بی‌رونقی بورس و پرسش‌های بی‌پایان سهامداران
هرچند که این مساله آنطور که باید و شاید از سوی فعالان حوزه بورس مورد‌توجه قرار نگرفت، چرا‌که این روزها اکثر فعالان این حوزه دچار یاس و کرختی هستند و نسبت به وضعیت بازار و پیش‌بینی ناپذیر‌بودن این حوزه از بازار سرمایه کلافه هستند اما مطرح‌شدن این مساله باعث شد که خیلی دیگر از موضوعات مورد توجه قرار بگیرد. تا قبل از انتخابات ریاست‌جمهوری ایالات‌متحده آمریکا، خیلی از فعالان بازار سرمایه و به‌خصوص فعالان حوزه بورس در رابطه با تاثیر مثبت انتخاب جو بایدن روی بازارهای مالی ایران می‌نوشتند. در کنار این افراد برخی از چهره‌های اقتصادی و سیاسی هم در اظهارنظرها یا کانال‌های تلگرامی خود در رابطه با پیروزی بایدن و نتایج مثبت این پیروزی روی بازارهای مالی ایران می‌نوشتند. در چنین فضایی سهامداران خرد در صفحه‌های شخصی خود اظهار تمایل می‌کردند که بایدن در انتخابات پیروز شود تا خونی دوباره به سرمایه‌هایشان در این حوزه از بازار سرمایه تزریق شود اما حالا بایدن انتخاب شده است و پرسش سهامداران تازه‌وارد به حوزه بورس این است که پس آن تحلیل‌ها و پیش‌بینی‌ها در رابطه با تاثیر انتخاب جو بایدن و حضورش در کاخ‌سفید روی بورس ایران و وضعیت اقتصادی کشور چه شد؟ تحولات منطقه‌ای و احتمال درگیری نظامی نیز از دیگر پیش‌بینی‌های فعالان اقتصادی و سیاسی در روزهای ناخوش احوالی بورس بود. به اعتقاد مطرح‌کننده‌های چنین نظریه‌ای در ماه‌های گذشته، اینکه سایه جنگ در چند قدمی کشور باشد، باعث می‌شود که بورس و دیگر بازارهای مالی دست‌به‌عصا راه بروند و روی خوش به سرمایه‌داران نشان ندهند. آنها این مساله را مطرح می‌کردند که برای از بین رفتن سایه جنگ و بازگشت آرامش به بازار سرمایه و به‌خصوص حوزه بورس باید امیدوار باشیم که دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری شکست بخورد و جو بایدن وارد کاخ‌سفید شود. حالا این اتفاق هم افتاده است و این پرسش دیگر سهامداران خرد و معترض بورس است؛ پس چرا اوضاع بورس سر و سامان نمی‌گیرد؟ چقدر باید زمان بگذرد تا سرمایه‌هایمان بیش از این آب نشود؟ وقتی مدیر سازمان بورس تغییر داده شد، خیلی‌ها از تغییر سیاست‌ها و بازگشت ثبات و آرامش به این حوزه نوشتند. حتی یک روز بعد از تغییر سکاندار بورس وقتی بورس سبزپوش شد و با رشد شاخص همراه بود، این افراد نوشتند که از این به بعد اوضاع هر روز بورس همین است و بر‌می‌گردیم به روزهای بهار سال‌جاری که بورس هر روز با رشد شاخص همراه بود. اما این وضعیت خیلی پایدار نبود و از یکی دو روز بعد از تغییر مدیریت بورس، بازهم رنگ سرخ سراغ بورس آمد. این هم یکی دیگر از سوال‌های سهامداران معترض است که چرا تغییر مدیر هم باعث بهبود اوضاع بورس نشد؟ نزدیک بودن انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۱۴۰۰ و دهه فجر هم از دیگر پیش‌بینی‌های برخی از تحلیلگران در رابطه با سبزپوشی بورس بود که آنها هم نقش بر آب شده است. در کنار این مسائل رجوع به اظهارنظرهای مقام‌های دولتی از سوی سهامداران فعال در شبکه‌های اجتماعی اتفاقی همیشگی شده است. گلایه از حرف‌های حسن روحانی، رئیس دولت دوازدهم که می‌گفت مردم همه‌چیز را به بورس بسپارند تا صحبت‌های فرهاد دژپسند، وزیر امور اقتصادی و دارایی که گفته بود بورس در ریل مناسب قرار گرفته است. اما در چنین شرایطی که بورس به هیچ‌وجه در ماه‌های گذشته روی‌خوش به سهامداران تازه وارد نشان نداده است، آنها نه تنها تجمع‌های اعتراضی برپا کرده‌اند و شعارهایشان سمت و سوی تند و تیزی پیدا کرده است، بلکه انگشت اتهامشان در شبکه‌های اجتماعی نیز به سمت دولت نشانه رفته است. یکی از این اتهام‌ها، جبران کسری‌بودجه دولت از بورس است. موضوعی که نه‌تنها رسانه‌های فارسی زبان خارجی به آن پر و بال می‌دهند، بلکه برخی از نماینده‌های مجلس هم هر از چندگاهی در نوشته‌های خود به آن اشاره می‌کنند. همچنین زیر سوال بردن اقدامات مسوولان اقتصادی دولت دوازدهم، تلاش برای استیضاح وزرای اقتصادی دولت، صحبت از ارائه لیست متخلفان بورسی به قوه‌قضائیه و... باعث شده است که توجه افکار عمومی به وجود دست‌های پشت‌پرده در این بخش از بازار سرمایه بیش از گذشته جلب شود. تلاش‌هایی که به اعتقاد معدود چهره‌های اقتصادی و سیاسی به شکاف اعتماد ملت به دولت دامن می‌زند و باعث می‌شود که بذری که این افراد با هدف مشخص در حال کاشت آن هستند، محصول مدنظرشان را به آنها ندهد. یکی دیگر از موضوعات جالب‌توجه در روز گذشته، نظرسنجی سعید درخشانی، فعال بازار سرمایه در صفحه شخصی بود. او در این نظرسنجی از کاربران شبکه اجتماعی توییتر پرسید که در کدام یک از بازارها سرمایه‌گذاری کرده‌اند. درخشانی چهار گزینه را پیش‌روی کاربران قرار داد؛ بورس ایران، فارکس، رمزارزها، مختلط. تا لحظه تنظیم این گزارش ۲۵۰نفر در این نظرسنجی شرکت کرده‌اند و بیشترین آمار مربوط به بورس ایران بود که حدود ۷۴ درصد به آن رای داده بودند. بعد از آن به ترتیب مختلط، رمز ارزها و فارکس توسط شرکت‌کننده‌ها در این نظرسنجی انتخاب شده بودند.
غلامحسن فتحعلی
فعال بازار سرمایه
نقدینگی در بازار کم است و با این نقدینگی و این وضعیت عدم‌اعتماد، تا زمانی‌که تزریق نقدینگی به بازار صورت نگیرد در کوتاه‌مدت شاهد نوسانات فرسایشی بورس خواهیم بود.
مهدی رباطی
مدیرعامل کارگزاری بورس بیمه ایران
فروردین ۹۷ دلار ۴۲۰۰ تعیین شد؛ قیمت مرغ ۸۰۰۰ بود و اکنون ۳۰۰۰۰، گوشت گوساله ۴۰۰۰۰ و اکنون ۱۶۰ هزار، دلار ۶ هزار و اکنون ۲۴ هزار تومان. کلیه قیمت‌ها به اندازه دلار رشد کرده‌اند و فقط بخش عظیمی از منابع ارزی کشور به بهانه کمک به مردم در قالب ارز ترجیحی هبه شد، خطای نابخشودنی سیاست‌گذار.
