا بتواند با ادغام آن با ابزار Customer۳۶۰ خودش، امکانات جدید و بیشتری را در اختیار مشتریانش قرار بدهد. ابزار Customer ۳۶۰ که اولین‌بار در سال ۲۰۱۸ به بازار معرفی شد، امکان اتصال به اپلیکیشن‌‌های Salesforce، تطبیق منابع داده یک سازمان، دسترسی به نقشه کار تیمی و ایجاد فضایی را فراهم می‌آورد که به گفته مدیران این شرکت «سیستم‌عاملی برای ارائه شیوه جدید کار» است.

شایعات درباره این خرید اولین‌بار در هفته گذشته منتشر شد که نشان می‌داد، غول نرم‌افزارهای ابری Salesforce که بیشتر به خاطر ابزارهای مدیریت ارتباط با مشتری یا CRM شناخته می‌شود، در حال مذاکره برای خرید پلت‌فرم Slack است. در سالی که کرونا کشورهای جهان را درنوردیده و نیاز به کار از راه دور و خانه‌نشینی بیشتر هم شده است، تعداد کاربران Slack هم بیشتر و بیشتر شده تا جایی‌که حالا رقیبی بزرگ و جدی برای پلت‌فرم Microsoft Teams به‌حساب می‌آید. روند افزایش سرمایه بازار Slack از سال گذشته آغاز شد، تا جایی‌که این استارت‌آپ در ماه ژوئن سال ۲۰۱۹ سهام خودش را برای اولین‌بار در بازار بورس نیویورک عرضه کرد. این عرضه اولیه با قیمت ۳۸ دلار برای هر سهم و ارزش بازار ۲۳ میلیارد دلاری آغاز شد. قیمت سهام این شرکت اما در طول هفده ماه گذشته سقوط کرده و حتی در هفته گذشته، قیمت سهام Slack بین ۲۵ تا ۳۲ دلار در نوسان بوده است. با این حال اما انتشار شایعات و اخبار مربوط به تمایل Salesforce برای خرید این پلت‌فرم، باعث شد قیمت سهام Slack تا بیش از ۴۴ دلار هم برسد و در نهایت ارزش بازار آن تا ۲۵ میلیارد دلار افزایش پیدا کند.

  قیمت پیشنهادی بالا

شرکت Salesforce پیشنهاد قیمت این خرید را ۱۰ درصد بالاتر از ارزش بازار اخیر Slack اعلام کرد. این قیمت اما تا ۶۰درصد بیشتر از سرمایه بازار این پلت‌فرم تا پیش از مطرح شدن شایعات خرید بوده است. این شرکت به سهامداران Slack اعلام کرد که در صورت موافقت با انجام این معامله، آنها به ازای هر سهم ۷۹/ ۲۶ دلار به‌صورت نقدی و ۰۷۷۶/ ۰ سهم رایج این پلت‌فرم را دریافت می‌کنند که این اقدام ارزش Slack را تا پایان ماه نوامبر به ۷/ ۲۷‌میلیارد دلار رساند. انتظار می‌رود این معامله در فصل دوم مالی سال ۲۰۲۲ نهایی شود که مقارن با نیمه دوم سال ۲۰۲۱ خواهد بود. بعد از آن پلت‌فرم Slack به بخشی عملیاتی در درون ساختار Salesforce تبدیل می‌شود و البته همچنان توسط هم بنیانگذار و مدیرعامل فعلی آن یعنی «استوارت باترفیلد» اداره خواهد شد.

Salesforce و Slack رابطه متقابل بلندمدتی در زمینه‌های مختلف‌ ادغام محصولی داشته‌اند که همین موضوع به اشتراک‌گذاری اطلاعات میان این دو پلت‌فرم را ساده‌تر خواهد کرد. شرکت Salesforce در حال‌حاضر پلت‌فرم اجتماعی مبتنی بر راهکارهای شرکتی خودش را با نام Chatter دارد. در واقع خرید پلت‌فرم Slack این امکان را به کاربران می‌دهد تا پیام‌هایشان را میان Slack و Chatter به اشتراک بگذارند و همزمان از سرعت و امکانات بیشتری برخوردار شوند. این اقدام در حقیقت نشان از تلاش Salesforce برای جبران سهم کم خود از این بازار رو به رشد دارد. خرید پلت‌فرم Slack در واقع این امکان را به Salesforce می‌دهد تا با ایجاد مسیری مستقیم و بهتر، امکان ایجاد ادغامی عمیق‌تر در میان محصولاتش را فراهم بکند.

بر اساس اعلام Salesforce، پلت‌فرم Slack به چهره جدید ابزار Customer ۳۶۰ این شرکت تبدیل خواهد شد و به شکلی کاملا عمیق با تمام ابزارهای ابری این شرکت هم ادغام می‌شود تا به راهکار اصلی ارتباط بهتر و سریع‌تر افراد تبدیل شده و امکان اقدام به‌موقع بر اساس اطلاعات مشتریان را هم فراهم کند. جالب آنجاست که پلت‌فرم Slack هم به‌تازگی Slack Connect را معرفی کرد که امکان ارتباط ۲۰ سازمان را تنها از طریق یک کانال این پلت‌فرم فراهم می‌کند؛ امکانی که به نظر می‌رسد برای تیم‌های کاری شرکت Salesforce با یکدیگر و با شرکای خارج از شرکت، بسیار مفید باشد.

  رویارویی با رقبا

صرف‌نظر از محبوبیت Slack در میان کاربرانش، این پلت‌فرم در مقایسه با رقیب ثروتمند و گران‌قیمتش یعنی مایکروسافت که اکوسیستم بزرگی از محصولات را در پلت‌فرم Teams ارائه می‌کند، در موضع ضعف قرار می‌گیرد. مایکروسافت پلت‌فرم ارتباط سازمانی Teams خودش را در سال ۲۰۱۶ معرفی و رقابت سالمی را با Slack آغاز کرد. حتی در این زمان Slack یک آگهی تمام‌صفحه در روزنامه نیویورک‌تایمز منتشر کرد و در آن به مایکروسافت گفت که برای موفقیت در این زمینه بهتر است چه کارهایی انجام بدهد. اما روابط آنها رو به تیره و تار شدن رفت، تا جایی‌که مدیرعامل Slack بارها مایکروسافت را محکوم کرد که با ادغام این پلت‌فرم با نرم‌افزارهای آفیس خودش، اطلاعات نادرستی درباره تعداد کاربران فعال روزانه پلت‌فرم Teams منتشر می‌کند تا بگوید بسیار محبوب‌تر از Slack است. در واقع استوارت باترفیلد تلاش زیادی کرد تا نشان دهد Teams رقیب واقعی Slack نیست، چون از امکاناتی مشابه اپلیکیشن Zoom مانند تماس صوتی و تصویری بهره می‌برد.

حالا در دوران همه‌گیری کووید-۱۹، شرکت‌ها بیشتر و بیشتر به‌دنبال ابزارهای کارآمد برای دورکاری هستند و از آنجایی‌که تماس‌های ویدئویی اهمیت زیادی در این دوره پیدا کرده‌اند، انتظار می‌رود Microsoft Teams با اقبال بیشتری نسبت به Slack مواجه شود. «آنجلا آشندن» یکی از تحلیلگران موسسه تحقیقاتی CCS Insight در این‌مورد می‌گوید: «با آنکه Slack جایگاه ویژه و خوبی در بازار پلت‌فرم‌های همکاری تیمی دارد، اما با توجه به شرایط همه‌گیری انتظار می‌رود مایکروسافت با قدرت خوب پلت‌فرم Teams برای برگزاری جلسات آنلاین ویدئویی بتواند رقیب جدی و سرسختی باشد.» چند ماه پیش شرکت Slack شکایتی در زمینه انحصارطلبی مایکروسافت در اتحادیه اروپا مطرح کرد و از کمیسیون اتحادیه اروپا خواست تا در اقدامی سریع تضمین کند مایکروسافت نمی‌تواند به نفوذ و اعمال فشار غیرقانونی خودش در بازار ادامه بدهد. این در حالی است که پلت‌فرم Slack به‌عنوان یک سرویس مستقل با قیمت‌های مختلف در دسترس کاربرانش قرار می‌گیرد و Microsoft Teams به‌عنوان بخشی از Office ۳۶۵ و با حق‌اشتراک امکان دسترسی به کاربران را می‌دهد. Slack معتقد است که مایکروسافت از حاکمیت خودش با استفاده از آفیس استفاده می‌کند تا میلیون‌هانفر را مجبور به نصب Teams کند؛ بدون آنکه امکان حذف آن را داشته یا حتی بدانند که هزینه استفاده از آن چقدر است.

حالا مشخص نیست که Salesforce بعد از خرید Slack این شکایت‌ها را ادامه دهد، اما به‌نظر بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران کمی بعید به‌نظر می‌رسد که این شرکت بزرگ بخواهد این شکایت‌ها را پیگیری کند. حالا اما با توجه به خرید Slack و پشتیبانی Salesforce از آن، انتظار می‌رود شرایط این پلت‌فرم کوچک و محبوب بهتر شده و جایگاه آن در بازار رشد کند. این در حالی است که بسیاری از تحلیلگران معتقدند که خرید Slack توسط Salesforce، در واقع آغاز رقابت گسترده این شرکت با غول‌هایی مانند مایکروسافت و گوگل است. این در حالی است که مدیران Salesforce تا حالا هیچ اظهارنظری در این مورد نکرده‌اند.