دردسرهای قیمت‌گذاری دستوری موجب شده است
تمایل تولیدکنندگان سیمان برای ورود تمام قد به بورس کالا
عبدالرضا شیخان در گفت‌وگو با خبرنگار «دنیای‌اقتصاد» در توضیح این امر عنوان کرد: در سال‌های گذشته چند بار سیمان در بورس کالای ایران برای عرضه داخلی و حتی صادراتی پذیرش شد که با مخالفت‌هایی اغلب از سمت وزارت صمت روبه‌رو شد. با توجه به ذات آزادی عمل و نوسان قیمت‌ها در بورس کالا، نرخ‌گذاری دستوری برای معاملات در بورس مطرح نیست و همین پتانسیل قانونی می‌تواند بستری برای حمایت جدی از صنعت سیمان به شمار رود. وی با توجه به رشد جدی هزینه‌های تولید عنوان کرد: وزارت صمت اعلام کرده که صورت‌های مالی سال‌های گذشته را ارائه کنیم تا بر اساس آن قیمت‌های رسمی برای سیمان اعلام شود ولی واقعیت آن است که در سال جاری و مخصوصا ماه‌ها و هفته‌های گذشته با افزایش جدی هزینه تولید روبه‌رو شده‌ایم که در صورت‌های مالی به چشم نمی‌خورد. همچنین هزینه‌های مالی بالا برای صنعت سیمان بعضا مکانیزم نرخ‌گذاری بر پایه صورت‌های مالی را محدود می‌کند که باز هم قیمت‌گذاری بر اساس صورت‌های مالی کفاف نیازهای اخیر صنعت سیمان را نمی‌دهد. افزایش قیمت ملزومات تولید همچون آجر نسوز یا افزایش قیمت قطعات و کاهش محسوس موجودی انبارها از قطعات یدکی و ماشین‌آلات مورد نیاز از جمله مواردی است که به رشد هزینه تولید منتهی شده، بنابراین حضور در بازاری همچون بورس کالا با نوسان آزادانه قیمت‌ها می‌تواند برای استمرار حیات در صنعت سیمان کمک قابل توجهی باشد. از سوی دیگر رشد هزینه حمل با محوریت حمل جاده‌ای موجب شده تا ادبیات پیشین در بازار سیمان جوابگوی شرایط فعلی نباشد اگرچه ذات تغذیه بازارهای منطقه‌ای از سوی واحدهای تولیدکننده استانی و منطقه‌ای بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرد.
دبیر انجمن تولیدکنندگان سیمان در ادامه این گفت‌وگو به بحث فرهنگ‌سازی در تجارت سیمان ورود کرد و گفت: بازار سیمان هنوز هم به‌صورت سنتی با توزیع، تجارت و خرده‌فروشی روبه‌روست و این مطلب را باید یکی از واقعیت‌های این بازار محسوب کرد. به همین دلیل ورود سیمان به بورس کالا آن‌هم از سوی تمامی واحدهای تولیدی نیاز به فرهنگ‌سازی قدرتمندی دارد و اندکی زمان‌بر است، ولی برنامه‌ریزی‌ها و مصوبات انجمن بر این اساس قرار گرفته است. با توجه به این شرایط اوایل سال 1400 می‌توان انتظار عرضه گسترده سیمان در بورس کالا را در نظر گرفت آن‌هم در شرایطی که وزارت صمت با عدم اعمال سقف مجاز قیمت‌ها برای معاملات سیمان موافقت کند. عبدالرضا شیخان همچنین شفافیت قیمتی را یکی از ویژگی‌های مهم ورود سیمان به بورس کالا عنوان کرد و ضمن استقبال از این پتانسیل گفت: قیمت‌گذاری دستوری موجب شده در زمان‌های مختلف تعادل در بازار از دست رفته و نوسان قیمت‌ها و اختلاف نرخ خودنمایی کند که با عرضه گسترده سیمان در بورس کالا شاهد شفافیت بیشتر بازار و عادلانه‌تر شدن قیمت برای مصرف‌کننده نهایی خواهیم بود.
اهمیت عرضه سیمان در بورس کالا
شاید در نگاه اول عدم نرخ‌گذاری دستوری مهم‌ترین دستاورد عرضه سیمان در بورس کالا باشد ولی مزیت‌های این شیوه معامله بسیار فراتر از چیزی است که به نظر می‌رسد. پتانسیل تامین مالی صنعت سیمان، امکان تعریف ابزارهای مالی، کاهش فاصله قیمتی بین تولیدکننده و مصرف‌کننده نهایی، مزیت خرده‌فروشی به‌صورت مستقیم، امکان ایجاد بستری برای صادرات به منظور کاهش رقابت منفی در بازارهای هدف و بسیاری دیگر از این موارد را در بر می‌گیرد. قطعا ورود سیمان به بورس کالا یک مزیت برای همه به شمار می‌رود و بسترهای سنتی این شیوه معامله به ابزارهای مدرن معاملاتی مجهز خواهد شد. حال که اغلب مصالح ساختمانی در بورس کالا در حال معامله است و خود املاک نیز داد و ستد می‌شود بنابراین ورود سیمان به بورس، خود ابزاری برای تکمیل زنجیره تولید و تجارت و زمینه‌ای برای توسعه معاملات املاک به شمار خواهد رفت. این در حالی است که امکان صدور اوراق برای معاملات سیمان ایجاد می‌شود که با توجه به وزن بالای مصرف سیمان در پروژه‌های عمرانی، انتشار اوراق سیمان برای تامین مالی این پروژه‌ها نیز جذابیت‌های بسزایی خواهد داشت. این موارد بخشی از جذابیت‌های بالای عرضه و معامله سیمان در بورس کالاست و البته اگر مایل باشیم تا مدیریت بازار سیمان از بستر بورس کالا و معاملات آن رهگیری شود باید به عرضه حجم بالایی از سیمان تولیدی در کشور بیندیشیم.
