جو ناپایدار در بازار ارز

دنیای اقتصاد: در ابتدای چهارمین روز هفته، فضای بازار ارز و سکه احتیاطی و آرام بود. در ادامه روز، روند بهای سکه آرام باقی ماند، ولی از حدود ساعت ۱۲ بعدازظهر دامنه نوسانات دلار بالاتر رفت و نهایتا این ارز با قیمت ۳ هزار و ۶۳۷ تومان به کار خود پایان داد. این قیمت ۸ تومان بالاتر از روز دوشنبه بود و منجر به ثبت سومین افزایش متوالی شاخص ارزی شد. به گفته فعالان، بالا رفتن نرخ حواله درهم عامل اصلی بود که قیمت دلار را در بازار داخلی تحت‌تاثیر قرار داد. دو دیدگاه درباره افزایش نرخ درهم در بازار وجود داشت. یک دسته از فعالان اعتقاد داشتند، کسانی که برای مبادلات تجاری نیاز به تهیه درهم داشتند، زمینه‌ساز رشد قیمت شده‌اند، این در حالی بود که دسته دوم باور داشتند، معامله‌گرانی که تصور می‌کردند برنده انتخابات روز سه‌شنبه آمریکا ترامپ خواهد بود، اقدام به خرید درهم کرده‌اند. «دنیای اقتصاد» در گزارش پیشین خود به ۴ رویکرد و دیدگاه معامله‌گران بازار نسبت به انتخابات آمریکا اشاره کرده بود. یک رویکرد حداکثری در بازار باور داشت که در صورت پیروزی ترامپ، ممکن است قیمت دلار و حواله درهم سطوح جدید قیمت را لمس کنند؛ بنابراین این دسته از معامله‌گران روز سه‌شنبه ترجیح دادند ارز خود را پیش از اعلام نتایج انتخابات آمریکا تهیه کنند.

برخلاف بازار دلار که جو ناپایداری داشت، روز سه‌شنبه احتیاط در خرید و فروش‌های سکه‌بازان کاملا مشهود بود. در چهارمین روز هفته، سکه تمام بهار آزادی تحت‌تاثیر رشد دلار هزار تومان افزایش را تجربه کرد و به بهای یک میلیون و ۱۱۹ هزار تومان رسید. این روند احتیاطی تا حد زیادی متناسب با فضای بازارهای جهانی و به‌خصوص اونس طلا بود که تا ساعت ۳ بعدازظهر نوسان خاصی را از خود نشان نداده بود. در چنین فضایی، معامله‌گران سکه با دوراندیشی بیشتری خرید و فروش‌های خود را انجام می‌دادند. نشانه این احتیاط نیز در روند قیمت مشهود بود. روز سه‌شنبه، سکه تمام بهار آزادی معاملات خود را با قیمت یک میلیون و ۱۱۷ هزار تومان آغاز کرد که کاهشی هزار تومانی نسبت به قیمت بسته شده روز دوشنبه داشت. در ادامه روز قیمت تا نزدیکی کانال یک میلیون و ۱۲۰ هزار تومان بالا رفت، ولی نتوانست از آن عبور کند و نهایتا در فاصله هزار تومانی این کانال به کار خود پایان داد.

احتیاط ابتدایی

در ساعات ابتدایی روز سه‌شنبه، اکثر بازارهای جهانی فضای آرام و احتیاطی داشتند. بازار ارز داخلی نیز از این قاعده مستثنی نبود و قیمت دلار از شروع بازار تا حدود ساعت ۱۲ ظهر نوسان قیمتی خاصی را تجربه نکرد. در واقع در ابتدای روز یک نگاه محافظه‌کارانه در بازار وجود داشت که متناسب با رفتار بازارهای جهانی بود. این نگاه در انتظار آشکار شدن نتایج انتخابات آمریکا و تعیین موقعیت خرید یا فروش خود بر اساس نامزد پیروز انتخابات بود. در چنین فضای احتیاطی، میزان نا اطمینانی معامله‌گران به روند قیمت نیز در بازار بالاتر رفته بود. دو نشانه در ابتدای روز وجود داشت که نشان‌دهنده افزایش سطح نا اطمینانی معامله‌گران بود. در ابتدای روز سه‌شنبه، نرخ خرید و فروش شماری از صرافی‌ها فاصله بیشتری نسبت به روزهای پیشین داشت. در چهارمین روز هفته، در برخی موارد فاصله نرخ خرید و فروش صرافی‌ها حتی به ۱۵ تومان رسید. این در حالی است که در حالت عادی و در سال ۹۵، فاصله بین این دو نرخ معمولا بین ۵ تا ۱۰ تومان بوده است. در شروع روز سه‌شنبه، فاصله قیمت دلار پاساژ افشار با صرافی‌های حوالی میدان فردوسی نیز کمی فاصله گرفت و در برخی موارد به بالای ۸ تومان رسید. این دومین نشانه‌ای بود که نشان‌دهنده احتیاط بازار بود.

افزایش نوسان

از حدود ساعت ۱۲ و ۳۰ دقیقه ظهر، جریان فضای بازار ارز داخلی تغییر کرد و دامنه نوسان قیمت‌ها بالاتر رفت. دلار که ساعت ۱۲ ظهر روی قیمت ۳ هزار و ۶۳۱ تومان قرار گرفته بود تا ساعت یک بعدازظهر توانست تا قیمت ۳ هزار و ۶۳۸ تومان رشد کند. در ادامه روز، قیمت این ارز حتی برای لحظاتی از محدوده ۳ هزار و ۶۴۰ تومان عبور کرد و به قیمت ۳ هزار و ۶۴۱ تومان رسید. با این حال، به سرعت از این سقف قیمت پایین آمد و به محدوده ۳ هزار و ۶۳۰ تومان بازگشت. قیمتی که تا ساعت ۳ بعدازظهر برای شاخص ارزی ثبت شد، ۳ هزار و ۶۳۷ تومان بود که ۸ تومان بالاتر از روز دوشنبه بود. شاخص ارزی روز دوشنبه نیز با دو تومان افزایش به قیمت ۳ هزار و ۶۲۹ تومان رسیده بود. البته روز دوشنبه فضای بازار ارز آرام‌تر از روز سه‌شنبه بود که در نیمه دوم روز نوسانات به مراتب بیشتری را تجربه کرد.

علت نوسان

به گفته فعالان، رشد نرخ حواله درهم مهم‌ترین عاملی بود که از حدود ساعت ۱۲ بعدازظهر نوسانات قیمت را بالا برد. روز سه‌شنبه، معاملات درهم با قیمت ۹۹۴ تومان کلید خورد و نهایتا این ارز با نزدیک شدن به مرز هزار تومانی به قیمت۹۹۸ تومان رسید. یکی از حاضران در بازار اعتقاد داشت با درهم ۹۹۸ تومانی، ارزش قیمتی دلار بالای ۳ هزار و ۶۵۰ تومان خواهد بود. چنین انتظاراتی موجب می‌شد که همسو با درهم خریدهای ارزی در بازار داخلی تحت‌تاثیر قرارگیرد. نرخ حواله درهم و دلار به‌طور سنتی در یک جهت حرکت می‌کنند؛ به‌گونه‌ای این انتظار در بازار وجود دارد که افزایش هر یک منجر به رشد دیگری شود. اگر چه اکثر فعالان، رشد قیمت دلار را ناشی از افزایش نرخ حواله درهم دانستند، با این حال، در رابطه با دلیل افزایش این ارز دو دیدگاه متفاوت در بازار وجود داشت. برخی فعالان، افزایش نرخ حواله درهم را ناشی از افزایش تقاضای تجاری عنوان کردند. به گفته این دسته هر چقدر به انتهای پاییز نزدیک‌تر شویم، تقاضای تجاری در بازار افزایش پیدا می‌کند. این در حالی است که گروه دیگری باور دارند رشد نرخ حواله درهم بیشتر مربوط به عامل انتظارات است. به گفته این دسته، کسانی که تصور می‌کردند احتمال پیروزی ترامپ در انتخابات بیشتر است، روز سه‌شنبه ترجیح دادند پیشاپیش به استقبال خرید بروند؛ چرا که انتظار دارند در روزهای بعد قیمت رشد بیشتری را تجربه کند. ناگفته نماند که برخی فعالان نیز افزایش روز سه‌شنبه را بیشتر ناشی از افزایش تقاضای زائران عتبات عالیات دانستند. به گفته این دسته، سال گذشته نیز قیمت‌ها در بازار ارز داخلی در مقطعی تحت‌تاثیر سفرهای زیارتی قرار گرفت.

رشد دلار مبادله‌ای

روز سه‌شنبه، همسو با رشد دلار در بازار آزاد، نرخ رسمی این ارز در مرکز مبادلات ارزی نیز افزایش قیمت را تجربه کرد. دلار مبادله‌ای که روز دوشنبه با ۳۹ ریال افزایش به قیمت ۳ هزار و ۱۸۳ تومان و ۴ ریال رسیده بود، در ادامه روند افزایشی، روز سه‌شنبه با افزایش ۳۱ ریالی به قیمت ۳ هزار و ۱۸۶ تومان و ۵ ریال رسید. با این افزایش فاصله نرخ رسمی با مرز ۳ هزار و ۲۰۰ تومان به کمتر از ۱۴ تومان رسید. برخلاف رشد دلار مبادله‌ای، روز سه‌شنبه، بهای پوند و یورو کاهش پیدا کرد. در هجدهمین روز آبان ماه، پوند انگلیس ۱۹ تومان از ارزش خود را از دست داد و روی قیمت ۳ هزار و ۹۴۸ تومان قرار گرفت. هم‌زمان، یورو نیز با کاهش حدود ۱۰ تومانی به یک قدمی قیمت ۳ هزار و ۵۱۸ تومان رسید. در دو روز گذشته، نوسانات قیمت‌ها در مرکز مبادلات ارزی تا حد زیادی اثرات نوسانات بازارهای جهانی در بازار داخلی را انعکاس داده است.