بهای برنت در هفته گذشته حدود ۳درصد کاهش یافت
موج دوم ترس از کرونا در بازار نفت
شاخص نفت خام برنت روز جمعه با ۲ سنت کاهش قیمت روی ۹۲/ ۴۱ دلار بر بشکه ایستاد حال آنکه شاخص نفت خام دبلیو تیآی ۶ سنت افت قیمت داشت و روی قیمت ۲۵/ ۴۰ دلار بسته شد. بر اساس گزارش رویترز، شاخص نفت خام برنت در هفته گذشته افتی ۹/ ۲ درصدی را تجربه کرد و دبلیو تیآی نیز ۱/ ۲ درصد کاهش هفتگی به ثبت رساند. فیل فلین، تحلیلگر ارشد Price Futures Group در شیکاگو، درباره وضعیت فعلی بازار به رویترز گفته است: در حال حاضر ما شاهد موج دوم ترس در بازار نفت هستیم، این ترس مانع بهبود قیمتها در این بازار شده است. در آمریکا، بهعنوان بزرگترین مصرفکننده نفت دنیا، شمار ابتلا به ویروس کرونا در حال رشد است. برای مثال نیویورک که در فصل بهار تحت تاثیر شدید آثار ویروس کرونا قرار داشت، بار دیگر در حال ورود به شرایط قرنطینه است. در آمریکا در مجموع ۲۰۰ هزار نفر بر اثر شیوع کرونا جان خود را از دست دادهاند و حدود ۷ میلیون نفر به ویروس کرونا مبتلا شدهاند. تمام این اتفاقات باعث شده مصرف سوخت ایالات متحده آمریکا پایین باقی بماند. آمارها نشان میدهد میانگین چهار هفتهای تقاضای بنزین آمریکا در هفته گذشته، ۹ درصد کمتر از همین بازه زمانی در سال گذشته بوده است.
وجود چنین شرایطی در آمریکا بهعنوان بزرگترین اقتصاد و مصرفکننده نفت دنیا و همچنین در سایر نقاط دنیا باعث ایجاد این تصور در میان تحلیلگران شده که بهبود آسیبهای وارده به اقتصاد جهانی، تحت تاثیر موج دوم کرونا کند شده یا به تعویق افتاده است. نگرانی از توقف بهبود اقتصاد جهانی به معنای تداوم محدودیتهای رفتوآمد و تداوم کاهش تقاضای انرژی است. آنطور که گلدمنساکس اعلام کرده، مصرف نفت خام دنیا در حال حاضر کمی بیش از ۹۳ میلیون بشکه در روز است و ممکن است تا پایان سال حدود ۸/ ۱ میلیون بشکه دیگر به آن اضافه شود. در عین حال در این گزارش تاکید شده است هرگونه بهبود معنیدار مصرف نفت خام، در حال حاضر زیر سایه شیوع گسترده کرونا در دنیا مهار شده است. نتایج یک نظرسنجی که بلومبرگ از فعالان حمل و نقل انجام داده است برای مشخص کردن شدت اثر ویروس کرونا بر تقاضای نفت، جالب توجه است. بر اساس این نظرسنجی، انتظار میرود بزرگترین تانکرهای حمل نفت در سال آینده ۸ درصد کمتر از آنچه در ماه مه پیشبینی شده بود، درآمد داشته باشند.
آثار کرونا در هند
در سایر نقاط جهان نیز افزایش روزانه ابتلا به ویروس کرونا در حال ثبت رکورد و شدت گرفته است. این شرایط باعث وضع مقررات جدید به منظور محدود کردن رفتوآمد افراد است و این برای بازار نفت معنایی جز کاهش رشد تقاضا و افزایش ذخایر نفت خام تجاری و فشار به قیمتها ندارد. در هند میزان پالایش نفتخام در پالایشگاهها در ماه آگوست ۲۶ درصد نسبت به سال قبل کاهش داشته است. این میزان افت پردازش نفت خام، بیشترین رکورد در چهار ماه گذشته بوده است، زیرا تقاضای بخشهای صنعتی و حملونقل برای محصولات این پالایشگاهها افتی چشمگیر داشته است. همزمان، ورود نفتخام بیشتر به بازارهای جهانی تهدیدی برای افزایش حجم مخازن نفت خام تجاری، دشوارتر شدن کاهش آنها و در نتیجه فشار به قیمتها است. برای مثال با وجود شرایط وخیمی که تقاضای نفت خام دارد، تازهترین گزارش بیکر هیوز از دکلهای حفاری نفت خام آمریکا نشان میدهد تعداد دکلهای حفاری نفت و گاز در هفته منتهی به ۲۵ سپتامبر، ۶ عدد رشد داشته و مجموع آنها به ۲۶۱ عدد رسیده است.
فشار عرضه از سمت اوپک
در عین حال لیبی، بهعنوان یکی از اعضای اوپک، به تازگی برنامه افزایش تولید نفت خود را کلید زده تا صادرات نفت خام این کشور را که از ژانویه به علت درگیریهای داخلی متوقف شده بود؛ از سر گیرد. به تازگی گروههای رقیب در این کشور تولیدکننده نفت عضو اوپک برای آتش بس به توافق رسیدهاند و بنادر نفتی که ماهها تحت محاصره بودند، بازگشایی شده و میادین نفتی فعالیتشان را ازسرگرفتهاند. شرکت ملی نفت لیبی پیش از این اعلام کرده بود قصد دارد تا پایان ماه تولید روزانه نفت کشور را از کمتر از ۱۰۰ هزار بشکه در روز به ۲۶۰ هزار بشکه در روز افزایش دهد. به گزارش بلومبرگ، تولید نفت لیبی در مدت زمانی کوتاه به هدف اعلام شده از سوی شرکت ملی نفت این کشور نزدیک شده است. بر اساس این گزارش، طی یک هفته گذشته تولید روزانه نفت خام لیبی تقریبا سه برابر شده و به ۲۵۰ هزار بشکه در روز رسیده است. لیبی، این کشور عضو اوپک در سال گذشته روزانه ۲/ ۱ میلیون بشکه نفت تولید میکرد با این حال پس از آنکه میادین نفتی و بنادر این کشور توسط نیروهای تحت کنترل خلیفه حفتر (که کنترل شرق لیبی را در دست دارد)، اشغال شد، تولید نفت این کشور نیز دچار وقفه شد.
در این بین، گروه اوپک پلاس محدودیت عرضه خود را به میزان ۲ میلیون بشکه در روز تسهیل کرده است. عراق نیز بهعنوان دومین تولیدکننده بزرگ نفت اوپک از فرصت استفاده کرده و نشانههایی از افزایش شدید صادرات این کشور در ماه آینده مشاهده میشود.
با تمام این تفاسیر باید دید بازار نفت در هفتههای آینده چه عملکردی خواهد داشت. آیا آنطور که مارکو دوناند، مدیرعامل شرکت بازرگانی نفت مرکوریا معتقد است «بازار نمیتواند عرضه نفت بیشتری را جذب کند» یا آنطور که راسل هاردی، مدیر ارشد اجرایی ویتول پیش از این اعلام کرده بود «ذخایر نفت خامی که در ابتدای تابستان ایجاد شده بود، تا پایان امسال به مصرف خواهد رسید» و شاهد بازگشت تعادل به بازار نفت خواهیم بود.